Johan Huizinga
Huizinga wordt wel de grondlegger van de Nederlandstalige cultuurgeschiedenis genoemd. Hij studeerde 4 jaar aan de Groninger universiteit en legde zich toe op de vergelijkende taalkunde, een tak van de taalkunde die zich ten doel stelt binnen een bepaalde taalfamilie de verschillen en overeenkomsten te ontdekken en te bestuderen. Tevens werd hij een Sanskriet (Oudindisch) kenner.

Na enkele jaren HBS-leraar in Haarlem te zijn geweest, keerde hij in 1905 terug naar Groningen, waar hij hoogleraar geschiedenis werd. In 1915 aanvaardde Huizinga de benoeming tot hoogleraar algemene geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Leiden. U ziet hier postzegels van de beide universiteiten waar Huizinga geschiedeniscolleges heeft gegeven: Groningen en Leiden.

Werk van Huizinga
Zijn belangrijkste werk is ‘Herfsttij der Middeleeuwen’ (1919). De ondertitel hiervan luidt: ‘Studie over levens- en gedachtenvormen der veertiende en vijftiende eeuw in Frankrijk en de Nederlanden’. In dit werk presenteert Huizinga het idee dat de overdreven formaliteit en romantiek van het laatmiddeleeuwse hofleven een verdedigingsmechanisme was tegen de toenemende verruwing van de maatschappij. Uit zijn werk blijkt zijn voorliefde voor sprookjes en zijn bewondering voor de middeleeuwse ridderlijke ethiek. Hij verwierf met dit boek wereldfaam. In 1920 ontving hij hiervoor de D.A. Thiemeprijs (de prijs voor een persoon of organisatie die een uitzonderlijke prestatie heeft verricht in of rond het Nederlandse boekenvak). Hoewel dit boek tot stand kwam in de ‘Leidse tijd’ van Huizinga, schreef hij het in zijn familie-buitenhuis ‘Slot Toorenvliedt’ in Middelburg.

Huizinga en de Oranjes
Huizinga begon in 1915 als hoogleraar geschiedenis aan de Leidse Universiteit. Hij was in 1930 de erepromotor van kroonprinses Juliana toen zij van de Rijksuniversiteit Leiden een eredoctoraat ontving. In januari 1937 was hij een van prinses Juliana’s getuigen bij haar huwelijk met de Duitse prins Bernhard. In 1987 werd het 50 jarig huwelijk (ondanks Greet Hofmans) postaal herdacht.

Huizinga en de WOII
In 1932 werd Huizinga rector magnificus van de Leidse Universiteit. Een daad van hem tegen het nationaalsocialisme (het latere Nazi-Duitsland) blijft in de herinnering. Bij een internationale conferentie aan de universiteit van Leiden verzocht hij de Duitser Johann von Leers de conferentie te verlaten, nadat Huizinga kennisnam van diens antisemitische geschriften. Hierop vertrok de Duitse delegatie. Huizinga keerde zich fel tegen de Nazi-terreur. Dit had tot gevolg dat hij op 7 augustus 1942 als gijzelaar in het kamp St. Michielsgestel werd gevangen gezet. Vanwege zijn gezondheidstoestand werd hij op 30 oktober al weer vrijgelaten met verbod om naar het westen terug te keren. Van zijn collega R.P. Cleveringa kreeg hij de beschikking over diens huis in De Steeg, waar hij kort voor de bevrijding van ons land op 1 februari 1945 overleed. Met enige tegenzin zet ik
hieronder een fdc van St. Vincent over voornoemde Prof. Cleveringa (commerciële nep-filatelie).

KNAW
Huizinga was lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) en bekleedde van 1929 tot 1942 het voorzitterschap van de afdeling Letterkunde. De KNAW is zowel een genootschap van uitmuntende geleerden, een organisatie van nationale wetenschappelijke instituten als een adviesorgaan voor de overheid op wetenschapsgebied. De KNAW werd in 1808 opgericht en vierde in 2008 haar 200 jarig bestaan. PostNL herdacht dit jubileum met een KNAW-postzegel onder het motto: ‘Magie van wetenschap.’

Huizingalezing
De ‘Johan Huizinga-lezing’ is een jaarlijkse lezing in Nederland over een cultuurhistorisch of cultuurfilosofisch onderwerp. De Huizingalezing wordt wel aangeduid als “de moeder van alle lezingen”. Meestal wordt afwisselend een Nederlands en een buitenlands geleerde uitgenodigd de lezing te houden over een vrij te kiezen onderwerp in de geest van de naamgever. De lezing wordt sinds 1972 eenmaal per jaar gehouden in december en vindt plaats in de Pieterskerk te Leiden. De lezing wordt georganiseerd door o.a. de Universiteit Leiden en de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde (MNL). Deze Maatschappij werd in 1766 in Leiden opgericht als letterkundig-historisch genootschap en is als zodanig een van de oudste verenigingen van Nederland. Het 200 jarig jubileum van de MNL werd in 1966 postaal herdacht met 3 mooie zomerpostzegels.

Huizinga en Leiden
Huizinga is onderdeel van de Leidse stadswandeling ‘route van ontdekkingen’, die 28 Leidse ontdekkingen uitlicht, verdeeld over een breed scala aan onderwerpen. Het informatiebord van Huizinga’s ontdekking staat bij de Kweekschool voor Zeevaart, dat in de tijd van Huizinga dienst deed als collegezaal. Aan hem hebben we te danken dat er anders naar de middeleeuwen wordt gekeken.
Huizinga stond goed bekend in Leiden en genoot aanzien. De Universiteit Leiden vernoemde een gebouw naar hem, het Johan-Huizingagebouw, waarin de opleidingen geschiedenis, kunstgeschiedenis en klassieke talen gehuisvest zijn. In dit gebouw is ook in 1996 een plaquette van hem onthuld. Tijdens de onthulling hiervan kwam ook naar voren dat Huizinga er helemaal niet van hield om geportretteerd te worden. Hij had daar eens over gezegd: ‘Het is beter dat de lezer wel het breinwerk ziet, maar het niet smoelwerk’. Ik ben echter verheugd dat ‘zijn smoelwerk’ ook op de postzegel staat. Volgend jaar (2022) is het 150 jaar geleden dat hij werd geboren.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Thematisch • Koningshuizen

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(7 stemmen, gemiddeld: 4,86 uit 5)

Laden...