Hetzelfde postzegelonderwerp ‘telefooncirkel’ (deelvoorwerp telefoonhoorn) wordt metaforisch en allegorisch (telefonerende personen) in beeld gebracht.

1) Ouderenpostzegels 1997: ouderen én de beeldvorming

Via een metaforische vergelijking vertegenwoordigen de afgebeelde rozen oudere personen. Met andere woorden om tot een juiste begripsvorming van de Ouderenpostzegels te geraken, moet een ‘vertaalslag’ toegepast worden. De drie afgebeelde rozen verbeelden / symboliseren (staan voor) drie oudere personen op de gelaagde Ouderenpostzegels 1997.

Citaten & standpunten over ouderen

Om een beter gefundeerd beeld van jongeren over ouderen op te roepen hebben typografisch ontwerpersduo Edith Gruson & Ewoud Traast citaten en standpunten over leeftijden uit verschillende tijden en culturen op de voorgrond van de drie postzegels geplaatst.
Deze denkbeelden bezitten een ‘discussie-uitlokkende-uitwerking’. Hoe zou de beeldvorming van de jeugd over ouderen er uit kunnen zien? Hoe denken ouderen over de jeugd? Hoe denken ouderen over zichzelf? Dus vanuit verschillende én tegengestelde invalshoeken kan door jong en oud hiermee gediscussieerd worden.

1a) NVPH 1716 – Rozenknop

“Een familie die een grijsaard in zijn schoot heeft, bezit een juweel”, aldus een uitspraak uit het oude China, waar de gemeenschapszin (‘wij-gedachte’) nog van grote invloed is in tegenstelling tot ons land (‘ik-gedachte’).

2a) NVPH 1717 – Bloeiende roos

“Het jeugdgevoel is een ouderdomsverschijnsel”, aldus de Vlaamse romanschrijver Maurice Roelands (1895 –1966).

3a) NVPH 1718 – Stengel met doornen

“Het komt er niet op aan hoe oud wij zijn, maar hoe wij óud zijn.” Een uitspraak van onbekende herkomst. Gezien het woordje ‘wij’ is deze constatering hoogstwaarschijnlijk afkomstig van een persoon op leeftijd.

Op de achtergrond van de uitspraken (de onderst laag van de gelaagde postzegels) staan drie levensfasen / aspecten van de roos.

• 1b) Een rozenknop als jong fris rozenknopje op een steel.
• 2b) Een vol bloeiende roos.
• 3b) Een robuuste steel met doornen als ‘zinnebeeldige vertegenwoordiger’ van schoonheid, vergankelijkheid, liefde en stilzwijgendheid.

Zuiderzeemuseum Enkhuizen; vervaardiger van reproductie Wim Zandbergen

Misschien heeft een van het ontwerpersduo in zijn jeugd bij zijn grootouders nog een zwart gekleurd ‘ingelijst fluweeltje’ als wanddecoratie met geschilderde afbeeldingen en moralistische spreuken (vermaning, les of waarschuwing) gezien als “Zint eer ge begint”, “Weest getrouw tot den dood” of “Waar liefde woont, gebiedt de Heere Zijn zegen”. Wellicht heeft zo’n ‘fluweeltjes’ als inspiratiebron voor het ontwerpersduo gediend.

Veelzeggende ouderenzegels 1997

Deze reeks Ouderenpostzegels willen de eenzijdige kijk (vooroordeel: achter de geraniums zitten van huize ‘Avondrood’) op het complexe geheel van de ouderenzorg middels spraakmakende uitspraken veranderen in een veelzijdige benadering ervan. De postzegelteksten willen een verandering bewerkstelligen van ‘of . . . , of. . .’ naar ‘en . . . , en . . .’.

Deze opwekkend positieve benadering wordt ontwerptechnisch ‘ondersteunend verduidelijkt’ door:

1) Kleurgebruik

Het fleurig wisselende kleurgebruik symboliseert / verbeeldt standpunten:

• Iets blauw blauw laten. Er is geen verandering in de houding te bespeuren.
• Groen staat voor vruchtbaar. Veranderingen van inzicht worden positief doorgevoerd.
• Rose zorgt ervoor dat bijstellingen van standpunten liefdevol en met de nodige warmte plaatsvinden.

2) Citaten

De citaatteksten zijn in een variant op het aansluitend-lopend handschrift uitgevoerd. Hiermee wordt het persoonlijke karakter van de spreuken geaccentueerd.

3) Cijfers

De cijfers van frankeer- en bijslagwaarde verwijzen op een levendige manier door afwijkende vorm naar het vegetatieve van de roos.

Bovenstaande aandachtspunten geven een gevarieerde levendigheid aan de beeldvorming van ouderen. Met andere woorden de inhoud van het postzegelonderwerp bepaalt de vormgeving, of de vormgeving onderstreept de inhoud.

2) Ouderenpostzegels 1999: pittig zelfbewuste senioren

Onder het motto ‘Naar een samenleving voor alle leeftijden’ is het jaar 1999 uitgeroepen tot het ‘Internationale Jaar van Ouderen’. Nederland is een van de weinig landen die de beschikking heeft over het fenomeen ‘Ouderenzegels’.
Ouderen kunnen in twee duidelijk van elkaar te onderscheiden groepen verdeeld worden. Zij die passief achter de geraniums zitten en zij die actief deelnemen aan en/of zich inzetten voor het sociaal en cultureel leven van de huidige maatschappij.

Senioren met pittige levensopvatting

De destijds 28-jarige Vanessa van Dam geeft met haar ontwerp een poststuk meteen een hoge en opvallende meerwaarde. De zelfbewuste ‘senioren-met-een-pittige-levensopvatting’ dwingen respect af door de voorname uitstraling, afgewogen vlakverdeling, kleur en vormtegenstelling.
Op de drie Ouderenpostzegels 1999 staan ‘actievelingen-op-leeftijd’. Ze hebben stuk voor stuk nog net even tijd een blik van goede verstandhouding naar u als argeloze toeschouwer te werpen: “Inderdaad ik heb het razend druk! Ik moet zo meteen nog eventjes naar . . ?”

De kleurig geometrisch eigentijdse achtergrond laat de senioren opvallend dynamisch uit het beeld verdwijnen. Hij/zij is juist (met de leesrichting meegaand) nog eventjes op weg naar . . ? De postzegels dwingen door hun voorname uitstraling met afgewogen vlakverdeling, kleur- en vormtegenstelling respect af.

Met naam bekende persoonlijkheden

1) NVPH 1818 – Carmen Dell’Orefice

Zuiderzeemuseum Enkhuizen; vervaardiger van reproductie Wim Zandbergen

Op de roodgekleurde Ouderenpostzegel staat grijs-blonde superfotomodel en actrice Carmen Dell’Orefice. In 1931 in New York geboren.

2) Herman Ristie

De donkerkleurige trompettist Herman Ristie staat op de groengele Ouderenpostzegel geportretteerd als waardige vertegenwoordiger van allochtonen in ons land.

3) André Schmidt Apol

Het portret van de ex-KLM-piloot André Schmidt Apol staat als hoogwaardigheidsbekleder op de blauwe Ouderen-postzegel.

Eigentijds moderne en zelfbewuste senioren

Ontwerpster Van Dam heeft haar oog laten vallen op eigentijds moderne en zelfbewuste senioren, die nog volop actief, pittig en opgewekt in het leven staan en er in volle teugen van genieten. “Om dit te onderstrepen”, aldus de ontwerpster, “laat ik de modellen in het voorbijgaan als het ware uit het beeld lopen, de toeschouwer nog net lachend en zelfverzekerd aankijken.”
De actievelingen is op een suggestief beeldende wijze als een vief en veerkrachtig lopende persoon gefotografeerd met levensblije, twinkelende ogen. De persoon heeft daarbij nog net even tijd een blik van goede verstandhouding van “Inderdaad, ik heb het druk” naar de argeloze toeschouwer te werpen.

De keurige en eigentijdse geometrische achtergrond (als verticale beelddoorloper) laat de ‘gegroefde bejaarde’ opvallend en actief uit het beeld springen. “Ik heb willen laten zien dat het ‘op-leeftijd-zijn’ niet per definitie gebonden moet zijn aan een vastomlijnd beeld.”
De linkerhelft van deze portretpostzegels bestaat uit een kleurenopbouw van witte naar steeds grijzer wordende verticale balken. De kleuren die letterlijk voor vergrijzing en figuurlijk voor oud en saai kunnen staan.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...