De kokkel of hartschelp is een schelpdier dat voorkomt in de Europese kustwateren. Vooral de Britse kokkels zijn geliefd omdat deze groter kunnen worden dan de kokkels uit andere kustwateren. Kokkels kunnen met de hand worden geoogst op de stranden, maar ook op zee door baggeren. Ontwerper Brian Sanders laat het laatste zien op de postzegel van 14^p. Volgens gegevens van Royal Mail heeft het scheepje de naam Lindsey II. Andere gegevens heb ik verder niet gevonden. Ebenezer Joseph Mather, geboren op 12 juni 849, zorgde er voor dat in de meeste havens een tehuis werd gesticht waar zeelieden werden opgevangen. Nu bestaan die nog steeds. Ze zijn tegenwoordig ingericht met douches, wasmachines, internetverbinding en voor ontspanning een snookertafel en dartsborden. In het begin was alles veel eenvoudiger en was een slaapplaats en vers eten de hoofdzaak.

Op de oude prentkaart zijn enkele vissersschepen te zien en een schuurtje waar de opgebaggerde kokkels worden verwerkt en gekookt. Naast de schuur een berg lege schelpen. De foto voor de kaart is gemaakt in Leigh-on-Sea, een stadje aan de kust van Essex aan de noordkant van de monding van de Theems. De kokkel visserij bestaat hier al meer dan duizend jaar en aan de waterkant bij High Street kan men nog steeds vissersboten zien liggen, bij eb op het droge. De afbeelding op de prentkaart laat zien onder welke soms barre omstandigheden de kokkelvissers moesten werken.

In de 19^de eeuw was het beroep van zeevisser een van de gevaarlijkste met hoge sterftecijfers onder de bemanning. Op de postzegel is te zien hoe de vissers met de hand de zware netten binnenhalen om de vangst te bergen in het ruim. Het gebruik van zijtrawlers, zoals afgebeeld, werd meer en meer vervangen door hektrawlers die groter waren en de netten met een winch konden binnenhalen.

Op de prentkaart met een afbeelding van de pier van de kleine havenstad Brixham in Devon zijn enkele trawlers te zien. In Brixham wordt elk jaar de ‘Brixham Trawler Race’ gehouden. In Brixham staat een standbeeld van Willem III van Oranje ter ere van de ‘Glorious Revolution’. Prins-stadhouder Willem III landde hier op 5 november 1688 vanuit Nederland om de Britse troon over te nemen als koning. In het stadje is ook een visserijmuseum te vinden.

De kreeftenval is in 1808 uitgevonden door de Amerikaan Ebenezer Swampscott en werd gebruikt in Cape Cott, Massachusetts. De kreeftenval is daarna in Schotland geïntroduceerd waarbij het als mand werd toegepast. Op de postzegel is een kreeftenval weergegeven waarin meer exemplaren kunnen worden gevangen. Ze worden de val binnengelokt met lokaas, meestal vis. In Engeland wordt weer een andere vorm gebruikt, de kreeftenpot.

Op de prentkaart een kreeftenvisser die een kreeftenpot maakt van twijgen. Het vignet op de eerstedag envelop heeft eveneens het maken van een kreeftenpot als afbeelding. De kreeftenpotten zijn veel te zien in de havenplaatsjes langs de zuid – en westkust van Engeland. Een kreeftenpot bestaat uit twee delen, een ‘kamer’ of ‘keuken’ genoemd waarin het lokaas wordt geplaatst. Deze komt dan uit in het tweede deel, de ‘melkstal’ genoemd, waaruit de kreeft niet kan ontsnappen.

Kreeftenvallen en kreeftenpotten worden meestal met twaalf stuks tegelijk afgezonken op de zeebodem met een lang touw waaraan een drijver of boei is bevestigd om de plek te markeren. Bij het ophalen van de vallen of potten loopt een visser gevaar om verstrikt te raken in het touw waardoor hij de kans loopt overboord te vallen en te verdrinken. Op de prentkaart met de vuurtoren op het schiereiland Portland aan de zuidkust van Engeland, ligt op het strand een aantal kreeftenpotten. De vuurtoren van 41 meter hoogte werd voor het eerst in werking gesteld op 11 januari 1906. De nabijgelegen souvenirwinkel tevens restaurant heeft de toepasselijke naam: The Lobster Pot. De oude, veel lagere vuurtoren wordt nu gebruikt als vogel observatie toren.

Op de vierde postzegel is de zegenvisserij afgebeeld. In tegenstelling tot de vissersschepen op de drie andere zegels gaat het vissersschip veel verder de zee op. De vis, meestal scholen haring, sprot of kabeljauw, wordt gevangen in een verticaal in het water hangend net. Dit net blijft, verbonden met het schip, drijven aan boeien aan de bovenzijde en gewichten aan de onderzijde. Zo wordt het net voortgetrokken totdat voldoende vis in het net is gevangen. Het net wordt dichtgetrokken en met een lier naar boven gehaald. Dit is goed te zien op de postzegel.

De vissersboot op de prentkaart ligt in de haven van Brixham aan de zuidkust van Engeland. Aan de lierkabel hangt een drijfnet. Op de achtergrond ligt de replica op ware grootte van de ‘Golden Hind’, het zeilschip van Sir Francis Drake dat dienst doet als museumschip. Terug naar de aanleiding van de postzegelserie. De ‘Fishermen’s Mission’ is een liefdadigheidsinstelling die in 1896 het predicaat ‘koninklijke’ kreeg van koningin Victoria. Tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog bood de instelling veel hulp aan zeelieden omdat tientallen visserstrawlers werden gebruikt om koopvaardijkonvooien te escorteren en verdedigen tegen aanvallen vanuit de lucht. Verder werden vele schepen ingezet als mijnenveger. Later zijn ook trawlers uitgerust door de organisatie om naast het vissen dienst te doen als hospitaalschepen met een medische uitrusting aan boord en medisch geschoolde vissers. Het eerste aangepaste schip was de ‘Alpha’ die als zodanig in 1900 met een vloot meevoer. Het tweede was het stoomschip ‘Joseph & Sarah Miles’ dat dienst deed van 1902 tot 1930. Ebenezer Joseph Mather overleed op 23 december 1927. Hij werd door vele vissers ‘de vriend van de visser’ (Fisherman’s Friend) genoemd. Het heeft niets te maken met de bekende keelpastilles met die naam, in 1865 ontwikkeld door apotheker James Lofthouse met op het toenmalige doosje een afbeelding van de trawler FD 241. FD staat voor Fleetwood (graafschap Lancashire) en de naam van de trawler was ‘Cevic’. Gebouwd in 1958 en gezonken in 1991 in de Golf van Biskaje na een lek opgelopen te hebben in de Noord-Atlantische Oceaan.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...