Op 9 mei 1928 werd door het Staatsbedrijf der PTT de volgende mededeling gedaan: Tijdens de te Amsterdam te houden Olympische Spelen wordt aldaar op de terreinen van het Stadion gevestigd een tijdelijk wijkkantoor voor den Post-, Telegraaf- en Telefoondienst. Genoemd wijkkantoor wordt op 17 Mei a.s. voor de eerste maal en verder naar behoefte voor het publiek opengesteld en op 12 Augustus daar aan volgend na afloop van den dienst definitief gesloten. Het zal worden aangeduid als Amsterdam-Stadion.
Waar was dit tijdelijke wijkkantoor gevestigd? Architect Jan Wils, ontwerper van het Olympisch Stadion, ontwierp twee portierswoningen voor het complex. Een van deze woningen deed gedurende de Spelen dienst als postkantoor. Het bestaat nog steeds! Het is echter enige meters verplaatst in verband met dreigende sloopplannen. Nu is het Olympiahuisje aan het Stadionplein nummer 18, net als het stadion zelf, een rijksmonument. Ook het andere huisje bestaat nog steeds en is in gebruik als woning.
Amsterdam Olympiade nummers 1 en 2
Voor de stempeling de postzegels op brieven en kaarten werden drie bijzondere stempels gebruikt. Deze stempels hadden een bijzondere vorm, een vijfhoek. In de rand was de tekst aangebracht: NEGENDE OLYMPIADE AMSTERDAM STADION MCMXXVIII. In de punten van de ster zijn de aanwijzingen D (datum), M (maand), 1928 (het cijfer 1 is door het cijfer 9 te zien), U (uur) en N (stempelnummer) opgenomen. De karakters voor de dag-, maand-, en uuraanduiding waren los en moesten elke dag worden vervangen.
Amsterdam Olympiade nummer 3
De stempels met de nummers 1 en 2 waren in gebruik in het tijdelijke postkantoor bij het stadion. Maar nummer 3 was ergens anders in gebruik. De directeur van het postkantoor Amsterdam maakte dit als volgt bekend: De directeur van het postkantoor Amsterdam brengt ter algemeene kennis, dat er gedurende het tijdvak der Olympische Spelen, behalve op het tijdelijk kantoor op het Stadion-terrein zelf, óók gelegenheid zal worden gegeven tot het doen stempelen van niet op stukken gehechte Nederlandsche port- en frankeerzegels op het districtskantoor Amsterdam-Zuid (Roelof Hartplein, hoek Ger. Terborgstraat). De bedoeling hiervan is den verkoop van Olympische Zegels zooveel mogelijk te bevorderen. De afstempeling zal geschieden met het speciaal voor het Stadionkantoor vervaardigde stempel. De gelegenheid wordt geboden op werkdagen van 9 tot 19.30 uur.
Drie verschillende stempels op twee verschillende plaatsen in Amsterdam in gebruik. En dan nog eens als afdrukken in zwart en violet. En ook nog eens in twee verschillende perioden:
a. Eerste gebruiksperiode van donderdag 17 mei 1928 tot en met woensdag 13 juni 1928.
b. Tweede gebruiksperiode van zaterdag 28 juli 1928 tot en met zondag 12 augustus 1928.
Zin in een uitdaging?
Zin om een verzameling aan te leggen met alle drie de stempels, in de twee kleuren en dan nog eens in de twee perioden? Dat heeft, voor zover ik weet, nog niemand geprobeerd! Een uitdaging!!
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Thematisch • Nederland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
Reacties (7) Schrijf een reactie
Dag Cees Janssen,
Allereerst mijn lof aan U voor de vele gegevens in algemene filatelie die U verzameld-, bestudeerd- en uitgebracht heeft. Waardevolle informatie! Mogelijk bent U op de hoogte van mijn passie: de Olympische Postgeschiedenis van 1928. Op vele onderdelen van deze emissie onderzoek verricht. Ontwikkeling van de zegels (aanwezig maar nog nooit gepubliceerd), de Olympische Huygens postwaardestukken, de frankeringen(zie artikel van Pim vdBold in OPUS 2008), Olympisch aangetekende post, 10c (NVPH 217)rechts ongetand, Plaatfouten van de Olympiadezegels (catalogus Dirk Wolthuis)etc. Daarnaast deelname aan vele tentoonstellingen. Nationaal goud en tweemaal groot goud. Internationaal: goud(2004). Dit ter ingeleide. Het gaat nu om de uitdaging van het verzamelen van de drie speciale vijfhoekige (pentagonale)gelegenheid stempels in zwart en violet. Ik zou daarover uitgebreid kunnen schrijven, maar wil het kort en simpel houden. Er zijn drie stempels met de nummers N1, N2 en N3 gefabriceerd. Het tijdelijke wijkpostkantoor ‘Amsterdam Stadion’ ( dienstdoende van 17 mei t/m 12 augustus 1928) had twee loketten tot haar beschikking die stempel N1 en N2 gebruikten. Stempel N3 lag als extra stempel op het in mei 1928 nieuw geopende Postkantoor Amsterdam-Zuid.
Dit stempel verhuisde eind juli 1928 naar het Olympisch Postkantoor en fungeerde daar als reserve stempel op drukke dagen. De bekende filatelist D.A. de Vries vertelde mij eens dat er werd gestempeld in een kiosk op het Stadionplein. Waarschijnlijk betreft het het bestempelen van Esperantovelletjes. Dat moet dan met de N3 gebeurd zijn. De stempels had drie onderdelen die vervangen konden worden. De D van Dag, de M van maand en de U van uur. Het veranderen van de karakters was lastig. Het betekent dat de postambtenaar wel eens in de fout ging en onderdelen verloren zijn gegaan. Er zijn mij vele variëteiten bekend.
Een ander fenomeen is de kleur van het stempel. Zwart is de officiële kleur.
Echter wij kennen ook de violet paarse kleur en door vermenging grijze afstempelingen. Naast de Heer J.B.B Dufrenne, directeur van het wijkkantoor Amsterdam Stadion (tevens voorzitter van de Nederlandse Esperantisten Vereniging. Dit verklaart de uitgifte van Esperantovelletjes) was Dhr. C.F.H. Zeegers (de latere directeur van Postkantoor Apeldoorn)eerste postambtenaar van dit tijdelijke Postkantoor. Hij vertelde mij in 1979 (vlak voor zijn overlijden)dat hij op speciaal verzoek wel eens violet afstempelde. Het violette stempelkussen was voor andere doeleinden bestemd.
Het violette stempel is niet eenduidig.
Het is soms lichtpaars, dan vlekkerig violet en in combinatie met het zwarte stempelkussen licht- tot donkergrijs.
Dit violette stempel komt voor bij alle drie stempels en is uiterst zeldzaam.
Het vijfhoekig stempel kende inderdaad twee perioden van gebruik. Eerst tijdens het hockey- en voetbaltoernooi > 17 mei
(Hemelvaartsdag)t/m 13 juli 1928. Soms waren er geen wedstrijddagen en was het Postkantoor ook gesloten. Op zaterdag 28 juli 1928 was de openingsceremonie en was het postkantoor tot en met 12 augustus dagelijks geopend. Vanaf 28 juli werd het uur van alle stempels niet meer veranderd (U 18). De reden laat zich raden.
Groet
Laurentz Jonker
Een prachtige en waardevolle toelichting op het gebruik van deze bijzondere poststempels. Met dank van Cees Janssen
Goedemorgen.
Met interesse lees bovenstaande info van zowel de heer Janssen als de heer Jonker.
Ik heb weleens gehoord dat er 2 verschillende versies Esperantovelletjes zijn: Er zijn twee verschillende uitvoeringen, één zonder en één met een ster boven Amsterdam.
Beide bestaan met het vijfkante stempel, waarvan er dan weer 3 verschillende zijn. Met N1 N2 en N3 in het stempel.
Vraag: Is dit correct?
Met vr gr, Peter C.A. de Jong
Goedenacht Peter,
Je ervaring van Experantovelletjes met en zonder ster bovenaan is juist. De toedracht is mij onbekend. Wel is bekend dat met ster minder vaak voorkomt. Meestal zijn de velletjes door het onhandig formaat gevouwen. Met andere woorden: ongevouwen velletjes zijn aanzienlijk zeldzamer en waardevoller. Het ontstaan van deze velletjes komt uit de koker van Dufrenne, postdirecteur van het tijdelijk ingerichte postkantoor ‘Amsterdam Stadion’. Bezoekers kochten een serie Olympiadezegels en wilden dat graag op een blanco velletje met het gelegenheidstempel gestempeld hebben.
Het postkantoor voorzag niet in blanco velletjes. Dufrenne, eveneens voorzitter van de Esperanto vereniging liet daarop deze velletjes drukken. Een ieder die een serie Olympiadezegels kocht, ontving op aanvraag een Esperanto velletje. Ongeveer 9.000 formulieren werden uitgereikt.
Laurentz Jonker
Op ebay wordt een kaart aangeboden met de sterstempel gedateerd op 18 augustus 1928 dus later dan de gestelde einddatum van 12 augustus, verklaar dat eens
Laurentz Jonker aan Robert Verloop
Verlaat lees ik deze aparte mededeling. Ik heb geen verklaring voor 18 augustus 1928. Ik wil er pas in geloven als je mij een kopie van genoemde kaart met deze datum kunt aanreiken.
Bij nader inzien en suggestief. Beste Robert, zou het mogelijk kunnen zijn dat je U(uur)18 hebt aangezien voor D(dag)18?, Groet, Laurentz
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)