Ik kreeg via mijn filatelistische vriend een artikel van het Financieele Dagblad van 2 mei 2025. Met als kop: Eerste eerstedagenveloppe is een gewild verzamelobject. Is dat de mening van de journalist Marco Vlot of is dat de mening van de NVPH? In dit artikel zijn Marike Timmermans (woordvoerder NVPH) en bestuurslid Charles Voetelink aan het woord. Geven zij het antwoord of de FDC en/of de postzegel in het algemeen nog toekomstbestendig zijn? Wat is uw mening over de FDC? Verzamelt u nog FDC’s van Nederland of van België?
Gerelateerde artikelen
FDC Algemeen (volgens Wikipedia)
Een eerstedagenvelop of eerstedagbrief is een envelop met een afstempeling van de eerste dag waarop de daarop geplakte postzegel geldig was. Voor sommige filatelisten is het verzamelen van eerstedagenveloppen een verzamelgebied.
Nederland (2025): FDC 899 – 20 jaar Postcrossing (14 juli 25). Laatste FDC bij schrijven van deze blog.
Over het algemeen verstaat men in Nederland echter onder eerstedagenvelop de bijzondere enveloppen die sinds 1950 worden uitgegeven door de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren, NVPH. Deze enveloppen worden naast de nieuwe postzegel rijkelijk versierd met een toepasselijke opdruk of illustratie en een afdruk van een poststempel die alleen voor deze gelegenheid wordt gebruikt. Voor een officiële eerstedagenvelop gelden in dit verband twee eisen: in het stempel moeten de woorden ‘eerste dag van uitgifte’ voorkomen en het stempel moet op alle op de envelop geplakte postzegels zijn aangebracht. Maar omdat voor elke nieuwe postzegeluitgifte zo een envelop wordt gemaakt, haken veel filatelisten af. Het bijhouden van alle nieuwe aanvullingen vergt een aanzienlijke investering. Verder zijn de enveloppen niet zuiver filatelistisch omdat ze door de handel worden “gemaakt”. Ze kunnen niet meer als brief via de post worden verstuurd. Hoewel er dus sprake is van filatelistisch maakwerk vinden sommige mensen ze mooi en de moeite waard om te verzamelen.
Vroeger werd wel gesproken van eerstedagbrief. Maar vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw werd de eerstedagenvelop steeds meer via de postzegelhandel gekocht om maar onbeschreven enveloppen te krijgen. En een envelop zonder adres is nu eenmaal géén brief. In de meeste landen, ook in Nederland, spreekt men echter meer en meer over de algemeen aanvaarde Engelse term “first day cover”, afgekort tot FDC.
De eerste FDC (Kinderzegels 1949)
Nederland (1949): FDC Kinderzegels met gewone datumstempel 14 november 1949.
De eerste FDC (Zomerzegels 1950) volgens NVPH
Enkele bijzonderheden bij deze eerste FDC:
- Eerste Dag stempel: 2 mei 1950.
- Totaal oplage: E1 en E1a (zonder tekst Zomerzegels 1950) is 6000 exemplaren.
- Verwachte opbrengst: met handgeschreven adres (€ 1600) en zonder adres (€ 15.000) met tekst cover ‘Zomerzegels 1950’.
- Taak van het ontwerp van de enveloppe werd uitgevoerd door de NVPH.
Bijzonderheden FDC
In het verleden werd als plaatsnaam ’s Gravenhage (voor 1991) en daarna Den Haag. Maar er wordt ook gestempeld met Amsterdam zoals deze uitgave.
Nederland (2025): FDC 750 jaar Amsterdam met stempel Amsterdam, 2 januari 2025.
Bij de inhuldiging van Beatrix tot Koningin Beatrix werd op 6 januari 1980 een nieuwe waarde uitgegeven van 65 cent. De FDC kreeg een oplage van 674.000 exemplaren.
Meer info:
Bij het schrijven van deze blog zag ik dat PostBeeld eerder een blog had geschreven over 75 jaar FDC Nederland. Lees over deze mooie herdenking in deze link:
https://www.postzegelblog.nl/2025/05/01/75-jaar-nvph-eerste-dag-enveloppen/
NVPH (met 95 leden): https://nvph.nl/
Het Financieele Dagblad van 1 mei 2025:
https://fd.nl/financiele-markten/1553822/eerstedagenveloppen-zijn-gewilde-verzamelobjecten
Eerdere Tweede Wereldoorlog blogs:
https://www.postzegelblog.nl/tag/tweede-wereldoorlog/
Gerelateerde artikelen
Reacties (3) Schrijf een reactie
FDC”s worden bijna niet meer verzameld. PostNl heeft door zijn beleid dat zelf voor een groot deel vernietigd.
Ik denk dat het de mening van de NVPH is. Die moeten dat spul natuurlijk wel zien te verkopen.
Van wat ik op clubs en beurzen zie is dat alleen de FDC’s van begin jaren 50 gewild zijn.
De meeste verzamelaars zijn er in 2000 of 2002 mee gestopt. De nieuwe zijn toch bijna niet meer te betalen met die huidige tarieven.
Ik ben er nooit aan begonnen. Heb niets met die dingen. Af en toe wel eens eentje gekregen op de club of bij aankoop van zegels bij een buitenlandse PTT. Die bewaar ik dan wel.
Bij FDC 899 20 jaar Postcrossing is er in het produktieprocrs wel iets fout gegaan. De postzegel is er namelijk verkeerd opgeplakt, waardoor het ontwerp met oa de kleuren van de Nederlandse vlag niet tot zijn recht komen….
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)