Een postzegel die me al in 1951 nieuwsgierig maakte was er een met een afbeelding van een klok met het onderschrift ‘Freiheitsglocke Berlin’. Toen bestond internet nog niet voor het grote publiek en ik was afhankelijk van geschreven bronnen. Onze bibliotheek in het dorp beschikte echter over een serie postzegelcatalogi van uitgeverij ‘Michel’ en daar maakte ik veel gebruik van.
Gerelateerde artikelen
Enkele jaren na de uitgiftedatum van de postzegel kwam ik via een catalogus er achter dat de klok moest hangen in de toren van het stadhuis van Schöneberg. Maar toen waren al meer postzegels uitgegeven met een afbeelding van de Vrijheidsklok. Op de klok was een tekst aangebracht: A NEW BIRTH OF FREEDOM.
In de postzegelcatalogus was vermeld dat de serie van vijf postzegels niet op dezelfde dag was uitgegeven. Twee postzegels, van 10 Pfennig en 30 Pfennig waren uitgekomen op 1 mei 1951.
Op de eenvoudige eerstedagenvelop was de toren van het stadhuis weergegeven.
De drie andere postzegels, van 5 Pfennig, 20 Pfennig en 40 Pfennig, waren op 6 augustus 1951 uitgekomen.
Twee nieuwe postzegels werden nog datzelfde jaar uitgegeven en wel op 23 december 1951. Maar er was wel een verschil met de eerdere uitgifte: de klepel in de klok hing nu in de andere uiterste stand! Het waarom was mij niet duidelijk. Verder was nu de naam van de ontwerper vermeld: Leon Schnell.
De drie andere waarden verschenen op 27 januari 1952.
Tot mijn verrassing verscheen op 28 juni 1953 weer een postzegel met de Vrijheidsklok, maar ditmaal met de klepel in het midden, in de ruststand. Was daarmee de uitgifte beëindigd?
Nee, want op 26 september 1953 werden drie nieuwe zegels uitgegeven, eveneens met de klepel in het midden. Overigens ontbrak de naam van de ontwerper op deze zegels.
Voor zover mij bekend zijn geen ‘officiële’ eerstedagenveloppen voor de postzegels uitgegeven, maar wel zijn afdrukken bekend op privé enveloppen, zoals met een bijzonder poststempel ter gelegenheid van de Duitse Industrie Tentoonstelling in Berlijn-Charlottenburg met de datum 26 september 1953.
Toch ontbrak nog een waarde van 10 Pfennig, maar die verscheen op 9 oktober 1953. Daarmee waren de varianten klepel links, klepel rechts en klepel in het midden uitgeput.
Op 17 juli 1954 werd de postzegel van 20 Pfennig herdrukt in een dieper rode kleur dan de originele zegel met de klepel in het midden. In boekdruk werd een ‘opdruk’ aangebracht met een tekst die betrekking had op de verkiezing van de president van de Bondsrepubliek Duitsland. Bij de verkiezing werd Theodor Heuss met 88% van de stemmen herkozen. De oplage was een miljoen stuks.
Als laatste werd een postzegel met de Vrijheidsklok uitgegeven op 9 augustus 1956. Het was een postzegel met de klepel naar links in een gewijzigde kleur, dus herdrukt, voorzien van een opdruk met tekst en toeslagwaarde van 10 Pfennig. Deze postzegel was in een zeer korte tijd geproduceerd om financiële hulp te bieden via het Steunfonds vanwege een grote overstroming die plaats had gevonden. Net als de Watersnoodzegel in Nederland in 1953. Opvallend was dat de benaming DEUTSCHE POST met een balk onleesbaar was gemaakt en de nieuwe naam erboven werd gedrukt: DEUTSCHE BUNDESPOST-BERLIN.
Het stadhuis van Schöneberg is afgebeeld op een postzegel die is uitgegeven op 30 mei 1964. Daarbij is de klokkentoren met daarin de Vrijheidsklok prominent aanwezig. Voor het stadhuis hield John F. Kennedy zijn beroemde toespraak op 26 juni 1963 waarbij hij de laatste woorden uitsprak: ‘Ich bin ein Berliner’.
Reacties (14) Schrijf een reactie
Leuk Cees. Tja met die Berlijnse tweedeling, dat waren tijden.
Over Kennedy’s beroemde uitspraak nog het volgende:
De goede (en bij Kennedy niet bekende) tekst had moeten zijn: ‘Ich bin Berliner’
Wie zegt ‘Ich bin ein Berliner’ zegt eigenlijk ‘ik ben een Berlijns worstje’.
Werd hem niet kwalijk genomen.
Ja Philip, heb ik ook al een keer over geblogd op 25 februari 2014. Toevallig dus een jaar geleden!
Wat vliegt de tijd: alweer twee jaar geleden…..
Had je blog van 25-2-14 niet gelezen Cees.
Sorry.
Weet iemand van de lezers waarom de klepel van de klok eerst naar links, dan naar rechts en tenslotte in het midden werd afgebeeld?
Dat vroeg ik mij ook af. Heb even in een oude Michel Spezial gekeken, maar geen woord over het waarom…
Van de verbeelding dat de klepel beweegt heeft de ontwerper willen aangeven dat de stad Berlijn bruist van de energie.
@Cees,
Ja, waarom eigenlijk die verschillende klepelposities? Politieke betekenis misschien? Of een cryptische boodschap van ontwerper Leon Schnell? Ik ben wat gaan zoeken maar ik vrees dat mijn speurwerk slechts één plausibel antwoord op je vraag heeft opgeleverd, en een bijzonder prozaïsch antwoord bovendien …
De “Freiheitsglocke” (Liberty Bell) was een geschenk van de VS. Op 21 oktober 1950 kwam de klok aan op het plein voor het Schöneberger Rathaus, en vervolgens werd de klok opgehesen tot in de toren. Een paar dagen later, op 24 oktober kwamen een half miljoen Berlijners samen op het plein voor het raadhuis en in de aanpalende straten, waar in aanwezigheid van federaal kanselier Konrad Adenauer, de Hoge Commissaris van de VS in Duitsland, John J. McCloy en Generaal Clay, de Vrijheidsklok voor het eerst werd geluid. Voor de inwoners van Berlijn was dit een gebeurtenis van zo’n enorm belang, dat het niet overdreven werd geacht om 3 verschillende herdenkingsreeksen uit te geven. De klepel van de klok werd telkens in een andere positie afgebeeld, eenvoudigweg om onderscheid te maken tussen de 3 verschillende reeksen …
Patrick, met andere woorden: KASSA!
Geachte Heer Levert,
Wie zegt Ich bin ein Berliner, wilt niet zeggen dat je en worstje bent, dat is een Frankfurter. Een Berliner is een soort oliebol met als inhoud een klod Jam.
@Cees,
Ach ja, inderdaad, kassa kassa. Maar al bij al valt die Berlijnse kassa nog mee, vooral als je vergelijkt met de plethora van uitgiften waar we de laatste decennia mee om de oren worden geslagen. Het lijkt wel of postadministraties nog gauw het onderste uit de kan willen halen vóór er een streep wordt gezet onder het hoofdstuk “postzegel”, omdat straks helemaal niemand nog postzegels plakt, laat staan ze verzamelt … Maar zover is het nog (lang) niet, en dus verzamelen wij dapper door!
@A.Haan,
In Vlaanderen wordt zo’n oliebol opgevuld met vanillepudding, bestrooid met poedersuiker en vervolgens op z’n Belgisch een boule de Berlin genoemd … Niet te geloven hoe lekker zo’n bol is wanneer je net een strandwandeling hebt gemaakt en helemaal uitgewaaid eindelijk op een terrasje kunt zitten uithijgen!
Je hebt gelijk Haan, een Berliner Bol is geen Frankfurter worstje.
@Patrick,
Een aantal landen hebben waarschijnlijk al een streep gezet onder het hoofdstuk ‘Postzegels’.
Laatste postzegels Nauru: 2011
Laatste postzegels Timor: 2011
Laatste postzegels Lesotho: 2010
Laatste postzegels Rwanda: 2010
Laatste postzegels Haïti: 2003!
Verder hebben in 2015 bijna 30 landen geen één zegel uitgegeven!
Door ingestorte postvolumes in dit soort landen worden eerst de aanwezige voorraden postzegels opgemaakt. Misschien dat er daarna weer nieuwe verschijnen.
Hopelijk vallen deze landen niet ten prooi aan een agentschap zoals IGPC of Stamperija, die dan maandelijks plaatjeszegels gaan uitgeven met de namen van één van deze landen erop gedrukt.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)