« Beeldverhaal van kus tot conceptie op postzegels (2)

Historische Trekvaartdag op 15 april 2023 »

Home » Bloggers » Randy Koo » 50 jaar Van Gogh Museum: Kiezen voor Vincent in Amsterdam

50 jaar Van Gogh Museum: Kiezen voor Vincent in Amsterdam

09 april 2023, 22:19 uur - Randy Koo

Het jubileumjaar 2023 start met een eerbetoon aan de familie Van Gogh. Zonder hun onvoorwaardelijke steun aan Vincent zou het museum nooit hebben bestaan. Hoe kon Vincent van Gogh uitgroeien tot een wereldberoemde kunstenaar? Zijn familie speelt daarin een belangrijke rol, tot op de dag van vandaag. De expo ‘Kiezen voor Vincent’ is nog te zien op 10 april 2023.

Post Views: 1.160

Expo ‘Kiezen voor Vincent’

De tentoonstelling ‘Kiezen voor Vincent’. Portret van een familiegeschiedenis vertelt een persoonlijk verhaal vol twijfel, tegenslag, trots en triomf. Een verhaal vol dilemma’s, gezien door de ogen van Vincent van Gogh (1853-1890), zijn broer Theo (1857-1891), Theo’s vrouw Jo (1862-1925) en hun zoon Vincent (1890-1978), vernoemd naar zijn oom.

Nederland (2022): 0 Euro biljet – Vincent van Gogh (zelfportret).

In de tentoonstelling leer je Vincent en zijn bijzondere familie kennen door te kijken, te luisteren én te doen. De vele topstukken en onbekende pareltjes laten zien hoe de familieverzameling uitgroeide tot een imposante wereldcollectie.

Van Gogh Museum

Hoofdgebouw

Het hoofdgebouw werd in 1963-1964 in opdracht van de Staat der Nederlanden (Rijksgebouwendienst) ontworpen door architect Gerrit Rietveld. Eerder was men in gesprek met architect Marius Duintjer, maar om onbekende redenen werd deze samenwerking beëindigd. Na Rietvelds dood in 1964 werd diens schetsontwerp uitgewerkt door zijn compagnons Joan van Dillen en J. van Tricht. Daarbij werd nadrukkelijk afgeweken van Rietvelds plannen voor de gevels, die afwisselend uit geglazuurde baksteen en uit staalplaten met een holle vorm bekleed hadden moeten worden.

Rietvelds opvolgers kozen voor een overal aangebrachte imitatiebreuksteen van beton, die al snel grote technische problemen in het interieur zou gaan opleveren. Met de bouw werd in 1969 begonnen. De opening vond plaats door koningin Juliana op 2 juni 1973; de bibliotheek was overigens al in 1969 opengegaan. Het gebouw uit betonsteen en glas bestaat uit een aantal ruimtes rond een centrale vide, ontworpen op een grid van vijf meter. Zowel de permanente collectie als de tijdelijke tentoonstellingen werden hier ondergebracht. In de loop der jaren werden in het gebouw tal van wijzigingen aangebracht. Ieder jaar komen er wel anderhalf miljoen bezoekers naar het museum. Van iedere tien bezoekers komen er acht uit het buitenland. Ook in de rest van de wereld hangen schilderijen van Vincent van Gogh.

De nieuwe vleugel van het museum uit 1999, met rechts het hoofdgebouw uit 1973, gezien vanaf het Museumplein. Foto: Wladyslaw / Wikipedia.

Terwijl de nieuwe vleugel werd gebouwd, werd het hoofdgebouw in 1998-1999 verbouwd, naar een ontwerp van Martien van Goor. Hij bracht de indeling van het hoofdgebouw meer in overeenstemming met het oorspronkelijke ontwerp, en verplaatste de kantoren naar een glazen aanbouw. Sinds de opening van de nieuwe vleugel wordt het hoofdgebouw alleen gebruikt voor de permanente tentoonstelling.

Nieuwe vleugel

De nieuwe vleugel is ontworpen door Kisho Kurokawa. Het gebouw is speciaal bedoeld voor tijdelijke tentoonstellingen en werd gefinancierd door een gift van The Japan Foundation van de verzekeringsmaatschappij Yasuda in Tokio. Het is een met natuursteen en titanium bekleed, ellipsvormig gebouw, uitgevoerd in beton, dat half in de grond van het Museumplein verzonken is. Via een ondergrondse doorgang, die sinds 2015 ook als hoofdingang dient, is de nieuwe vleugel met het hoofdgebouw verbonden. De openingstentoonstelling was gewijd aan Vincents broer Theo van Gogh.

Nederland (2023): FDC Typisch Nederlands – Musea met foto Van Gogh Museum

Verbouwing

Eind september 2012 sloot het museum voor de duur van een zeven maanden. In verband met nieuwe brandveiligheidseisen vond een verbouwing plaats, waarbij onder andere vluchtroutes voor het publiek werden aangelegd en het gebouw werd gerenoveerd. De 75 belangrijkste werken waren in die periode (tot eind april 2013) te zien in museum De Hermitage in Amsterdam, waar de tentoonstelling van de schilderijen van Van Gogh werd gecombineerd met een tentoonstelling van Franse impressionisten, een collectie uit De Hermitage in Sint-Petersburg. De verbouwing werd aangekondigd op 24 juni 2011, terwijl de andere musea aan het Museumplein, het Rijksmuseum en het Stedelijk Museum, langdurig gesloten waren wegens verbouwing. De heropening was op 1 mei 2013. In 2011 was het Van Gogh Museum het best bezochte museum van Nederland met gedurende dat jaar 1,5 miljoen bezoekers.

Nederland (2009): Prestigeboekje (kaft achter- en voorkant) Hermitage Amsterdam.

Geschiedenis

Van Vincent van Gogh (1853 – 1890) werden bij leven slechts twee schilderijen verkocht. Na zijn dood in 1890 liet Vincent zijn complete werk na aan zijn jongere broer, Theo van Gogh. Bij Theo’s dood ging de verzameling over in handen van diens weduwe, Jo van Gogh-Bonger. Zij verkocht een aantal werken, maar hield een collectie bijeen die representatief was voor Van Goghs oeuvre. Een bod van Anton Kröller op de hele verzameling wees ze van de hand.

Nederland (1985): PTT-mapje Toerismezegels (Valkenburg en Kröller-Müller Museum).

Na haar overlijden in 1925 kwamen de kunstwerken in bezit van haar zoon Vincent Willem van Gogh. In 1960 richtte deze de Vincent van Gogh Stichting op. Naast hemzelf en zijn echtgenote hadden ook zijn drie nog levende kinderen zitting in de stichting, evenals een vertegenwoordiger van de Nederlandse regering.

Frankeermachine stempel Stichting Vincent van Gogh.

Op 21 juli 1962 werd een overeenkomst ondertekend tussen de Staat der Nederlanden en de Vincent van Gogh Stichting. De familie Van Gogh droeg voor 15 miljoen gulden de gehele verzameling, bestaande uit 200 schilderijen van Vincent van Gogh en Paul Gauguin, 400 tekeningen, en alle brieven van Vincent, over aan de Staat. De belangrijkste voorwaarde was dat de gehele collectie in een aan Van Gogh gewijd museum zou worden ondergebracht. Hiermee werd de grondslag gelegd voor het Van Gogh Museum. Het museum opende in 1973 zijn deuren met Emile Meijer als eerste directeur. Destijds was het een rijksmuseum, tegenwoordig is het museum een zelfstandige stichting en maken de kunstwerken – op grond van de overeenkomst tussen de Staat en de stichting – deel uit van de rijkscollectie.

Diverse expo’s uit het verleden

Van Gogh en Millet

In het verleden zijn diverse expo’s getoond van de kunstwerken van Vincent van Gogh, meestal thematisch bijvoorbeeld in relatie tot tijdgenoten of tot schilders die horen tot dezelfde kunststroming. Het museum heeft diverse kunstwerken in het depot en leent van andere musea top schilderijen om een thema uit t werken. Voorbeeld de expo van Van Gogh en Millet in 1988.

Jean-François Millet (1814 – 1875) was net als de schilders Théodore Rousseau, Jules Dupré en Charles-François Daubigny een van de Barbizon-bewoners. Toch sloot hij zich nooit echt aan bij de stijlgenoten.

Frankrijk (1971): F. Millet – Le Vanneur.

Millet beïnvloedde niet enkel kunstenaars van naam als Claude Monet, Camille Pissarro, Georges Seurat en zeker Vincent van Gogh, hij steunde vooral jonge artiesten, voor wie hij een symbool zou worden. Millets grote kracht lag in zijn tekenwijze, zijn monumentale vormgeving en compositie. Millet speelde met zijn tekeningen een vernieuwende rol in de overgang van de Academische traditie naar de Franse avant-garde kunst. Vooral zijn visie op de boerenstand is vernieuwend. Boeren werden voorheen helemaal niet geschilderd. Maar Millet was er trots op zelf van boerenafkomst te zijn.

Vincent van Gogh: 100 jaar geleden overleden in 1990

In 1990 werd Vincent van Gogh (1890 – 1990) groots gevierd met speciale zegels. Hieronder de FDC.

Nederland (1990): FDC Vincent van Gogh.

In 1990 waren er twee speciale expo’s in het Van Gogh Museum in Amsterdam als in het Kröller-Müller Museum in Otterlo. Bijzonder frankeermachinestempel is ‘De Zaaier’, die ook wordt uitgegeven als postzegels in 2003.