220 jaar postbedrijf: geschiedenis van ons nationaal postbedrijf - Postzegelblog

220 jaar postbedrijf: geschiedenis van ons nationaal postbedrijf

11

De ontwerpers Haico Beukers [1960] en Marga Scholma [1966] van ontwerpbureau Beukers Scholma uit Haarlem verbeelden de geschiedenis van het 220-jarige bestaan van ons nationaal postbedrijf met vereenvoudigde [gestileerde] afbeeldingen van brieven en pakketten op het twee postzegels tellende postzegelvel 220 jaar postbedrijf (150.000 vellen). Het vel bezit door de kleur een opgewekt feestelijke uitstraling.

 

NVPH 1420 - verzelfstandiging P.T.T. 1989

NVPH 1768 - splitsing KPN 1998NVPH 2444 - TNT Post 2006

NVPH 2833 - beursnotering PostNL 2011

220 jaar postbedrijf, verbeelden van de geschiedenis

  1. Gedurende 220 jaar is de naam van het nationale postbedrijf een aantal keren veranderd door politieke beslissing, functie-uitbreiding, verzelfstandiging, naamswijziging, beursgang en splitsing in Posterijen, P&T: Post & Telegrafie, PTT: Posterijen Telegrafie en Telefonie, KPN: Koninklijke PTT Nederland, TPG Post: Australische TNT Post Groep, TNT Post en PostNL.
  2. Volgens de briefing dienden de postzegels over het postbedrijf dezelfde ‘mentaliteit’ te bezitten overeenkomend met recent eerder uitgegeven postzegels betreffende de verzelfstandiging [1989], splitsing TNT – KPN [1998], naamswijzing [2006], beursnotering [2011].
  3. Ook werd verordonneerd dat de postzegels een feestelijke sfeer dienden uit te stralen op basis van kenmerkende eenvoud, Hollandse nuchterheid en een heldere abstractie.

 

220 jaar postbedrijf: uitgiftedatum 24 januari 2019

 

Vel 220 jaar postbedrijf

 

Spiegelbeeldige postzegels

Beide postzegels zijn in grote lijnen elkaars spiegelbeeld.

  1. Forse typografische waardeaanduiding door de ‘1’: links en rechts geplaatst.
  2. Stand van de sorteerhaak is tegengesteld.
  3. Tegengestelde weergave van de fosforbalk.
  4. Kleurenweergave ruimtelijke brieven- en pakkettenafbeeldingen op linker postzegel rood en twee oranje tinten. Op de rechter postzegels is de kleurenopstelling precies andersom.
  5. Voor de verticaal én tegengesteld geplaatste typografie zijn rood en oranje gebruikt en met blauw aangevuld.
  6. Via zeefdruk is een uv-lak aangebracht op het gedeelte tussen beide postzegels en op de tabs voor de vermelding 220 jaar, logo, kubusjes en kleppen van enveloppen.

 

Activiteitsverschuiving postbedrijf in historisch perspectief

  1. De linkerpostzegel met tab verwijst naar het verleden, exacter aangeduid naar periode vóór 1799 (verre verleden via tab) en verleden (linker postzegel). In de verbeelding van het verleden overheerst het aantal brieven (zes exemplaren) het aantal pakketten (drie stuks). In de verbeelde weergave van het verre verleden zijn alleen maar brieven (vijf stuks) aanwezig. Toen bestond het pakketvervoer nog niet.
  2. De rechter postzegel met tab verwijst naar het heden (rechter postzegel) en toekomst (tab). Het aantal pakketten (zes exemplaren) domineert over het aantal brieven (drie stuks). In het toekomstbeeld staan tegenover twee brieven drie pakketten. Hiermee verbeeldt het ontwerpersduo de huidige toename van de pakkettenpost en de afname van de brievenpost.
  3. De weergave van brieven (zes stuks) en pakketten (zes stuks) tussen beide postzegels illustreert ook de activiteitsverschuiving van het postbedrijf in de overgangsperiode. Links overheerst het aantal brieven het ene pakket, rechts domineert het aantal pakketten de enig brief.
  4. Met behulp van lijnen zijn overeenkomstige opstellingen van brieven en pakketten te herkennen. Opvallend daarbij is de afwijking van
    de pakkettenafbeeldingen. Door de meer of minder licht/donker gekleurde vlakjes is variatie aangebracht.

 

Verwijzingen naar . . .

Kinderzegels 1970

Op het vel zijn diverse verwijzingen terug te vinden:

  1. De afbeeldingen van de pakketten komen overeen met de kinderpostzegels 1970 (nvph 978/82) en dan – door de stand – vooral naar de 12 cent, 20 cent en 45 cent kinderzegels. Hiermee brengt het ontwerpersduo een ode aan het hoge artistieke niveau (als geschiedenisonderdeel van het jubilerende postbedrijf) van de Nederlandse postzegelontwerpen.
  2. Verschuiving of achteruitgang van het vervoer van het aantal brieven in het verleden en heden, evenals het zichtbaar maken van de toename van het aantal pakketten in de loop der tijden.
  3. De opsomming van de verschillende namen van het postbedrijf geeft een inhoudelijke vulling aan de historische tijdlijn van het bedrijf.
  4. In het postzegel-vel-ontwerp is de poststroom op een lopende band (van links naar rechts) in een sorteercentrum te herkennen.
  5. Het wisselende kleurgebruik (geeft schittering) in combinatie met het blokjespatroon doet aan een feestelijke slinger denken.
  6. Kleurgebruik (twee kleuren oranje) en lettertype verwijzen zo veel als mogelijk naar de huidige huisstijl van PostNL.
  7. Dynamiek ontstaat door kleurwisseling van de vlakken van de kubusjes.

 

Inhoudelijk artistiek hoogstaande emissie

Met groot genoegen heb ik met behulp van het persbericht al analyserend op een gestructureerde wijze het artikel samengesteld. De inhoudelijke zeggingskracht van de gestileerde afbeeldingen brief & pakket is omvangrijk en danig gevarieerd door kleur[variatie], plaats, hoeveelheid, onderlinge relaties/verbanden, letter-/woordplaatsing, horizontaal aardse opstelling, postzegelverdeling/-plaats op het vel.
Als je niet beter wist, zou je kunnen veronderstellen dat deze emissie ten tijde van Julius Vermeulen zou zijn ontworpen. Dat is uiteraard niet het geval. Het ontwerpersduo Haico Beukers en Marga Scholma van ontwerpbureau Beukers Scholma hebben met hun artistieke kennis, capaciteiten, inzichten, mogelijkheden en jarenlange ervaring (o.a. zeven postzegelemissies ontworpen) een aantrekkelijke en hoogstaande ontwerpprestatie van formaat geleverd.

Merkwaardig jubileum

NVPH 1810 - 200 jaar Nationaal Postbedrijf 1999

In 1999 heeft het 200-jarig jubileum van het postbedrijf plaatsgevonden. Toen kreeg PostNL het predicaat koninklijk. De meest voor de hand liggende eerstvolgende herdenking van het postbedrijf is toch het 225-jarige bestaan? “Het 220-jarig bestaan met een feestelijke bezegeling van een postzegelvel vind ik gezocht en merkwaardig. Is deze emissie noodzakelijk om het streefgetal van ???tig postzegels dit jaar te halen?”

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Nederland



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (7 stemmen, gemiddeld: 3,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Bate Hylkema schrijft vanaf 1980 artikelen over filatelie en woont in het Friese Beetsterzwaag.

Reacties (11) Schrijf een reactie

  • Pieter op 24 januari 2019 om 12:49

    Op zich leuke / speelse zegels. Maar is men bang over 5 jaar niet meer te bestaan?

  • Willem op 25 januari 2019 om 16:00

    Volgens de info op de site van de Collectclub is de oplage 175.000 vellen

  • bate hylkema op 25 januari 2019 om 17:22

    Het PostNL-persbericht vermeldt 150.000 vellen. Van wie van PostNL krijgen we wel het juiste aantal?

  • Willem op 25 januari 2019 om 18:25

    Deze info staat aan de binnenzijde van het postzegelmapje.

  • Lars op 25 januari 2019 om 18:32

    175.000 of 150.000, beide zouden toch veel te hoog zijn. Ik ben benieuwd hoeveel er onverkocht bij PostNL/Collect blijven liggen en na een jaar of 2 vernietigd worden.
    Oplagen voor Nederland anno 2019 kunnen beter 100.000 of minder zijn.

  • Willem op 25 januari 2019 om 21:32

    Lars: Hoe verklaar je dan de oplage van beleef de natuur met 315.000 vellen?

  • Lars op 25 januari 2019 om 22:33

    Willem, de ‘Beleef de Natuur’ vellen worden in grotere aantallen over de verkooppunten verspreid, omdat deze uitgiften een groter publiek aanspreken.
    Ik denk ook dat PostNL verwacht een groter aantal aan verzamelaars en handelaren in binnen- en buitenland te verkopen. Flora en fauna zijn immers populaire motieven.

  • paulv op 27 januari 2019 om 11:39

    Jubileum- of gedenkjaren die door 5 deelbaar zijn komen vaak voor op postzegels. Het rijtje dat het meest voorkomt is 10, 25, 40, 50 etc. Daarnaast zijn er minder voor de hand liggende periodes die ook met postzegels gevierd of herdacht worden.

    Een kleine lijstje uit mijn interessegebieden:
    Indonesië: 6 jaar Verenigde Naties in 1951; 16e onafhankelijkheidsdag in 1961; 4e Sociale Dag 1961; 444 jaar Djakarta 1971; 17 jaar Pertamina 1974; 32 jaar Indonesische samenwerkingsdag; 18e nationale wedstrijd Koran lezen 1997.

    Oostenrijk, wel netjes in veelvouden van 5: 110 jaar Wiener Stadtbahn 2008; 140 jaar Wiener Statsoper 2009; 230e overlijdensdag Keizerin Maria Theresia 2010; 90 jaar Burgenland 2011; 210e geboortedag Karl Ritter von Ghega 2012.

    En Tsjechoslowakije geeft in 1938 een zegel uit ter nagedachtenis aan de 88e geboortedag van de een jaar eerder overleden president Thomáš Garrigue Masaryk.

  • Prins op 1 februari 2019 om 13:01

    Vandaag deze blokjes 220 jaar postbedrijf ontvangen. Onder strijklicht zie ik dat een lakachtige tekst “220 jaar” boven de zegelbaan staat, dat alle brief- en pakketsymbooltjes lakachtig zijn, dat de witte gaten op de tabs opgevuld worden door lakachtige symbooltjes en dat het afgeronde driehoekslogo van PostNL lakachtig is.

    Onder de UV-lamp vindt er echter geen enkele oplichting (in de zin van licht weerkaatsen) plaats van al deze lakachtige elementen. Weet iemand waar dat aan kan liggen?

  • Atmos op 2 februari 2019 om 16:32

    Echt diep triest deze uitgave.
    Hebben ze zo mooi thema en dan komen ze met dit aan zetten !!!!

  • Patrick Lava op 3 februari 2019 om 08:39

    Ik vind het eigenlijk wel mooie zegels en de opmerking van Bate dat ze iets feestelijks hebben, is m.i. volkomen terecht. Die frisse, feestelijke kleuren vind ik bijzonder prettig aandoend.
    En ook met Pieter ben ik het volkomen eens: dat ze nu al dat jubileum van 220 jaar vieren, is wellicht omdat ze vermoeden dat ze er in 2024 niet meer zullen zijn, of dat er dan geen postzegels meer zullen worden uitgegeven. Dus nog rap even langs de kassa passeren terwijl het nog kan.

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)