Bij een uitgebreid kerstmenu hoort ook een bijpassende drank. In diverse Europese landen hebben ze een eigen specialiteit op het menu. Evenals de Scandinavische landen. Heeft u zelf een alcoholische of een non-alcoholische drank geserveerd aan uw gasten? Of gaat u liever naar een restaurant met uw familie en laat u zich daar verwennen door de chef-kok?
Gerelateerde artikelen
Glühwein
Glühwein is een alcoholische drank, die in het midden van Europa vooral in de periode vlak voor Kerstmis wordt gedronken. Om glühwein te maken, wordt rode of witte wijn verwarmd met kaneel, kruidnagel, steranijs en citrusschillen, en eventueel gezoet met suiker of honing. Daarna wordt de drank warm gedronken. De drank mag bij de bereiding niet warmer worden dan ongeveer 70 °C omdat anders de alcohol verdampt. Glühwein heeft gewoonlijk een alcoholpercentage van ongeveer 13%, hoewel ook kant en klare glühwein van 8,5% verkocht wordt.
Industrieel geproduceerde glühwein wordt vaak vervaardigd van wijn van mindere kwaliteit die sterk wordt gezoet. Dit soort glühwein wordt dikwijls in grote flessen aangeboden. Glühwein van betere kwaliteit wordt van betere wijnsoorten gemaakt, bijvoorbeeld van wijn uit de Rhônevallei en wordt minder sterk gezoet.
Een plaats waar traditioneel glühwein verkrijgbaar is, is Duitse Weihnachtsmarkt. Ze wordt meestal geschonken in een gedecoreerde mok met vermelding van jaar en plaats van de markt. Er wordt een statiegeld van enkele euro voor gerekend. Het is gebruikelijk (en uitdrukkelijk de bedoeling) om als bezoeker een van deze mokken als souvenir mee naar huis te nemen.
Geen kerstseizoen zonder glühwein. De warme drank (alcoholisch of non-alcoholisch) is erg populair. Vrijwel zeker niet alleen omdat het je op koude dagen verwarmt, maar ook door het gebruik van kruiden. Een paar van deze kruiden, die in ieder geval niet mogen ontbreken in mijn glühwein, zijn:
Kruidnagel is een van de belangrijkste ingrediënten. De kruidnagelolie eugenol heeft een lange traditie als middel tegen kiespijn: het heeft een licht verdovende werking en is tevens antibacterieel. Met Kerstmis wordt het echter eerder gebruikt vanwege de karakteristieke geur. Dergelijke aroma’s zijn ook de reden waarom glühwein niet heter mag worden dan rond de 70 graden Celsius. Eugenol, maar ook kaneelaldehyde en vele andere geurige chemicaliën zijn gevoelig voor oxidatie en vormen dan meestal bittere stoffen.
Sinaasappels en andere citrusvruchten bevatten niet alleen vitamine C, maar ook een heel scala aan smaken en geuren. Hun schillen zijn bijzonder rijk aan limoenen, dat intens naar sinaasappel ruikt.
Kaneel is een ander essentieel onderdeel van glühwein. Het aroma komt van kaneelaldehyde , dat ongeveer 90 procent van de olie in het kaneelstokje uitmaakt. Het kaneelstokje is de middelste laag van de bast van de kaneelboom, die na de oogst oprolt tot een buis. Kaneelaldehyde zelf ruikt en smaakt niet alleen goed, maar heeft in hoge doseringen ook een antimicrobiële werking.
Een ander kerstkruid is vanille, inclusief de geur vanilline – qua hoeveelheid de belangrijkste geurstof ter wereld. Daarnaast speelt het aroma ook een rol bij de productie van geneesmiddelen en medische analyse. Slechts een klein deel van de vanilline komt van echte vanillestokjes. De rest is een afvalstof van de pulpproductie: Veel van het houtbestanddeel lignine wordt gegenereerd waaruit met behulp van alkaliën en oxidatiemiddelen onder andere vanilline, maar ook aanverwante stoffen worden gewonnen.
Kardemom, is een van de duurste specerijen ter wereld, samen met saffraan en vanille. De twee soorten ‘groene’ en ‘zwarte’ kardemom worden in verschillende regio’s gebruikt als smaakmaker en hebben positieve effecten op de gezondheid. Consumptie geeft verlichting, vooral bij maag-darmproblemen. De oude Egyptenaren kauwden op zaden om de adem op te frissen en tanden witter te maken. De zaden van de groene kardemom bevatten een essentiële olie, die uit in totaal 120 afzonderlijke componenten bestaat. De twee belangrijkste ingrediënten zijn alfa-terpinylacetaat en cineol .
Anijs is een van de oudste aromatische en geneeskrachtige kruiden. Al in de 16e eeuw voor Christus werd Kretenzers kruiden wijn met anijs gebruikt. Op onze breedtegraden werd anijs uiteindelijk gekweekt in kloosterkruidentuinen door monniken en nonnen uit de middeleeuwen. Voor kersttraktaties wordt echter eerder de decoratieve steranijs gebruikt. De vruchten smaken zoet, bloemig en mild. De etherische olie van anijs bestaat voor 95% uit anethol.
Glögg
Aland (2020): Christmas – Glögg
Op 23 oktober 2020 heeft Posten Aland (Aland Post) twee postzegels uitgegeven met afbeeldingen van twee traditionele dranken: Glogg en Knack Toffee. Het Zweedse woord ‘Glogg’ is al sinds 1609 bekend en is afgeleid van het woord ‘Glodga’ (wat ‘opwarmen’ betekent).
Aland (2020): FDC – Glogg en Knack Toffee. Links: peperkoekje (hert).
Warme glühwein vindt zijn oorsprong in de klassieke oudheid. Geserveerd in kleine kopjes, samen met amandelen en rozijnen, is glühwein al sinds het begin van de twintigste eeuw een kersttraditie in Zweden en Finland. Glögg, traditioneel gekruid met kruidnagel, kaneel, kardemom, gember en bittere sinaasappel, kent een enorm aanbod aan alcoholische en alcoholvrije varianten. Rozijnen en amandelen zijn ingrediënten die hun oorsprong vinden in de warme punch uit de 18e eeuw. Rozijnen geven de drank zoetheid en smaak, terwijl de precieze rol van amandelen in de glögg nog steeds in mysterie gehuld is.
Amandel is een smaak die al lange tijd met Kerstmis wordt geassocieerd en is vaak een ingrediënt in ‘Knack Toffee‘ – een soort kerstsnoepgoed dat al sinds de 19e eeuw wordt gemaakt. Samen met andere kerstlekkernijen zoals chocolade-ijs, peperkoek en stervormige gebakjes, is ‘knack’ populair gebleven. Voordat we de kerstlekkernijen van nu kennen, vormde een tafel vol zoetwaren met noten, gekonfijt fruit en marsepeinen figuurtjes het hoogtepunt van de diners, die voornamelijk bij de adel plaatsvonden in de 17e eeuw.
Julebryg (kerstbier)
Een kerstbier is een speciaal bier dat brouwerijen uitbrengen in de aanloop naar Kerstmis. Een kerstbier heeft doorgaans een hoger alcoholpercentage dan een gewoon lagerbier, maar sommige brouwerijen hebben ook kerstbieren met een lagersterkte. Een kerstbier moet niet worden verward met een kerstmanbier , dat meestal een donker witbier is met de bijbehorende zoete smaak en een lager alcoholpercentage. Kerstbier was vroeger al een sterk, gerijpt bier. Normaal gesproken dronken mensen dagelijks licht bier, maar met Kerstmis werd er een sterk, goed gerijpt bier geserveerd, zodat de stemming snel op kon fleuren. Kerstbier paste goed bij het rijke eten dat met Kerstmis werd geserveerd. Een zoete variant ervan werd vaak bij rijstpap gedronken .
Het eerste commerciële kerstbier in Denemarken, gemaakt in 1892 door De forenede Bryggerier, was een zogenaamd Salvator-bier. Het werd slechts één jaar gebrouwen en werd niet door andere brouwerijen overgenomen. De eerste echte periode van kerstbierbrouwen in Denemarken begon in 1905 met een Münchener bier van Bryggeriet Odense . Een paar andere brouwerijen begonnen ook met het brouwen van speciale kerstbieren, maar dit eindigde in 1916 vanwege de beperkingen die tijdens de Eerste Wereldoorlog werden opgelegd aan het brouwen van sterk bier. De tweede periode van kerstbierbrouwen in Denemarken werd in 1929 gestart door Tønder Aktie-Bryggeri. Deze werd in de jaren dertig voortgezet door verschillende andere brouwerijen, maar stopte opnieuw vanwege beperkingen op sterk bier, ditmaal vanwege de Tweede Wereldoorlog. De traditie werd in 1953 hervat met Carlsminde’s kerstbier van Bryggeriet Carlsminde in Nyborg en is sindsdien voortgezet.
Meer info:
Christmaholic: https://christmaholic.nl/
Eerdere Kersttradities blogs met vele thema’s:
https://www.postzegelblog.nl/tag/kersttradities/
Gerelateerde artikelen
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)