De CEPT, voluit ‘Conférence européenne des administrations des postes et télécommunications’, werd op 26 juni 1959 opgericht om de samenwerking tussen de afzonderlijke postdiensten en telecombedrijven in de Europese landen te coördineren. Ierland werd deelnemer aan de CEPT in 1960.

Op 19 september 1960 verschenen de eerste twee Europazegels van Ierland. De deelnemende postdiensten gebruikten toen nog een gemeenschappelijk ontwerp dat door competitie van kunstenaars uit die landen werd gekozen. In 1960 was het de Finse illustrator Pentti Rahikainen die de competitie won met zijn ontwerp. Het gemeenschappelijke ontwerp werd in 1974 verlaten door een gemeenschappelijk thema daarvoor in de plaats voor te stellen.

In 1981 werd het thema ‘Folklore’ door de CEPT voorgedragen en elk deelnemend land kon daaraan een eigen invulling geven. Nederland bijvoorbeeld, koos voor een carillon en een draaiorgel. Andere landen zagen meer in bijvoorbeeld volksdansen of volkskunst. De keuze van de Ierse postdienst was heel anders. Voor de twee postzegels werd de in 1939 in India geboren kunstenares Maria Simonds-Gooding uitgenodigd om ontwerpen te maken. Haar opdracht was om legendes te verbeelden die voorkomen in de Ierse folklore. Voor de postzegel van 18p koos Maria ‘De legende van de Haan en de Pot’. Het is een traditionele religieuze legende. Het verhaal gaat over een ongelovige die Christus uitdaagde door te zeggen dat hij niet over de macht beschikte om uit de dood op te staan. Net zo min als een haan die kon opstaan als hij werd gebraden in een kookpot. Daarop sprong de haan uit de kookpot op de rand van de pot en kraaide zoals een haan behoort te kraaien. Het ontwerp dat Maria indiende was ontleend aan een tekening die was gemaakt door met houtskool op papier over een grafsteen te wrijven, het zogenoemde steenwrijven. De tekening bevindt zich in het ‘Department of Irish Folklore’ van het Universiteits College in Dublin en is gemaakt vanaf de grafsteen van de familie Woulfre in Templeathea in het graafschap Limerick. De steen dateert uit 1841 en was gesigneerd door steenhouwer J. Callahan.

Voor de postzegel van 19p koos Maria weer een tekening uit het Universiteits College in Dublin. Het was vervaardigd vanaf een grafsteen uit 1827 van de familie Roche, ook in Templeathea. Het thema was ‘De Weegschaal van het Oordeel’. Het is een oud Iers verhaal dat al werd verbeeld op een grafkruis uit de negende eeuw, het ‘Cross of Muireadach’ in Monasterboice in het graafschap Louth. De engel op de postzegel had twee taken. De ziel wordt geroepen om voor de engel te verschijnen door middel van het blazen op de trompet en als tweede wordt de ziel gewogen voor de troon van God. De tekst ‘Béaloideas na hEireann’ betekent ‘Ierse Folklore’ en werd in het ontwerp aangebracht door de graficus Peter Byrne. Wie buiten de Ieren kon deze tekst begrijpen als men geen Iers sprak of kon lezen?

Op de eenvoudige eerstedag envelop uitgegeven door de Ierse postdienst is het standbeeld afgebeeld dat in het museum van het hoofdpostkantoor van Dublin staat. Het is een bronzen beeld dat in 1911 werd vervaardigd door de beeldhouwer Oliver Sheppard. Het stelt de dood van de mythische strijder Cuchullain of Cúchulaínn voor. De reacties op de postzegelontwerpen waren niet mals, zoals: ‘Dit ontwerp is een echte misser. Het ziet eruit als een vreemde mengeling van ‘hedendaagse’ kunst omgeven door afschuwelijke onnatuurlijke achtergrond kleuren. En dan nog een bijna onleesbare dunne tekst in het Gaelisch’. Ondanks dat het verhalen waren uit overleveringen werden de afbeeldingen nauwelijks begrepen. En ook de tarieven riepen vragen op omdat de posttarieven in Ierland binnen 20 maanden vier maal waren verhoogd. Zo steeg het tarief van een brief met binnenlandse en Europese bestemming in 1979 van 10p op 27 april 1981 naar 18p. Bijna een verdubbeling. En het oude tarief van 13p voor een briefkaart met binnenlandse en Europese bestemmingen naar 19p. Terwijl vele deelnemende landen aan de CEPT Europa uitgiften een postzegel toevoegden voor een brieftarief naar buitenlandse bestemming, deed Ierland hieraan niet mee. Indien wel dan was de frankeerwaarde 30p geweest. Vanwege de kort op elkaar volgende tariefverhogingen of vanwege het ‘mislukte’ ontwerp? Bent u het eens met de kritiek van toen?

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland • Europa CEPT • Religie

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(5 stemmen, gemiddeld: 4,60 uit 5)

Laden...