Het Rijksmuseum is feitelijk een geweldig groot pakhuis, dat gevuld is met ontzaglijk veel kunstvoorwerpen. Met behulp van een smartphone en/of een tablet kan men nu virtueel het museum bezoeken. Op een gemakkelijke manier kan men visueel kennis nemen van de kunstcollectie. Op het Rijksmuseum-postzegelvel zijn 24 kunstvoorwerpen afgebeeld.
Van veertien voorwerpen laat ontwerpster Irma Boom ons vierkante uitsneden zien. Hiermee accentueert ze (volgens haar visie) de kunstvoorwerpen op een nadrukkelijke manier. De resterende tien vierkanten zijn of links, of rechts ingekort. Een kleiner gedeelte van het voorwerp is dus zichtbaar. Van het kunstvoorwerp 10 is heel weinig te zien.
De totale collectie van het museum, waaronder o.a. schilderijen, tekeningen, prenten, beelden, foto’s, historische voorwerpen, porselein, zilver, juwelen, glas, aardewerk en kunstnijverheid vallen, omvat ongeveer een miljoen voorwerpen. Ruim achtduizend daarvan worden in tachtig zalen getoond.
Een super klein deel van dit grote geheel wordt op het postzegelvel thematisch gerangschikt. Daarbij is een representatief beeld van de enorme museumcollectie ontstaan, zowel in tijd (vooral 17e eeuw) als in onderwerp en techniek:
- Postzegels 1 t/m 5 hebben betrekking op religie en moraal,
- Postzegels 6 t/m 10 hebben betrekking op stillevens en natuur,
- Postzegels 11 t/m 15 hebben betrekking op beweging en verstilling,
- Postzegels 16 t/m 19 hebben betrekking op eenvoud en rijkdom,
- Postzegels 20 t/m 24 hebben betrekking op mannen en kinderen.
1 Caesar Boëtius van Everdingen (1616-1678): Jonge vrouw met brede hoed, 1645, olieverf op paneel.
2 Gerard ter Borch (1617-1681): De vaderlijke vermaning, 1653, olieverf op doek.
3 Pieter Jansz Saenredam (1597-1665): Interieur van de Sint Odulphuskerk te Assendelft, 1649, olieverf op paneel.
4 Jan van Scorel (1495-1562): Maria Magdalena, 1530, olieverf op paneel.
5 Atelier van Geertgen tot Sint Jans (1455-1485): De heilige maagschap, 1495, olieverf op paneel.
6 Melchior d’Hondecoeter (1636-1695): Het drijvende veertje, 1680, olieverf op paneel.
7 Balthasar van der Ast (1593-1657): Stilleven met vruchten en bloemen, 1620, olieverf op paneel.
8 Hans Bollongier (1598-1672): stilleven met bloemen, 1639, olieverf op paneel.
9 Jacob Olie Jr. (1879-1955): Vivi, in een rode jurk gekleed in een bos, 1910, autochroom procedé op glasdia.
10 Jan Davidsz de Heem (1606-1683): Festoen van vruchten en bloemen, 1660, olieverf op doek.
11 Pieter Withoos (1654-1693): Blad met vijf vlinders, een wesp en twee vliegen, aquarel met penseel.
12 Naar Utagawa Kunisada (1786-1865): Bunya no Yasuhide uit de serie Parodie op zes dichters, 1845, kleurenhoutsnede op papier.
13 Hendrik Voogd (1768-1839): Italiaans landschap met parasoldennen, 1807, olieverf op doek.
14 Jan Asselijn (1610-1652): De bedreigde zwaan, 1640, olieverf op doek.
15 Jacob Cats (1741-1799): Landschap met hengelaar, 1768, ets op papier.
16 Willem Claesz Heda (1594-1680): Stilleven met vergulde bokaal, 1635, olieverf op paneel.
17 Johannes Vermeer (1632-1675): Het melkmeisje, 1660, olieverf op doek.
18 Floris Claesz van Dijck (1575-1651): Stilleven met kazen, 1615, olieverf op paneel. Van deze bestaat ook een Persoonlijke Postzegel.
19 Kunstenaar anoniem: Tegeltableau afkomstig uit het Weeshuis te Sommelsdijk, 1725, faience.
20 Willem Bartel van der Kooi (1768-1836): Het gestoorde pianospel, 1813, olieverf op doek.
21 Bartholomeus van der Helst (1613-1670): Gerard Andriesz Bicker, 1640, olieverf op paneel.
22 Piero di Cosimo (1462-1522): Portret van Giuliano da Sangallo, 1482, olieverf op paneel.
23 Rembrandt Harmensz van Rijn (1606-1669): De Nachtwacht, 1642, olieverf op doek.
24 Johannes Cornelisz Verspronck (1600-1662): Portret van meisje in het blauw, olieverf op doek.
Democratisering van het kunstbezit van het Rijksmuseum
Ontwerpster Boom heeft bij de vormgeving van dit vel inspiratie gevonden in de swipe-cultuur met smartphones en tablets. Met de swipe-techniek (veeg- en/of schuiftechniek) kunnen bezoekers met groot gemak afbeeldingen op het scherm voorbij laten trekken van de nieuwe website van het Rijksmuseum. De ontwerpster hoopt ook echt dat ieder dit zal doen. Haar interactieve opmerking luidt dan ook: “Mijn hoop is dat iedereen gaat zwerven op de site van het Rijks!”
Over de vijf gefixeerde smartphone- en/of tabletbeelden is een geperforeerd raster geplaatst (neergedaald), waardoor vijf postzegelafbeelding anderhalf kunstwerk bezitten, terwijl de vijf resterende postzegels (op één na) het met twee fragmentonderdelen van kunstvoorwerpen moeten doen.
Deel-van-een-groter-geheel
De invalshoek ‘deel-van-een-groter-geheel’ komt veelvuldig voor bij dit postzegelonderwerp, namelijk bij:
- de uitsneden, die (volgens de ontwerpster) een opvallend detail van het kunstwerk laat zien,
- bij de postzegel, die 1½ of twee delen van een kunstwerk tonen, waardoor automatisch beeldafsnijdingen per postzegel ontstaan,
- bij het postzegelvel, dat maar een deeltje van de enorme museumcollectie laat zien,
- bij de gebruiker/bezoeker van smartphones en tablets, die een deel van de afbeeldingen bekijkt van smartphone en tablet,
- bij de bezoeker van het Rijksmuseum, die op één dag slechts een deel van de totale museumcollectie kan zien. De visuele ‘honger’ wordt door de vermoeidheid op een gegeven moment gestild.
Uit bovenstaand overzicht blijkt overduidelijk dat bijna alle kunstvoorwerpen uit de 17e eeuw komen. Drie voorwerpen stammen uit een eerdere periode en zes uit een latere.
Enkele voortdurend [re]agerende personen zullen ongetwijfeld ook bij dit postzegelvel weer hun gal spuwen over het beelddoorlopende effect van de postzegelafbeeldingen. Helaas kunnen deze personen vanwege afkeurende op- en aanmerkingen over de/het onvolledige [af]beeld[ing] geen gebruik maken van een smartphone of tablet.
Of zie ik het verkeerd en hangen zij de uitspraak aan: “Lees mijn woorden, maar kijk niet naar mijn daden!”
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Nederland • Nederland • Rembrandt • Schilderkunst
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(2 stemmen, gemiddeld: 4,00 uit 5)
Laden...
Reacties (18) Schrijf een reactie
Zal wel weer Kunst zijn.
Helaas, smaken verschillen.
Dit zijn inderdaad weer verminkte postzegels, die je eigenlijk geen pstzegel mag noemen. Maar er gloort hoop. PostNL heeft bij monde van Ard Korporaal beterschap beloofd. Tijdens de filateliebijeenkomst gisteren bij Burgers’Zoo lichtte hij een tipje van de sluier op van het uitgifeprogramma voor de 2e helft 2013. Ik moet zeggen, ik zag daar alleen mooie (en complete) postzegels
@ Bate: Nee, ik heb geen smartphone of tablet en ik ga er ook geen een kopen. Ik koop liever een postzegelalbum voor mijn hobby.
Over elke nieuwe uitgifte kan zo´n lang verhaal in moeilijk taalgebruik gemaakt worden, maar het blijven in mijn ogen slecht ontworpen zegels vanwege de tanding die er weer doorheen wordt ´geschoten´.
Naar ik hoop zijn er lezers, die de ontbrekende reproductie nummer 11 (Japanse kleurenhoutsnede op papier) van Utagawa Kunisada wél op Google hebben weten te vinden. Graag uw reactie doorzenden naar batehijlkema@hetnet.nl. Bijvoorbaat hartelijk dank voor uw medewerking.
Of de keuze wel zo representatief is als het persbericht doet geloven, is twijfelachtig wat de onderwerpen betreft:
* stillevens 7, 8, 10, 16, 18 & 19
* enkel portret 1, 4, 17, 21, 22 & 24
* groepsportret 2, 5, 9, 20 & 23
* landschap 6, 9, 13 & 15
Ik denk dat verzamelaars in het buitenland, als ze een zegel tegenkomen, als eerste denken dat ze een mis-perforatie in handen hebben om er later achter te komen dat de posterij ‘moedwillig’ de zegels ‘verminkt’ heeft.
@ Marcel: PostNL gaat haar leven beteren is mij gisteren duidelijk gemaakt. In de 2e helft van het uitgifteprogramma 2013 komen dit soort misbaksels niet meer voor!
@Willem,
Licht ook eens voor ons een tipje van de sluier op! :)
@Aan deze wanvertoning ga ik geen woorden meer aan vuilmaken wat een drama .Met kromme tenen zit achter mijn laptop hoe in vredesnaam heeft iemand dit goedgekeurd en wie gaat het goed praten .Kom kom kom maar op zou Youp zeggen leg het mij en de lezers maar uit .Waarschijnlijk een lang kontrakt getekend waar ze niet onderuit kunnen . Een totale verminking en vernietiging wat de kunstenaar ons nalaat .Ontwerper en goedkeurder, horizon zwemmen en uitzwaaien en nooit meer achterom kijken wegwezen en wegblijven .Bah en dan moet mijn dag nog beginnen !!!!
@ik voel met je mee AADB
Bate@Tsja vervelend toch dat als maar reageren op dit soort produkten .Mijn altijd bescheiden mening is dat een postzegel vanuit een vel .boekje,kaartje gescheurd dan wel uitgenomen wordt en bevestigd op een kaart of envelop en dat daarbij een stukje promotie voor je land en een eventuele persoonlijke/reclame boodschap uitgedragen kan worden .Of je nu wel of niet beschikt over een smartlaptopfoontablet het zal de verzender van het poststuk worst(hema) zijn scheuren ,plakken sturen daar gaat het om en mijn boodschap zal duidelijk zijn,ik wil kompleet en niets anders .
Op zich hou ik wel van een beetje verandering in de manier van weergeven op postzegels. Het is altijd boeiend om te kijken wat een ontwerper met een opdracht doet. Ik kan deze ontwerpster wel volgen met deze manier van weergeven. Zeker eigentijds,dat swipen maar zorg voor een betere vlakverdeling of volgorde waarbij het hoofdonderwerp op het schilderij op de zegel intact blijft. Dus………… hoe is het mogelijk dat je zo’n fantastische glasdia van Jacob Olie uit 1910 met de titel “Vivi, in een rode jurk gekleed in een bos” op deze manier laat zien. Vivi(en daar gaat het m.i. toch om) staat op de tab. Dus wanneer de zegel op een brief geplakt wordt zonder tab zal de ontvanger (mogelijk een kunstkenner en liefhebber van het Rijksmuseum) zich afvragen waar die Vivi gebleven is….
Of heeft de ontwerpster middels haar achternaam een stempel willen drukken op het velletje. “Door de BOOMen de schilderijen niet meer zien” zou een geweldige titel voor het velletje kunnen zijn.
Ik had eigenlijk verwacht dat het schilderij “de Molen bij Wijk van Duurstede” door Jacob van Ruijsdael op één van de zegels zou staan. Achteraf ben ik blij dat dat niet zo is want wat zou na al dat swipen “de Molen van Wijk bij Duurstede” zijn zonder “de Molen van Wijk bij Duurstede”…..
Dan komt het schilderij “De bedreigde zwaan” van Jan Asselijn beter uit de verf. De postzegel laat duidelijk zien wat het hoofdonderwerp op het schilderij is. Daar is over nagedacht. Een ander punt dat ik niet begrijp is dat het schilderij van Hendrik Voogd “Cypressen” voor de tweede keer(na 2002)op een zegel verschijnt. Ik vraag mij af of de ontwerpster (of opdrachtgever) haar huiswerk goed gedaan heeft. Er is zoveel moois in het museum te zien dat nog niet op zegel veschenen is. Voor de Nachtwacht geldt eigenlijk hetzelfde maar die gedachtengang kan ik wel volgen. Dat schilderij blijft toch publiekstrekker nummer 1. Voor de maximafilist is het echter weer een uitdaging. Die laat middels een maximumkaart het gehele schilderij zien en ondersteunt en verduidelijkt het zegelbeeld. Helaas is dat bij de meeste van de zegels van dit velletje wel nodig. Swipe….. en we gaan weer verder.
Ronald@ zo.n perforatie mes kan je de raarste capriolen laten maken ,we kunnen nog rondjes draaien ,driehoeken ,van links naar recht van boven naar beneden de handjes omhoog en de handjes omlaag een carnaval,s kraker is geboren .
Maximum kaarten verzamelaars kunnen de komplete afbeelding kopen en er met een perforatieschaar gaten in maken zodat het restant wat je moet afscheuren gebruikt kan worden als intree van het Rijksmuseum .En L.Reiz wat een leuke site Lezers tik de naam aan Reiz en de wereld van de schilderijen gaat voor je open .
Inderdaad jammer van de perforatie dwars door de afbeeldingen. In de nieuw Collect (75) staan de velletjes 1001 vrouwen en de Europapostzegels afgebeeld.
@AADB ik denk dat je daar wel blij van wordt. Ik ben overigens benieuwd wat er onthuld is door Postnl.nl voor het 2e halfjaar. Kan iemand daar op reageren?
Willem@ die vrouwen zegels direkt genomineerd voor een eerste plaats mooiste zegels 2013 en de europa een goede derde want onze majesteit zal het met haar zoon wel worden
lijkt mij.Kortom duidelijkheid waarde en landsnaam + komplete afbeelding daar gaat het om.
Waar blijft het tipje van de sluier m.b.t. het 2e halfjaar 2013?
Bunya no Yasuhidede, de kleurenhoutsnede op papier(12), is nu ook in de lijst van reproducties opgenomen.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)