De luchtpostzegel was met veel tamtam aangekondigd en was bedoeld om te worden gebruikt voor de eerste postvlucht van Nederlandsch Indië naar Australië. De opbrengst van de verkoop van de postzegels die daadwerkelijk op de poststukken waren geplakt, was bestemd voor Pattist! Een van de eerste persoonlijke postzegels? Er was geen garantie overeenkomst gesloten tussen de PTT en de vlieger en daarom werd hij op deze manier ‘schadeloos’ gesteld. Het luchtposttarief was gesteld op 1 gulden per 20 gram.

Het vliegtuig was een driemotorige Fokker van de Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaartmaatschappij. Met Pattist als vlieger gingen mee de heren J.J. Moll van de K.N.I.L.M. en werktuigkundige S. Elleman. Post voor deze vlucht kan worden meegegeven. Als men geen relatie had in Australië, was het mogelijk de brief te adresseren aan de Consul-generaal der Nederlanden in Sydney.

De luchtpostzegel werd gedrukt bij Joh. Enschedé en Zonen te Haarlem in twee kleuren rasterdiepdruk, maar er werd ook een proefdruk gemaakt in offset. De zegels waren zowel in Nederlandsch Indië als in Nederland verkrijgbaar. De heer A.W. Brave te Amsterdam stelde zijn adres beschikbaar voor verzamelaars die brieven wilden verzenden vanuit Indië naar Australië. De verkoop van de zegels begon op 1 april 1931. In Nederland werden 17.710 zegels via het filatelistenloket (zoals dat toen heette) te Amsterdam verkocht en in Nederlandsch Indië 18.058 exemplaren. Totaal dus 35.768 luchtpostzegels van 1 gulden. De beschikbare oplage in Indië was 65.000 stuks. In Nederland waren 25.600 exemplaren beschikbaar, totale oplage 90.600 luchtpostzegels.

De postvlucht vond plaats in aansluiting op de luchtdienst van Amsterdam naar Batavia van 30 april 1931. De vlucht vanuit Indië vond plaats vanuit Batavia via Semarang, Soerabaja en Koepang naar Melbourne. In Nederland werd voor de stempeling van de brieven het gewone Nederlandse dagtekeningstempel gebruikt. In Indië waren vier verschillende stempels in gebruik, eveneens ontworpen door De Kruijff van Dorssen.

De stempels hadden als plaatsnamen: Batavia-Centrum, Semarang, Soerabaja en Koepang (op Timor). De verkoop van de zegel werd gestaakt op 16 mei 1931, toen het vliegtuig vanuit Koepang was vertrokken. En hoeveel post werd meegenomen? Vanuit Nederland waren dat 2.420 poststukken van het totaal van 10.045 stuks bestemd voor Australië, een totaal gewicht van iets meer dan 130 kilogram.

Maar hoe zit het nu met de voorspelling van de Amsterdamsche Postzegelhandel? Als we de Speciale Catalogus bekijken van de N.V.P.H. zien we, dat een postfris exemplaar een cataloguswaarde heeft van 50 euro. Een ongestempeld exemplaar (dus met een plakkertje) 20 euro, net als een gestempelde zegel, eveneens 20 euro. Wat zou één gulden, op de spaarbank gezet in mei 1931, nu bijna 77 jaar later aan rente hebben opgebracht? Cataloguswaarde is niet de handelswaarde (in- en verkoop) maar de opbrengst is toch meer dan het spaargeld inclusief rente. Wel of geen slechte investering?

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(Breng als eerste je stem uit.)

Laden...