Het Stedelijk Museum presenteert van 11 oktober 2025 t/m 1 maart 2026 Erwin Olaf – Freedom, het eerste museale overzicht na zijn plotselinge overlijden twee jaar geleden. Het is een eerbetoon aan de veelzijdige en gelaagde kunstenaar die hij was, met aandacht voor zijn gehele creatieve proces. Behalve fotograaf heeft Erwin Olaf ook euromunten ontworpen. Kent u zijn gehele oeuvre?
Gerelateerde artikelen
Erwin Olaf – Freedom
Het Stedelijk Museum presenteert van 11 oktober 2025 t/m 1 maart 2026 Erwin Olaf – Freedom, het eerste museale overzicht na zijn plotselinge overlijden twee jaar geleden. Het is een eerbetoon aan de veelzijdige en gelaagde kunstenaar die hij was, met aandacht voor zijn gehele creatieve proces. Naast iconische kunstwerken en series van Erwin Olaf zal er ook minder bekend werk te zien zijn, waaronder video’s en sculpturen, zijn werk voor reclame en persoonlijk archiefmateriaal. Zijn laatste werk, een onvoltooid videowerk, vormt het slotstuk van de tentoonstelling.
De publicatie Erwin Olaf – Freedom biedt een verdiepend perspectief op zijn rijke en grensverleggende werk. Een onmisbaar boek voor iedereen die kunst ziet als een katalysator voor verandering. Met tekstbijdragen van onder meer Charlotte Cotton, Gemma Rolls-Bentley, Jonathan Turner en Rein Wolfs, en gesprekken met Taco Dibbits, Hans van Manen, Charl Landvreugd en Shirley den Hartog.
Erwin Olaf Springveld (1959-2023) staat internationaal bekend als een van de meest vooraanstaande Nederlandse fotokunstenaars, geroemd om zijn karakteristieke enscenering, unieke belichting, perfectionisme en spraakmakende onderwerpen. Hij was een vrijdenker, en het nastreven van persoonlijke vrijheid was de basis voor alles wat hij deed – of het nu betrekking had op identiteit, seksualiteit en gender, het menselijk lichaam in al zijn verschijningsvormen, het nachtleven of gelijke rechten voor iedereen. Zijn activistische levenshouding vormt de rode draad in de tentoonstelling, die thematisch van opzet is, maar ook een losse chronologische lijn volgt.
Fotograaf Erwin Olaf Springveld, geportretteerd bij de Nederlandse lancering van de anti homogeweld applicatie Bashing (www.bashing.eu) op 30 mei 2012 in Utrecht. Foto: Sebastiaan ter Burg / Wikipedia.
De tentoonstelling
De tentoonstelling is een reis door het rijke oeuvre van Erwin Olaf, te beginnen met zijn journalistieke, uit de hand geschoten zwartwit reportages van begin jaren 80. Die laten al zijn geëngageerdheid zien, met onderwerpen als demonstraties voor homorechten. Zijn liefde voor licht en compositie is duidelijk aanwezig; zijn wens om meer regie te hebben leidt hem naar zijn volgende stap: geënsceneerde studiofotografie. Daarvan zijn in de tentoonstelling iconische en minder bekende voorbeelden te zien, uit series als Ladies Hats (1985-2022), Chessmen (1987-88), Royal Blood (2000), Grief (2007), Fashion Victims (2000), Berlin (2012) en Skin Deep (2015), en werk in opdracht zoals SM in Holland (1989) en fotografie voor het Nederlands Dans Theater en Het Nationale Ballet.
(Op het postzegelvel uit 2019 Erwin Olaf 40 jaar fotografie staan vijf foto’s van zijn hand. De vijf van links naar rechts zijn Pearls (uit de serie Squares, 1986), Julius Caesar, † 44 BC (uit de serie Royal Blood, 2000), Nadia (uit de serie Paradise Portraits, 2002), Portrait #5 (uit de serie Hope, 2005) en Portrait of Alex (uit de serie Palm Springs, 2018). Alle foto’s zijn onmiskenbaar Erwin Olaf, die een ‘perfecte wereld wil laten zien met een barst erin’. De foto’s lopen door op de tabs links en rechts. Op de onderste velrand staan de namen van de afgebeelde foto’s en de serie waaruit ze komen, op de bovenste velrand is de titel van de uitgifte te lezen. Op sommige onderdelen van het vel is met zeefdruk UV-lak (spotvernis) aangebracht.)
In al zijn series is het element van opkomen voor diversiteit en de vrijheid om jezelf te zijn aanwezig. Uit het thema ‘feest’ in zijn werk spreekt bijvoorbeeld verzet tegen onverdraagzaamheid. Ook de keerzijde van de feeststemming brengt hij in beeld: in Paradise (2001) zijn de mannen vaak sinister en delven vrouwen meermaals het onderspit. Daarnaast maakte Olaf in de jaren 80 verschillende beeldbepalende campagnes voor het Aidsfonds en COC.
Nederland (2019): Het Koninklijk Gezin
In het laatste deel van de tentoonstelling komen al zijn ervaring, meesterschap en visie samen. De compositorisch en technisch perfecte uitvoering van die recente series laat niet onverlet dat hij ook hierin actuele maatschappelijke thema’s aansnijdt, zoals onze verhouding met de natuur in Im Wald (2020) en het isolement en de nietigheid van de mens in April Fool (gemaakt in 2020 tijdens de pandemie). Beide series zijn niet eerder museaal getoond. Het vervliegen van de ‘American Dream’ gaf hij vorm in Palm Springs (2018), de rol van de vrouw in verschillende culturen in Shanghai (2017). De serie Muzen (2023), over de vergankelijkheid van de mens en de acceptatie van zijn eigen eindigheid, zal voor het eerst publiekelijk getoond worden.
Nederland (2014): Euromunten UNC set. Ontwerper: Erwin Olaf.
Het laatste onvoltooide werk
Opvallend vaak komen in het werk van Erwin Olaf vazen met bloemen voor. Hij greep naar dit onderwerp wanneer tijdens een shoot zijn hoofd te vol zat, om zich weer te kunnen concentreren. Een vaas met bloemen, in verschillende stadia van bloei en verval, is in de kunstgeschiedenis een bekend symbool voor de vergankelijkheid van het leven. In het laatste jaar van zijn leven maakte Erwin Olaf met dit thema een serie voor zijn moeder. Vlak na zijn longtransplantatie was hij bezig met een vervolg voor zichzelf. Gedurende dit proces overleed hij onverwacht. Dit onvoltooide videowerk, dat postuum de titel For Life kreeg, vormt het sluitstuk van de tentoonstelling.
Bron: Persbericht Stedelijk Museum.
Meer info:
Stedelijk, Erwin Olaf – Freedom, t/m 1 maart 2026:
https://www.stedelijk.nl/nl/tentoonstellingen/erwin-olaf
Erwin Olaf: https://www.erwinolaf.com/
Eerdere museumblogs: https://www.postzegelblog.nl/tag/made-in-holland/
Gerelateerde artikelen
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)