Informatie Mooi Nederland Vestingsteden – Bourtange
OVER HET ONTWERP
De postzegelvelletjes uit de serie Mooi Nederland 2015: vestingsteden is gebaseerd op de indeling en de stans die de serie Mooi Nederland al sinds 2005 kenmerkt. Op de achtergrond op het velletje staat een luchtfoto van de desbetreffende vestingstad. Deze foto is aan één kant langs de lijnen van de verdedigingsgracht uitgesneden. Op elk van de vijf identieke postzegels zijn de contouren van de vesting te zien zoals die is afgebeeld op een stadskaart uit 1740 (Bourtange), 1649 (Elburg) en 1742 (Naarden).
De grafische achtergrond van de postzegels is geïnspireerd door de symbolen die kaartmakers in die tijd gebruikten om het karakter van het omringende gebied te duiden. Bij Bourtange verwijzen de streepjeslijnen naar het omringende moerasgebied. In het geval van Elburg verwijst de egale achtergrond naar grasland en verwijzen de kleine golfjes naar het water: de gracht rondom de verdedigingswal, de haven en de Zuiderzee. In het geval van Naarden zijn horizontale lijnen gebruikt om akkerbouw aan te duiden, boompjes voor boomgaarden en verticale streepjes voor grasland. Over de stadskaart heen is de typografie in een schuine witte balk opgenomen in rood en blauw, dezelfde kleuren die zijn gebruikt voor de stadsplattegrond. Het font is de Trio Grotesque (2011) van Florian Schick.
Over Bourtange
In 1580 gaf Willem van Oranje opdracht om op een zandrug (tange) in het Bourtangermoeras, op de grens met het huidige Duitsland, een schans met vijf bastions aan te leggen. In 1593 werd de vesting in opdracht van Willem Lodewijk van Nassau opgeworpen. Tussen 1593 en 1851 was Bourtange een belangrijke vesting. Toen de vesting in 1851 werd opgeheven, ontstond een agrarisch dorp. Slechts een aantal gebouwen herinnerden nog aan de glorie van vroeger. In de jaren zestig van de vorige eeuw nam de gemeente Vlagtwedde het initiatief om de vesting te reconstrueren. Het plan werd uitgevoerd tussen 1967 en 1992. Wallen werden opnieuw opgeworpen, grachten gegraven en soldatenbarakken gebouwd. Bij de plannen baseerde men zich op de situatie van 1742 toen de vesting haar grootste omvang had bereikt. Omdat het stratenplan nog helemaal intact was, kon de positie van de vesting vrij nauwkeurig bepaald worden. Daardoor is de vesting Bourtange uitgegroeid tot een van de belangrijkste toeristische attracties van de noordelijke provincies.
OVER DE ONTWERPER
De opdracht voor de serie Mooi Nederland 2015 kwam voort uit het werk van Trapped in Suburbia voor het Museum voor Communicatie in Den Haag. Het bureau ontwierp voor het museum de tentoonstelling XXS Dutch Design (28-11-2013 t/m 7-9-2014), gewijd aan postzegels die gemaakt zijn door grote namen uit de ontwerpwereld. “Uiteraard was PostNL nauw bij de totstandkoming van deze tentoonstelling betrokken”, aldus Karin Langeveld van Trapped in Suburbia. “Zo kwam het contact tot stand.”
De opgaaf voor Karin was om binnen het strakke kader van Mooi Nederland aan de slag te gaan met luchtfoto’s en oude stadskaarten van de vijf vestingsteden. “Het concept ligt in zo’n geval al vast, het gaat er dan vooral om dit zo treffend mogelijk in te vullen. Eerst hebben we ons verdiept in wat nu zo typerend is voor vestingsteden. Vervolgens ben ik op zoek gegaan naar historische plattegronden. Die zijn gelukkig volop te vinden. Online, bijvoorbeeld via het Geheugen van Nederland. Maar ook in internationale beeldbanken komen ze veel voor.”
Het probleem bij oude landkaarten is dat ze er door hun hoge leeftijd vaak grauw uitzien. Ook bevatten ze veel details, die minder goed zichtbaar zijn bij verkleining tot op postzegelformaat. “De oplossing hebben we gevonden door de historische plattegrond van de vestingstad vrijstaand te maken. Door ze als het ware uit te knippen, verdwijnt alle informatie er omheen. Een bijkomend voordeel is dat zo de typische omtrek van elke vestingstad beter naar voren komt. Ook zijn de plattegronden blauw en rood ingekleurd om het beeld helder te maken.”
Op het postzegelvel vormen de luchtfoto’s van Karel Tomeï een fraai contrast met de stadskaarten. “Dat komt ook doordat de luchtfoto’s in perspectief zijn gefotografeerd, terwijl de kaarten tweedimensionaal zijn. De een met de blik schuin, de ander met de blik loodrecht naar beneden. We hebben heel veel schetsen gemaakt met alternatieven van hoe de compositie eruit kan zien. Voor het beeldvlak rondom de historische kaart op de postzegel is gebruikgemaakt van de specifieke beeldtaal op landkaarten waarmee de makers aanduiden wat in de omgeving in werkelijkheid te zien is: akkers, rietland, bossen, moerassen en dergelijke. We hebben daarbij veel wit gebruikt zodat de postzegels goed afsteken tegen de groene achtergrond van de luchtfoto.”
Op de postzegels is de typografie opvallend weergegeven, in een diagonaal. “Dat schuine karakter is gekozen om het eruit te laten zien als stempel, bedoeld als extra laag en om meer spanning in het beeld te brengen. Verder hebben we bewust gekozen voor een typisch Nederlandse letter: de Trio Grotesque. Deze is geïnspireerd op een vroeg 20e-eeuws letterontwerp van Piet Zwart, die ook prachtige postzegels heeft ontworpen. Door al die elementen samen te brengen, zijn mooie, heldere postzegels ontstaan met een sterk grafisch karakter. Dat past wel bij ons werk.”
Over de ontwerper
Karin Langeveld studeerde grafisch en typografisch ontwerpen aan de Academie voor Beeldende Kunst in Den Haag, gevolgd door een design-master aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Na een paar jaar als zelfstandig ontwerper te hebben gewerkt, richtte zij in 2002 met Cuby Gerards het grafische ontwerpbureau Trapped in Suburbia in Den Haag op. Trapped in Suburbia richt zich in zijn ontwerpen op menselijke interactie en wil het publiek meenemen op een grafisch avontuur. Karin Langeveld en Cuby Gerards zien zichzelf als verhalenvertellers, kritisch, strategisch en gericht op het creëren van waardevolle ervaringen. Dit gebeurt op basis van een interdisciplinaire aanpak, een voorkeur voor experimenteren en speelse oplossingen met humor. Trapped in Suburbia zoekt ook naar interactie met andere creatieven en organiseert inspirerende creatieve festivals, lezingen en tentoonstellingen. Het ontwerpbureau is ook eigenaar van de galerie Ship of Fools.
Tot de klanten van Trapped in Suburbia behoren de Amsterdamse Hogeschool, de Caballerofabriek, Cordaid, Fresh Tracks Europe, Gemeente Den Haag, Graphic Design Museum/MOTI, Instituut voor Beeld en Geluid, Museum voor Communicatie, Museum Gouda, Museum Hilversum, Nederlands Theater Instituut, Suited Concepts, Theater Diligentia en Waterwolf.
TECHNISCHE SPECIFICATIES
Zegelformaat 20,8 x 25,3 mm
Tanding 14 1/2 : 14 1/2
Papier normaal met fosforopdruk
Gomming synthetisch
Druktechniek offset
Oplage 85.000
Drukkerij Joh. Enshedé Security Print, Haarlem
Drukkleuren postzegel geel, magenta, cyaan en zwart
Informatie Mooi Nederland Vestingsteden – Bourtange
OVER HET ONTWERP
De postzegelvelletjes uit de serie Mooi Nederland 2015: vestingsteden is gebaseerd op de indeling en de stans die de serie Mooi Nederland al sinds 2005 kenmerkt. Op de achtergrond op het velletje staat een luchtfoto van de desbetreffende vestingstad. Deze foto is aan één kant langs de lijnen van de verdedigingsgracht uitgesneden. Op elk van de vijf identieke postzegels zijn de contouren van de vesting te zien zoals die is afgebeeld op een stadskaart uit 1740 (Bourtange), 1649 (Elburg) en 1742 (Naarden).
De grafische achtergrond van de postzegels is geïnspireerd door de symbolen die kaartmakers in die tijd gebruikten om het karakter van het omringende gebied te duiden. Bij Bourtange verwijzen de streepjeslijnen naar het omringende moerasgebied. In het geval van Elburg verwijst de egale achtergrond naar grasland en verwijzen de kleine golfjes naar het water: de gracht rondom de verdedigingswal, de haven en de Zuiderzee. In het geval van Naarden zijn horizontale lijnen gebruikt om akkerbouw aan te duiden, boompjes voor boomgaarden en verticale streepjes voor grasland. Over de stadskaart heen is de typografie in een schuine witte balk opgenomen in rood en blauw, dezelfde kleuren die zijn gebruikt voor de stadsplattegrond. Het font is de Trio Grotesque (2011) van Florian Schick.
Over Bourtange
In 1580 gaf Willem van Oranje opdracht om op een zandrug (tange) in het Bourtangermoeras, op de grens met het huidige Duitsland, een schans met vijf bastions aan te leggen. In 1593 werd de vesting in opdracht van Willem Lodewijk van Nassau opgeworpen. Tussen 1593 en 1851 was Bourtange een belangrijke vesting. Toen de vesting in 1851 werd opgeheven, ontstond een agrarisch dorp. Slechts een aantal gebouwen herinnerden nog aan de glorie van vroeger. In de jaren zestig van de vorige eeuw nam de gemeente Vlagtwedde het initiatief om de vesting te reconstrueren. Het plan werd uitgevoerd tussen 1967 en 1992. Wallen werden opnieuw opgeworpen, grachten gegraven en soldatenbarakken gebouwd. Bij de plannen baseerde men zich op de situatie van 1742 toen de vesting haar grootste omvang had bereikt. Omdat het stratenplan nog helemaal intact was, kon de positie van de vesting vrij nauwkeurig bepaald worden. Daardoor is de vesting Bourtange uitgegroeid tot een van de belangrijkste toeristische attracties van de noordelijke provincies.
OVER DE ONTWERPER
De opdracht voor de serie Mooi Nederland 2015 kwam voort uit het werk van Trapped in Suburbia voor het Museum voor Communicatie in Den Haag. Het bureau ontwierp voor het museum de tentoonstelling XXS Dutch Design (28-11-2013 t/m 7-9-2014), gewijd aan postzegels die gemaakt zijn door grote namen uit de ontwerpwereld. “Uiteraard was PostNL nauw bij de totstandkoming van deze tentoonstelling betrokken”, aldus Karin Langeveld van Trapped in Suburbia. “Zo kwam het contact tot stand.”
De opgaaf voor Karin was om binnen het strakke kader van Mooi Nederland aan de slag te gaan met luchtfoto’s en oude stadskaarten van de vijf vestingsteden. “Het concept ligt in zo’n geval al vast, het gaat er dan vooral om dit zo treffend mogelijk in te vullen. Eerst hebben we ons verdiept in wat nu zo typerend is voor vestingsteden. Vervolgens ben ik op zoek gegaan naar historische plattegronden. Die zijn gelukkig volop te vinden. Online, bijvoorbeeld via het Geheugen van Nederland. Maar ook in internationale beeldbanken komen ze veel voor.”
Het probleem bij oude landkaarten is dat ze er door hun hoge leeftijd vaak grauw uitzien. Ook bevatten ze veel details, die minder goed zichtbaar zijn bij verkleining tot op postzegelformaat. “De oplossing hebben we gevonden door de historische plattegrond van de vestingstad vrijstaand te maken. Door ze als het ware uit te knippen, verdwijnt alle informatie er omheen. Een bijkomend voordeel is dat zo de typische omtrek van elke vestingstad beter naar voren komt. Ook zijn de plattegronden blauw en rood ingekleurd om het beeld helder te maken.”
Op het postzegelvel vormen de luchtfoto’s van Karel Tomeï een fraai contrast met de stadskaarten. “Dat komt ook doordat de luchtfoto’s in perspectief zijn gefotografeerd, terwijl de kaarten tweedimensionaal zijn. De een met de blik schuin, de ander met de blik loodrecht naar beneden. We hebben heel veel schetsen gemaakt met alternatieven van hoe de compositie eruit kan zien. Voor het beeldvlak rondom de historische kaart op de postzegel is gebruikgemaakt van de specifieke beeldtaal op landkaarten waarmee de makers aanduiden wat in de omgeving in werkelijkheid te zien is: akkers, rietland, bossen, moerassen en dergelijke. We hebben daarbij veel wit gebruikt zodat de postzegels goed afsteken tegen de groene achtergrond van de luchtfoto.”
Op de postzegels is de typografie opvallend weergegeven, in een diagonaal. “Dat schuine karakter is gekozen om het eruit te laten zien als stempel, bedoeld als extra laag en om meer spanning in het beeld te brengen. Verder hebben we bewust gekozen voor een typisch Nederlandse letter: de Trio Grotesque. Deze is geïnspireerd op een vroeg 20e-eeuws letterontwerp van Piet Zwart, die ook prachtige postzegels heeft ontworpen. Door al die elementen samen te brengen, zijn mooie, heldere postzegels ontstaan met een sterk grafisch karakter. Dat past wel bij ons werk.”
Over de ontwerper
Karin Langeveld studeerde grafisch en typografisch ontwerpen aan de Academie voor Beeldende Kunst in Den Haag, gevolgd door een design-master aan de Rietveld Academie in Amsterdam. Na een paar jaar als zelfstandig ontwerper te hebben gewerkt, richtte zij in 2002 met Cuby Gerards het grafische ontwerpbureau Trapped in Suburbia in Den Haag op. Trapped in Suburbia richt zich in zijn ontwerpen op menselijke interactie en wil het publiek meenemen op een grafisch avontuur. Karin Langeveld en Cuby Gerards zien zichzelf als verhalenvertellers, kritisch, strategisch en gericht op het creëren van waardevolle ervaringen. Dit gebeurt op basis van een interdisciplinaire aanpak, een voorkeur voor experimenteren en speelse oplossingen met humor. Trapped in Suburbia zoekt ook naar interactie met andere creatieven en organiseert inspirerende creatieve festivals, lezingen en tentoonstellingen. Het ontwerpbureau is ook eigenaar van de galerie Ship of Fools.
Tot de klanten van Trapped in Suburbia behoren de Amsterdamse Hogeschool, de Caballerofabriek, Cordaid, Fresh Tracks Europe, Gemeente Den Haag, Graphic Design Museum/MOTI, Instituut voor Beeld en Geluid, Museum voor Communicatie, Museum Gouda, Museum Hilversum, Nederlands Theater Instituut, Suited Concepts, Theater Diligentia en Waterwolf.
TECHNISCHE SPECIFICATIES
Zegelformaat 20,8 x 25,3 mm
Tanding 14 1/2 : 14 1/2
Papier normaal met fosforopdruk
Gomming synthetisch
Druktechniek offset
Oplage 85.000
Drukkerij Joh. Enshedé Security Print, Haarlem
Drukkleuren postzegel geel, magenta, cyaan en zwart
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(Breng als eerste je stem uit.)
Laden...
Reacties (0)