Er is op Facebook een websiteblog die zich bezig houdt met de filatelistische paleoantropologie, de filatelie die zich bezig houdt met de prehistorische ontstaans-geschiedenis van de mensheid en zijn voorouders. Ik ben er ook lid van, en de groep speurt via de webwolk het wereldgebeuren af naar postzegels van fossiele schedels, prehistorische werktuigen, grotschilderingen en ook natuurlijk de postzegels waarop geleerden staan, met name Darwin, die zich intensief met deze tak van wetenschap hebben beziggehouden. Lees verder >> 

De meeste uitgiften van het jaar 1993 vielen bij de postzegelverzamelaars in zeer goede aarde. Vooral de afbeeldingen van de paarden en de vlinders waren geliefd. Veel thematische verzamelaars richten zich op dieren. En de thema’s met dieren, vooral paarden, doen het bij meisjes en vrouwen erg goed. Ook zijn er veel verzamelaars met het thema vlinders. Zou het jaar 1994 weer zo bijzonder worden? Of ging de postdienst van de Faroer eilanden een andere richting op. Lees verder >> 

Ik had ooit een collega bioloog, die was verzot op papegaaiduikers. Hij was eigenlijk een beetje gek, maar dat komt wel meer voor bij die vakgroep! Hij wilde eigenlijk een paar jaar naar Noorwegen, Spitsbergen of een van de Engelse eilanden, zoals de Shetland eilanden, om in afzondering, die grappige vogels te bestuderen. Dat leek hem het einde. Lees verder >> 

Je kunt hem jatten! Honderd jaar, na het einde van de Tachtigjarige Oorlog, in 1764, werd in Maastricht de Mosasaurus ontdekt (OK ’t is niet helemaal een dino!). Dit schepsel in de periode uit het Krijt dat Maestrichtien wordt genoemd, krijgt zijn naam, door de samenvoeging van Mosa (Latijn voor de rivier de Maas en saurus dat hagedis betekent). Ze worden gevonden in een mergelgroeve in Maastricht. Lees verder >> 

In enkele afleveringen zullen we een klein vergelijkend warenonderzoek plegen. Zonder enige wetenschappelijke pretentie, want de aangevoerde feiten en voorbeelden berusten vooral op persoonlijke waarneming en die is nooit helemaal objectief. Heden ten dage is er geen postonderneming meer te vinden die postwaarden uitsluitend uitgeeft voor frankering. Lees verder >> 

Op 17 juli 2017 brengt PostNL het postzegelvel Leven in de Noordzee uit met tekeningen van planten en dieren die in het gebied van de Noordzee voorkomen. De tekeningen zijn gemaakt door vier wetenschappelijke illustratoren van het top instituut Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Lees verder >> 

Op 17 juli 2017 brengt PostNL het postzegelvel Leven in de Noordzee uit, met tekeningen van planten en dieren die in het Noordzeegebied voorkomen. De tekeningen zijn gemaakt door vier wetenschappelijke illustratoren van het Naturalis Biodiversity Center in Leiden. Op deze postzegels staat waardeaanduiding 1, bedoeld voor post tot en met 20 gram met een bestemming binnen Nederland. Lees verder >> 

Een jong en overzichtelijke thema is de gemeenschappelijke uitgifte (joint issue). Zijn het echter doorgaans twee landen die met een gemeenschappelijke uitgifte komen, de afgelopen tijd hebben zich er zelfs vier meervoudige aangediend. Dat begon vorig jaar 6 november, toen Estland, Letland en Litouwen de 25-jarige Baltische samenwerking vierden met een drieling. Lees verder >> 

Door de Belgische Postdienst werd tijdens de Wereldtentoonstelling Expo 58 te Brussel een serie van 16 postzegels uitgegeven voor de Verenigde Naties. De uitgifte was bedoeld ten behoeve van de mede financiering van het paviljoen van de Internationale Organisaties op het Expo terrein. De postzegels waren uitsluitend te koop in het paviljoen. De deelnemende organisaties waren naast de VN, de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, de BeNeLux en de Raad van Europa. Het paviljoen lag ongeveer waar nu het Planetarium staat, niet ver van het Atomium. Lees verder >> 

Na de wat onwennige postzegels van vijf jaar eerder, met de zwarte rouwranden en het langwerpige formaat, ontwierp André Buzin drie nieuwe postzegels voor de Gentse Floraliën. Deze kwamen uit op 4 maart 1995. En jawel, de azalea kwam weer terug op een van de zegels. Met recht is deze plant het paradepaardje van Gent. In de hallen van Expo Flanders werden van 21 april tot 1 mei 1995 de 31ste Gentse Floraliën gehouden. Lees verder >> 

Al meer dan 50 jaar kan ik de filatelie bedrijven, enkel en alleen omdat er ooit een wetenschapsman op het idee kwam de oorzaak van een ziekelijke afwijking die met ‘zoete vloed’ betiteld werd, refererend aan het hoge suiker gehalte in de urine, te zoeken in het niet functioneren van de pancreas. Lees verder >> 

Ter gelegenheid van het Jaar van de Botanische Tuinen (onder leiding van de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen) verschijnt op 24 april 2017 het vel Botanische tuinen in Nederland,met tien verschillende postzegels met daarop afbeeldingen van planten en bomen. Oorspronkelijk waren de botanische tuinen verbonden met universiteiten. De plant/boomcollecties waren/zijn van groot belang voor de in stand houding van zeldzame soorten en voor het verkrijgen, behouden en verspreiden van kennis wereldwijd daarover. Tegenwoordig komt ook steeds meer de nadruk op de publieksfunctie van de tuinen te liggen. Lees verder >> 

Hoewel Janneke met 68 jaar de pensioengerechtigde leeftijd is gepasseerd, denkt ze nog lang niet aan stoppen. “Ik zit zo graag in mijn atelier. Net als onze kleinkinderen overigens, die daar komen om te kleuren en te verven. Zo lang ik schilderen leuk vind, ga ik door.” Jannekes eerste contact met PostNL was in de tijd dat zij columns schreef voor het blad Margriet. “Ik mocht toen de postzegelserie Bloemenpracht maken. Dat vond ik aanvankelijk best moeilijk, want een compleet boeket past er natuurlijk niet op! Ik heb dat opgelost door telkens naar een geschikte bloem te zoeken, die ook qua soort en kleur bij het seizoen past. Zo ben ik dat blijven doen voor nieuwe opdrachten. PostNL kadert mijn werk vervolgens in de vorm van een postzegel.” Lees verder >> 

Als iemand tijdens een televisieprogramma, meestal over kunst of iets dergelijks, spreekt over een ‘beroemd’ of ‘bekend’ persoon en de naam zegt me niets, dan voel ik me een beetje ongemakkelijk. Dan vraag ik me af, waarom is die persoon ‘beroemd’? Waarom heb IK nooit van haar of hem gehoord? Dat had ik ook bij de serie ‘beroemde personen’ die uitkwam op 8 juni 1957. Twee personen kwamen me wel bekend voor: Permeke en Gevaert, maar de anderen? Lees verder >> 

Neeltje Jans is ons allen bekend als het werkeiland van de Oosterscheldekering. Dit eiland zou vernoemd zijn naar een boot die in de 18e eeuw vastliep op een zandplaat (hiervoor zijn nooit bewijzen gevonden). Deze zandplaat kreeg de naam Neeltje Jans. Echter, het is tevens een oude volksbenaming voor Nehalennia, een beschermgodin die in de 2e en 3e eeuw werd vereerd bij de monding van de Schelde, met name door reizigers, vooral zeelui en handelaren in het Noordzeegebied. Lees verder >> 

Zoals vorige week aan het artikeleinde is vermeld, hierbij de resterende postzegels van de emissie Jaar van het Boek,  met daarbij enige achtergrondinformatie. Tevens krijgt u hierbij een beschouwing over de diversiteit van deze emissie onder ogen in combinatie met een thematisch overzicht van boeken op Nederlandse postzegels. Lees verder >> 

De Falkland-eilanden bestaan uit de Oost-Falkland en West-Falkland Eilanden. Daarnaast bestaan meer dan 700 kleinere eilanden. De Falkland-eilanden liggen ongeveer 480 kilometer uit de kust van Zuid-Amerika in de Zuid-Atlantische Oceaan. Sinds 1833 worden de eilanden bestuurd door de Britten. Het was een Britse kroonkolonie met de hoofdstad Port Stanley. Buiten de hoofdeilanden waren de overige eilanden niet bewoond. Met uitzondering van bases die waren ingericht voor onderzoek met het bijbehorende personeel. Lees verder >> 

Postzegel

PostNL geeft op 15 augustus 2016 drie velletjes over de relatie tussen Nederland en Australië uit, met elk zes postzegels per velletje. De postzegels uit in de serie Grenzeloos Nederland staan in het teken van de rol van Nederland bij de ontdekking van Australië, de emigratie uit ons land daarnaartoe en de kennisuitwisseling tussen beide landen. Zo wordt aandacht besteed aan de Amsterdamse ontdekkingsreiziger Dirck Hartogh die dit jaar 400 jaar geleden voet op Australische bodem zette, aan het vertrek en aankomst van Nederlands emigranten in de jaren vijftig van de vorige eeuw en aan twee recente projecten met Nederlandse technologie in Australië: een waterzuiveringsinstallatie en antennes voor een radiotelescoop. Op de postzegels staat Internationaal 1, bedoeld voor post tot 20 gram met een wereldwijde bestemming. Over de hele wereld verspreid zijn er landen waarmee Nederland al eeuwenlang historische banden onderhoudt. Deze bijzondere relaties vormen sinds 2008 het onderwerp van de serie Grenzeloos Nederland van PostNL, met achtereenvolgens de Nederlandse Antillen en Aruba (2008), Brazilië (2009), Suriname (2010), Zuid-Afrika (2011), Indonesië (2012), België (2013), Japan (2014) en de Verenigde Staten (2015). Op de negende uitgifte in de serie Grenzeloos Nederland komen dit jaar de betrekkingen tussen Nederland en de Australië aan bod. De uitgiftedatum is 15 augustus 2016. De drie velletjes Grenzeloos Nederland-Australië staan in het teken van de rol van Nederland bij de ontdekking van Australië, de emigratie uit ons land daarnaartoe en de kennisuitwisseling tussen beide landen. De velletjes bevatten dezelfde zes postzegels met de waardeaanduiding Internationaal 1, alleen de positie op het vel en de inhoud van de velrand verschillen.

Ontwerp

Er zijn drie postzegelvelletjes Grenzeloos Nederland-Australië uitgebracht, elk met een eigen thema: ontdekkingsreizen, emigratie en kennisuitwisseling. Ieder velletje bevat dezelfde zes postzegels met de waardeaanduiding Internationaal 1, twee per thema. De positie van de postzegels en de inhoud van de velrand verschillen per vel. Op de postzegels over ontdekkingsreizen staan twee afbeeldingen: de door een Nederlandse cartograaf gemaakte zeekaart uit 1753 van de Australische westkust met Dirk Hartog Island en een foto van een replica van het VOC-schip Duyfken, het eerste Europese schip dat de noordkust van Australië in kaart bracht. Voor de postzegels over emigratie zijn twee foto’s uit de jaren vijftig gebruikt. Op de een vaart een Nederlands emigrantenschip de haven van Sydney binnen, op de ander staat de verhuiskist van de 100.000e emigrantenfamilie op de kade in Amsterdam. De postzegels over kennisuitwisseling bevatten foto’s van twee recente projecten met Nederlandse technologie in Australië: een waterzuiveringsinstallatie en antennes voor een radiotelescoop. De afbeeldingen op elk velletje zijn met elkaar verbonden via een transparante kleurige laag, opgebouwd uit delen van cirkels. Binnen deze laag loopt een zeventiende-eeuwse tekst over de ontdekking van Australië van de ene naar de andere postzegel, parallel aan de omtrek van de cirkels. Links en rechts van de beelden op de postzegels staan de sorteerhaak en de aanduidingen Internationaal 1 en Nederland 2016. Op de tabs naast de postzegels is het Priority-logo aangebracht, met daarnaast een korte tekst over wat er op de zes postzegels te zien is. Op de velrand bovenaan staat de titel van het velletje Grenzeloos Nederland-Australië. De tekst op de velrand onderaan geeft een toelichting op het thema, met daaronder een uitsnede van een van de postzegelbeelden. Voor de typografie is gebruikgemaakt van de Fugue (2008, Radim Peško), een lettertype geïnspireerd op het werk van de Duitse letterontwerper Paul Renner.

Ontwerper

Ivo van Kessel en Martijn van Overbruggen van WIM Ontwerpers hebben zich grondig in de relatie Nederland-Australië verdiept toen zij van PostNL de opdracht kregen om de nieuwste postzegelvellen uit de serie Grenzeloos Nederland te ontwerpen. “Dit jaar is het 400 jaar geleden dat de Amsterdamse ontdekkingsreiziger Dirck Hartogh voet op Australische bodem zette”, zegt Ivo van Kessel. “Dat wordt op initiatief van de Nederlandse ambassade in Australië uitgebreid gevierd. Het thema ontdekkingsreizen stond daarom vanaf het begin vast. Ook de emigratiegolf uit de jaren vijftig van de vorige eeuw lag voor de hand. Voor het derde thema wilden we water gebruiken – het element dat beide landen scheidt en verbindt. Kennisuitwisseling op watergebied is er volop, zoals bij het afgebeelde waterzuiveringsproject in Queensland. Maar dat levert zelden goed beeldmateriaal op. Het gaat bijvoorbeeld vaak over overlegstructuren tussen alle partijen die betrokken zijn bij de waterhuishouding in een land. Via ons wetenschappelijke netwerk kwamen we in aanraking met twee andere projecten in Australië met een Nederlandse oorsprong: de waterzuiveringsinstallatie met een technologie van onder meer de TU Delft en Royal HaskoningDHV en de radiotelescoopantennes van ASTRON. Mateloos interessant en goed te verbeelden.” De keuze van het beeldmateriaal kostte wel wat hoofdbrekens. “Van Dirck Hartogh is er nauwelijks iets overgeleverd”, zegt Martijn van Overbruggen. “Er zijn geen portretten bijvoorbeeld. Wel heeft hij in 1616 een tinnen schotel met inscriptie in Australië achtergelaten. Die schotel ligt inmiddels in het Rijksmuseum. Een prachtig historisch object, maar absoluut niet fotogeniek. We hebben het op allerlei manieren getest, maar dat leverde in esthetisch opzicht te weinig op. Vandaar dat er is gekozen voor de eerste kaart van de Australische kust waarop Dirk Hartog Island staat afgebeeld. Tijdens onze research kwamen we een andere Nederlander tegen die de Australische kust had verkend. We wilden graag een zeventiende-eeuws schip laten zien. Dat werd de Duyfken van Willem Janszoon die tien jaar eerder de noordkust van Australië in kaart bracht. Van de oorspronkelijke Duyfken is weer geen betrouwbare afbeelding te vinden, maar wel een foto van een replica die de Australiërs hebben gebouwd. Voor het beeldmateriaal over de emigratie konden we juist uit een overvloed kiezen. Er is heel veel prachtig materiaal bewaard gebleven. Van schepen, tentenkampen en mooie filmpjes die een rooskleurig beeld schetsen. De keuze om beide kanten van het water te laten zien – het vertrek en de aankomst – is mooi symbolisch.” De twee ontwerpers wilden voor het kennisthema graag zo actueel mogelijke projecten kiezen. Met de waterzuivering en de radiotelescoop zijn ze daarin geslaagd. “De keerzijde was wel”, aldus Ivo van Kessel, “dat nog niet alles klaar was toen wij aan het ontwerpen waren. Bovendien moesten we de fotografie op afstand briefen en aansturen. Normaal ga je zelf naar een fotoshoot, maar Australië is nogal ver weg. Het heeft heel wat heen en weer mailen gekost voordat we de juiste beelden te pakken hadden.” Voor de oudere beelden was het soms lastig om het materiaal te verifiëren. “Van wie is het beeld, staat er wel op wat we denken dat er op staat, mogen we het gebruiken?”, vervolgt Ivo van Kessel. “Intensief én fascinerend. We hebben met zoveel mensen gesproken, vanuit alle hoeken van de wereld. En iedereen – echt iedereen – wordt enthousiast zodra je zegt dat het om een postzegel gaat. We hebben zó veel hulp gekregen.” Om de zwart-witfoto’s en het kleurenmateriaal beter op elkaar af te stemmen, werden ze bewerkt tot duotoonbeelden. “Zo ontstond meer eenheid”, aldus Martijn van Overbruggen, “maar mis je frisheid. Daarvoor is de transparante laag aangebracht. De ronde vormen daarvan zijn bepaald door onze vele experimenten met de tinnen schotel van Dirck Hartogh. Die staat er dus niet letterlijk op, maar wel zijn contouren. Zelf heb ik de associatie met de bekende kaart van een wereldbol die plat is geslagen. Door kleurverloop in de cirkels aan te brengen en door ze op te breken en te verschuiven, is er meer spanning in het beeld gebracht. In de grafische laag staat ook de tekst die door Dirck op de tinnen schotel is gegraveerd. Hét bewijs dat hij er echt was geweest.” Voor de typografie kozen Ivo en Martijn met de Fugue een sobere letter. Martijn: “Op ieder velletje staat veel informatie, met veel beeld en veel verschillende elementen. De gebruikte Fugue is een geometrische letter die heel goed bruikbaar is op zo’n klein formaat als je veel informatie wilt geven. Het is een uitgesproken letter, met een eigenzinnige 1 voor de waardeaanduiding, met vreemde details soms. En met een volmaakt ronde o. Net zo rond als de tinnen schotel van Dirck Hartogh.”

Over de ontwerpers

WIM Ontwerpers is een Haags bureau voor visuele communicatie. Het bureau staat onder leiding van Ivo van Kessel (1973) en Martijn van Overbruggen (1972). Ivo van Kessel studeerde in 1999 als grafisch ontwerper af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Na een korte periode bij Studio Tint in Den Haag werkte hij bijna zes jaar voor Studio Bau Winkel. Martijn van Overbruggen studeerde in 1995 als grafisch ontwerper af aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en vertrok daarna naar Londen om werkervaring op te doen. Na zijn terugkomst ging hij aan de slag bij Studio Bau Winkel in Den Haag, waar hij Ivo van Kessel leerde kennen. De twee richtten samen in 2006 hun eigen bureau op onder de naam WIM Ontwerpers. Het bureau richt zich met name op opdrachtgevers uit de wereld van de educatie, musea en wetenschap. Tot hun recente opdrachtgevers behoren organisaties als het Benelux Office for Intellectual Property, het Educatiebureau, het Museum voor Communicatie, Museum de Fundatie, het Noordbrabants Museum, de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), de Vereniging Hogescholen en Zorgonderzoek Nederland Medische Wetenschappen (ZonMw).

Verkoop/geldigheid

De postzegels zijn, zolang de voorraad strekt, onder meer verkrijgbaar bij de Bruna-winkels, PostNL Collect Club en via collectclub.nl. De geldigheidstermijn is onbepaald. WAARDE Op de postzegels staat Internationaal 1, bedoeld voor post tot 20 gram met een wereldwijde bestemming. TECHNISCHE GEGEVENS AFBEELDINGEN Zegelformaat : 36 x 25 mm Velindeling : 108 x 150 mm Tanding : 14 ½ : 14 ½ Papier : normaal met fosforopdruk Gomming : synthetisch Druktechniek : offset Oplaag : A: 128.000 velletjes B en C: 16.000 velletjes Drukkerij : Cartor Security Printing, Frankrijk Artikelnummer : 360962 Soort postzegel : drie velletjes met elk 6 verschillende postzegels Drukkleuren postzegel : geel, magenta, cyaan en zwart Verantwoording beeldmateriaal Zeekaart kust West-Australië, 1753, Johannes van Keulen, Nederlands Scheepvaartmuseum (Amsterdam). Foto replica VOC-schip Duyfken, 1999-2001, Robert Garvey (Perth). Foto emigrantenschip Zuiderkruis, 1960, Maritime Studios (Sydney). Foto kade Amsterdam, 1958, ANP (Den Haag). Impressie SKA-antennes, 2015, ASTRON (Leiden). Foto waterzuiveringsinstallatie, 2015, Royal HaskoningDHV (Rotterdam). © 2016 Koninklijke PostNL BV 

Geïnspireerd door een artikelreeks van K. Kouwenberg, eind zeventiger jaren in maandblad Philatelie verschenen, beschrijft Rob Smit de geschiedenis van het postzegel verzamelen opnieuw in tweewekelijkse afleveringen. Dit is deel 31, Herpin (foto) introduceert de term Philatelie Lees verder >> 

Er verschijnen met grote regelmaat veel nieuwe postzegels van uiteenlopende onderwerpen. Hieronder vind je een greep uit de recent verschenen postzegels van de gehele wereld. Lees verder >>