NIWIM-postzegels (Vergeet-hen-niet-postzegels)

Naar aanleiding van de tweede politionele actie in Nederlands-Indië (Java & Sumatra periode december 1948 – januari 1949) door ruim 100.000 soldaten heeft NIWIN een verzoek ingediend om een postzegelemissie met toeslag uit te geven. Deze NIWIN-postzegelemissie (nvph 538/41) wordt ook aangeduid met Vergeet-hen-niet-postzegels.

Beschouw de particulier uitgegeven NIWIN-fdc als voorloper van de NVPH-fdc’s. Postzegelhandel Breel uit Goes beschikte bij de aanmaak van de cover toen nog niet over de juiste informatie. De anjer verwijst nog naar het Prins Bernhardfonds van het NIWIN-comité.

Van anjer-postzegel naar zonnebloem-postzegel

Ontwerper J.B. Sleper krijgt opdracht een postzegel te ontwerpen met daarop een afbeelding van een witte anjer. Deze bloem is hét uiterlijk bekende attribuut van prins Bernhard als eerste voorzitter van het NIWIN-Comité. Het inhoudsvol veelzeggende voorontwerp geeft een afbeelding van een anjer, die door een blanke hand aan een donkere hand wordt getoond, waarmee op dynamisch levendige wijze ‘geven-en-ontvangen’ wordt verbeeld. Koningin Juliana keurde de aanwezigheid van een anjer op een postzegel af. Reden? De bloem als embleem mag uitsluitend door het Prins-Bernhardfonds gebruikt worden.

Door tijdnood gedwongen (Sleper was met vakantie in het buitenland) wordt ontwerper Christiaan de Moor gevraagd in redelijk korte tijd een postzegel te ontwerpen zonder een anjer. De Moor maakt met een centraal geplaatste zonnebloem (twee handen met duidelijk contrasterende huidskleur tillen een zonnebloem op) een statisch bewegingsloos ontwerp.
De stichting NIWIN (prins Bernhard als eerste voorzitter) verzorgde geestelijke hulp en materiële bijstand aan Nederlandse militairen in Indonesië, Antillen en Suriname.

In Curaçao verscheen in 1949 zelfs een opdruk-emissie met bijslag (nvph 182/84). Het grootste aantal militairen was in Indië gelegerd. De organisatie hield zich na de soevereiniteitsoverdracht via de Nationale Inzameling ook bezig bij de terugkeer van de Nederlandse militairen in ons land met het aanbieden van opvang, kleding en eten.

Een affiche bevorderde de verkoop van de NIWIN-postzegels (ook als Vergeet-hen-niet-postzegels aangeduid). Tussen de statisch uitgevoerde postzegel en de affiche bestaan naast overeenkomsten toch ook verschillen.
De Nederlandse driekleur in combinatie met een oranje gedeelte verwijzen naar ons land en het koninklijk huis. In de driedelige strik staan de logo’s van de drie organisaties, die bij deze emissie betrokken zijn namelijk Nederlandsche Roode Kruis (logo rood kruis), Stichting Nederland helpt Indië (logo variant op genealogisch wapen) & Nationale Inspanning Welzijnsverzorging INdië (rood hartje).

Het logo van de NIWIN-organisatie (Nationale Inspanning Welzijnsverzorging INdië) valt op door de notatie als spiegelwoord-logo of keerwoord-logo met de hoofdletter ‘W’ in het midden. Zo’n symmetrische lettervolgorde met dito letters wordt met de term palindroom aangeduid.

Naschrift

Onder de dekmantel ‘Nederland-acht-zich-verantwoordelijk-voor-de-gehele-Indische-bevolking’ werd op jonge mannen een beroep gedaan vrijwillig als militair maar Nederlands-Indië te gaan om opstandelingen te bestrijden. Deze propagandaleuzen sloegen aan. Velen voelden zich moreel verplicht te gaan door de jarenlange orthodox-religieuze vooropleidingen op school en in kerk van “Je staat in dienst van god, koningin en vaderland.”
Dat Indië toen als economisch wingewest voor ons land diende, werd in het geheel nog niet aan gedacht. Zelfstandig en kritisch denken in het sterk traditioneel denken en handelen was toen nog niet aanwezig in ons land.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(Breng als eerste je stem uit.)

Laden...