Propaganda-kinderzegelaffiches 1924 – 1947 met boodschap! - Postzegelblog

Propaganda-kinderzegelaffiches 1924 – 1947 met boodschap!

0

Een van de leden van de Vereniging Kinderpostzegels & Maximafilie, Herman Verduyn, heeft zijn 13 groot formaat kinderzegel-affiches tentoongesteld in de Schierstins in Veenwouden in de periode 1 juli – 3 september 2023. Ongetwijfeld heeft een beperkt aantal kinderzegelverzamelaars de expositie ‘Stijlvol wonen in de jaren ‘30’ bezocht. Vandaar een ooggetuige verslag ervan.

Verduyn heeft naast de affiches al zijn Amsterdamse School-meubels (uit zijn ouderlijk huis) met andere snuisterijen uit de dertiger jaren tentoongesteld in combinatie met een Bruynzeel-keuken uit 1937 van een andere verzamelaar. Gedurende de expositie beschikte Verduyn over een kale woonkamer: “Mijn kamer thuis is leeg. De contouren van een spiegel in de hal en die in het trapgat getuigen door het kleurverschil waar spiegel en posters hingen. Hoe ik aan al die affiches ben gekomen? In de loop der jaren op veilingen en bij particulieren heb ik ze op de kop weten te tikken.”

1924 Georg Rueter & 1925 Willy Sluiter

1924 Georg Rueter

Het gezicht van de oudste dochter Maria (Maria Hofker-Rueter 1902 – 1999) van grafisch ontwerper Rueter wordt door vleugels van twee beschermende engelenfiguren omringd op deze symmetrisch opgebouwde affiche. In overdrachtelijke zin wordt de kinderzegelkoper aangespoord met een ‘voorbeeldige weldaad’ ook als beschermengel op te treden.
Op de kinderzegel ondersteunen armen de vleugels rondom het gelaat van het jeugdportret van het postzegelmeisje.

1925 Willy Sluiter

Een ‘gejurkt’ kindermeisje begeleidt hand in hand een jongen en meisje, dat een en al oog heeft voor haar pop. Begeleiden van hulpbehoevende kinderen is in overdrachtelijke zin pas mogelijk op deze allegorisch affiche als letterlijk weldadigheidszegels Voor het Kind worden gekocht.

1926 Anton Molkenboer & 1927 Tjipke Visser

1926 Anton Molkenboer

Een in groot gewaad geklede vrouw buigt zich breed omarmend, beschermend en zegenend over een kind uit (in een ruim overkleed gehuld), dat vermoeid, kracht- en lusteloos met gebogen hoofd op de grond zit.
In een fantasierijke verbeelding stort grafisch ontwerper Anton Molkenboer als het ware een aardse gouden geldstroom over de beide personen uit (aan weerszijden zijn nog munten zichtbaar).
De kleurige en goudomrande aarde is omgeven door het hemelgewelf, waarin vaste sterren en banen van planeten zijn aangeduid. In het bijschrift wordt de onmeetbare ruimte verwoord: “Boven de sterren en buiten de hemelkoepel, aan den anderen ‘kant’ van wat de mensch met zijn zintuigen waarneemt, troont wat niet aan ruimte en tijd gebonden is. Daar troont de Barmhartigheid voor het kind. Het Koninkrijk der Hemelen is niet van de aarde afgesloten.”
In het sterk verzuilde Nederland werd anno 1926 de religieus-charitatieve arbeid aldus op een verheven wijze aansprekend en duidelijk verbeeld.
Het aansporende karakter van deze affiche verbeelden de vier vliegende postduiven. In de allegorische vergelijking is uitvliegen van de duiven met brief pas mogelijk als die met een kinderzegel gefrankeerd worden. In eigentijdse bewoordingen: “Goed voorbeeld doet toch goed volgen?”

1927 Tjipke Visser

Een naakt kereltje zit gehurkt in rustig kabbelend water. Geconcentreerd vol overgave speelt hij met is d een zeilbootje. Het bescherming- en hulpbehoevende kind verlangt er ook naar op zo’n manier te spelen. Het is mogelijk als u kinderzegels koopt.

1928 Ernest Wijnants & 1929 E. van Hoogstraten

1928 Ernest Wijnants

Het meisje met lang, blond en golvend haar in oranjekleurige cape staat in een zon overgoten dag voor een met helmgras begroeide duinrand. Dit gezonde kind geniet op opgewekt blije wijze van een dag aan zee, gelijk het hulp en steun behoevende kind dat ook graag zou willen beleven.

1929 E. van Hoogstraten

Het in ruit geklede en bang kijkende meisje omsluit met beide armen een klein kind in een deken. Iedereen kan zich in de zorgelijke situatie van beide kinderen verplaatsen, waarin de oudste hulp, bescherming en warmte geeft wat u in figuurlijke zin door het kopen van kinderzegels ook kunt doen.

1930 André van der Vossen & 1931 Gerrit Kiljan

1930 André van der Vossen

Op een sprankelend kleurige affiche holt opgetogen naast een hond een poedelnaakt kind in het stralende zonlicht van een zomerse dag met bloemen overtuigend in de hand. Een ideale leefwereld die je ieder kind toewenst. Dat is mogelijk door kinderpostzegels te kopen ten bate van het misdeelde kind.

1931 Gerrit Kiljan

Op zakelijk afstandelijke wijze wordt een doof, achterlijk, blind en verwaarloosd kind als blikvanger opgevoerd. De zichtbare geestelijk en lichamelijk zieke kinderen zijn onverbloemd zichtbaar gefotografeerd via de fotomontage. Op deze wijze wordt kinderzegelkoper op een direct letterlijke wijze met de doelgroep geconfronteerd, waarvoor de bijslag is bestemd. Deze eenmalige methode (voor affiche én kinderzegel) is het tegengestelde van de indirect figuurlijke methode, die met ideale afbeeldingen van kinderen werkt.
De diagonaal geplaatste foto’s en teksten laten de dynamiek van de ‘Nieuwe Typografie’ zien.

1932 Joop Sjollema

NVPH 248 - Kinderzegel 1932

1932 Joop Sjollema

Onder een aantal zonnebloemen bevindt zich een blanco postzegel met daarop een gestileerd hoofd van een jongen, die naar beneden kijkt. De zonnebloemen verwijzen naar een zonnige zomerse periode, waarin een geestelijk en lichamelijk hulpbehoevend kind zich goed bij voelt. Voor Sjollema is de 1½ cent kinderzegel 1932 het uitgangspunt van deze affiche geweest.

1933 & 1934 Joop Sjollema

1933 en 1934 Joop Sjollema

Het kind met muts en handschoenen houdt een stralende ster vast, waarmee naar het Driekoningenfeest wordt verwezen. Door postzegels en briefkaarten te kopen kunt als koper hiervan het hulp, steun en bescherming zoekende kind ook een feest bezorgen.

1935 & 1936 Joop Sjollema & 1937 Cees Verburg

1935 Joop Sjollema

Een voorovergebogen verkleumd kind met pet zit voor een grote sneeuwpop met pijp en omhooggestoken bezem. Het verkleumde kereltje smeekt om bescherming, steun en warmte bij de sneeuwman op de propaganda-affiche, die ons adviseert: “Koopt postzegels en briefkaarten voor het kind.”
De affiche 1935 en 1936 zijn qua afbeeldingen identiek behalve de verkoopperioden: 1935: 10 december – 9 januari, in 1936 1 december- 5 januari.

1937 Cees Verburg

Op de zwart-witte foto staat een gezond meisje (gedeeltelijk blauw ingekleurd) met een beer in haar hand. De plaatsing van het meisje voor de tekening van een blanco postzegel attendeert de kijker erop dat van 1 december tot 5 januari weer kinderpostzegels te koop zijn: “U kunt de postzegel vulling geven door kinderpostzegels te kopen.”

1938 Piet Worm & 1939 Frans Mettes

1938 Piet Worm

Het overladen, beduusd en schuchter kijkende meisje in zwarte jurk in het midden van de feestelijk gestrikte, kleurig gevlagde en rijkelijk met fruit gevulde fruitmand met hengsel verleidt de kijker in overdrachtelijke zin ook rijkelijk te oogsten voor het hulpbehoevende kind door weldadigheidspostzegels voor het kind te kopen.

1939 Frans Mettes

Broer en zus hebben hun blik naar boven gericht wetend dat in het sterk verzuilde en in crisis verkerende Nederland de zegen voor hen als hulpbehoevende kinderen uit hemelse hoogten komt. U als kijker kan in figuurlijke zin hun verwachtingen realiseren door weldadigheidspostzegels te kopen.

1940 S.L. Schwarz & 1941 Aart van Dobbenburg

1940 S.L. Schwarz

Het meisje onder de beschermende hoed van een paddenstoel meisje houdt als levensgenieter een bloempje vast. Haar blik gaat naar de haar omringende kleurige bloemenpracht met daarboven een blauwe, omhoog vliegende vogel en een voorbij snellende haas. Het bescherm zoekende kind zou hier ook graag van willen genieten als u als kijker een weldaad verricht door goede doelen postzegels te kopen.

1941 Aart van Dobbenburg

Het 12-jarige meisje met haarvlecht (naam onbekend, half Joods – half Maleis), wordt door uitgestoken Heilands-handen benaderd. Van Dobbenburg: “Dit eene gebaar van uitnodigende liefde beheerscht als enig actie de afbeelding en richt daarmee de aandacht op het voorwerp van deze liefde op het kind (want der zulken is het hemelrijk [Mattheus 19:14]).” Het hele tekstgedeelte van Jezus luidt als pressiemiddel om de bevolking over te halen kinderzegels te kopen.: “Laat af van de kinderen (laat ze geworden) en verhinder ze niet tot mij te komen, want derzulken is het hemelrijk.”
Volgens de Duitse bezetter bezat dit meisje overduidelijk ‘niet-arische-trekken’. De affiche werd verboden.

1945 Edgar Fernhout

1945 Edgar Fernhout

De 8-jarige Lousje Droogleever is het dochtertje van een bevriend echtpaar van grafisch ontwerper Fernhout. Hij heeft het levendig opgewekte meisje met een emotieloze gelaatsuitdrukking frontaal-symmertrische afgebeeld.
Van Lousje met levendig krullend haar blijkt een maximumkaart te bestaan, die op de eerste dag van uitgave 1-XII-45 in Amsterdam is afgestempeld. In de periode 1940 – 1950 heeft de maximumkaartenverzamelaar Knaapen uit Helmond zich actief beziggehouden met de maximafilie.
Op de grijsblauwe propaganda-affiche is tweemaal de 7½ cent kinderzegel opgevoerd in de kleur van de 1½ cent kinderzegel.
Van Lousje met levendig krullend haar blijkt een maximumkaart te bestaan, die op de eerste dag van uitgave 1-XII-45 in Amsterdam is afgestempeld. In de periode 1940 – 1950 heeft de maximumkaartenverzamelaar Knaapen uit Helmond zich actief beziggehouden met de maximafilie.

1946 Aart van Dobbenburg & 1947 Wim Brusse

1946 Aart van Dobbenburg

Na de oorlog is de propaganda-affiche 1941 om financiële reden (geen ontwerpkosten) nogmaals gebruikt met aan-gepaste data. De litho-druksteen was bewaard gebleven en voor hergebruik nog geschikt. Het dunne papier is van min-dere kwaliteit dan affiche 1940.

1947 Wim Brusse

Wim Brusse (echtgenoot van Eva Brusse-Besnyö, de ontwerper van kinderzegels 1946) heeft op perspectivisch ver-vormde postzegels beide kinderzegels in aantrekkelijke kleuren geplaatst. Een zorgelijk kijkend meisje draagt haar broertje op de arm, terwijl ze haar zusje met de hand vasthoudt. Naast dit anonieme drietal staat op de andere postze-gel de op de buik liggende baby Anne Brusse, dochtertje van de broer van Wim Brusse. Met in het volle zonlicht staan-de kinderen worden in de schaduw vertoevende kinderen via deze hoofdletterloze kinderzegels hopelijk geholpen.
De achtergrond geeft een zomers beeld met bloemen, grashalmen en stadsbeeld met huizen en zicht op een gracht van bovenaf gezien met daarin een zeilboot. Boven beide postzegels vliegt een gestileerde vogel.
Naast deze posters zijn voor brievenbussen ook brievenbus-aanplakbiljetten vervaardigd.

‘Jaren-van-start’ kinderzegeljubilea

Met de periode 1924 t/m 1947 wordt het eerste deel van de kinderzegelemissies afgesloten. Vanaf 1948 begint de scholenactie ‘Door het kind voor het kind’. Met de jaartallen 1924 en 1948 hangen de jubileumjaren van de kinderpostzegels samen o.a. de 75e kinderzegel-scholenactie 2023 met daarop Lego-minifiguurtjes, die afgelopen woensdagmiddag 27 september vanaf 12.00 uur is gestart.
Of in 2024 ook nog de 76e kinderzegelactie (met de viering van het 100-jarige kinderzegel-emissie-bestaan’) zal worden gestart, is uiteraard op dit moment (23/9) een open vraag (zie artikel van 27 augustus, waarin ik niet nadrukkelijk vermeld heb dat de zomerzegelemissie met de 75e editie is beëindigd).

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Thematisch Nederland Nederland Kinderpostzegels Wijn/Wijnbouw



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Bate Hylkema schrijft vanaf 1980 artikelen over filatelie en woont in het Friese Beetsterzwaag.

Reacties (0)

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)