Onderhoudsteam houdt Planetarium draaiende

Een aantal leden van het planetarium-onderhoudsteam, bestaande uit een uurwerkmaker, restauratieschilder-houtrestaurateur en ‘afstoffers’, zorgen er voor dat alle radertjes van het planetarium optimaal kunnen blijven draaien.

• Uurwerkmaker Ten Hoeve [78]: “Tijdens de restauratie in 1997 (het bouwwerk werd helemaal uit elkaar gehaald) en het grote onderhoud in 2013 heb ik de constructie en precisie van het uurwerk ervaren, beleefd en gezien. Met geringe ingrepen is het onderhoud met gemak uit te voeren. Zodra er toch iets mankeert, spring ik meteen in de auto: “Hy moat fansels wol draaien bliuwe!” Posthuma’s zoon deelt de passie en kunde van zijn vader: “Ik zal met trots het stokje overnemen.”

• Directeur-conservator Warmendam [62] met Stofbergen & Noordermeer als ‘afstoffers’: “Ik ga geregeld met de stofdoek langs de spijkertjes en de draaiende planeten. Het is een klus die wel enige lenigheid vergt. Je moet flexibel zijn. Je ligt namelijk boven op de planken van het raderwerk. Afstoffen gebeurt met gewone schoonmaakmiddelen, een stofzuiger, borstels of doeken. Samen met andere specialisten zorgt Warmendam ervoor dat het hout van het draaiwerk altijd in orde is en dat de klokkentouwen niet zomaar scheuren. Ze worden regelmatig vervangen. Het hout wordt met was en olie ingesmeerd.”

• Restauratieschilder-houtrestaurateur Posthuma [78]: “Het herstel in 1997 was niet makkelijk, maar wel nodig. De verf was oud en dof. Tijdens de schoonmaak van het plafond kwamen zelfs schilfers verf naar beneden dwarrelen. De oude, verweerde verflaag heb ik verwijderd en van een nieuwe verflaag voorzien. Daarbij maakte ik gebruik van de receptuur van Eisinga. Een precieze en tijdrovende klus. Daarbij moest ik scheuren en naden dichten met lijnzaadolie en krijt. Pas daarna kon ik me storten op het echte werk. Het eindresultaat ziet er puik uit. Ik ben er trots op.” (Bron: Leeuwarder Courant 20 september 2023).

Tweede Planetarium!

Bijna tien jaar nadat Eisinga zijn meesterwerk in de huiskamer voltooid had, had hij in grote lijnen vervolgplannen klaar voor een groter, mooier en uitgebreider universum. Het zou ‘een uitmuntend schoon heemelsphaerium en planetarium worden dat nog meer op ons zonnestelsel zou lijken. Het zou een ronde ruimte met een doorsnede van 7 meter en een hoogte van 7 meter moeten worden met als bekroning een koepel. In die koepel gaten voor de grote sterren, zodat ze overdag helder stralen. Een wenteltrap in het centrum voert naar een verhoging, waar op een stang de gouden bol van de zon zou moeten staan met rondom wentelende planeten op Uranus na. Inmiddels was in 1781 Uranus ontdekt. Voor deze ver van de andere planeten gelegen planeet zou een extra uurwerk nodig zijn.
Aanvankelijk leek het erop dat Amsterdam en Rotterdam er serieus belangstelling voor hadden, maar het ging helaas niet door. Tekeningen zijn voor zover bekend er nooit gemaakt. (Bron: De hemelbouwer Eise Eisinga, A. Dijkstra).

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...