LEGO

LEGO is een Deense speelgoedfabrikant in gekleurde kunststofblokjes en -figuurtjes. Het familiebedrijf is de grootste speelgoedfabrikant van Europa en de op een na grootste van de wereld, na Mattel en voor Hasbro. In 2013 presteerde de LEGO Group een recordomzet van 25,3 miljard Deense kronen (3,4 miljard euro). De winst steeg in 2013 tot een recordniveau van 8,2 miljard kronen (1,1 miljard euro) voor belastingen en 6,1 miljard kronen (818 miljoen euro) na belastingaftrek. LEGO heeft al twee keer de prijs “speelgoed van de eeuw” gewonnen. De naam “LEGO” refereert inmiddels niet alleen aan de fabrikant zelf, maar is een soortnaam voor het speelgoed geworden.

LEGOblokjes. Foto: Alan Chia / Wikipedia.

Historie

In 1916 begon Ole Kirk Christiansen in het Deense stadje Billund een houtbewerkingszaakje. De eerste jaren maakte hij voornamelijk meubels, maar vanaf 1932 ging hij zich ook toeleggen op houten speelgoed en kwam de naam LEGO in gebruik. De naam “LEGO” is afgeleid van de Deense woorden “LEg GOdt” (speel goed). Later bleek het woord in het Latijn te interpreteren als “ik verzamel” (ook “ik kies” of “ik lees”). De eerste slagzin van LEGO was Det bedste er ikke for godt (Nederlands: Het beste is niet goed genoeg).

Denemarken (1989): Europa zegels thema kinderspeelgoed met LEGO, waarde 3,20 DKK.

Toen na de Tweede Wereldoorlog het gebruik van kunststof steeds populairder werd, ging Christiansen dit materiaal ook gebruiken voor zijn speelgoed. In 1947 begon het bedrijf onder licentie plastic bouwstenen te produceren: blokjes met aan de bovenkant ronde noppen en hol aan de onderzijde, waardoor de blokjes aan elkaar verbonden konden worden. In 1958 patenteerde LEGO een belangrijke verbetering: door buisjes in de onderzijde van de steentjes te plaatsen, konden ze op meer manieren aan elkaar verbonden worden en zaten ze ook steviger aan elkaar. Dat werd het legosteentje zoals we dat nu kennen. In die tijd werd echter een mindere kwaliteit plastic (celluloseacetaat) gebruikt.

De standaard legoafmetingen. Bron: CMGlee / Wikipedia.

De slechte kwaliteit van de steentjes bezorgde LEGO een slechte naam en de zaken gingen steeds slechter. In 1958 overleed Ole Kirk Christiansen en de zaken werden overgenomen door zijn zoon Godtfred Christiansen. Langzaam ging de kwaliteit van de kunststof steentjes vooruit en de zaken gingen beter. Nadat in 1960 een opslagplaats in vlammen op was gegaan, werd besloten te stoppen met het houten speelgoed en de kunststofblokjes tot “core business” te verheffen.

25 jaar LEGO stempel uit 1960.

In 1961 werd het systeem met wielen uitgebreid. Hierdoor werden de mogelijkheden veel groter. LEGO werd vanaf dit jaar ook verkocht in de Verenigde Staten en Canada. In 1962 worden elementen geïntroduceerd waarvan de hoogte 1/3 was van de standaardhoogte. Aan het eind van de jaren vijftig was hiermee al een bescheiden begin gemaakt met een vijftal witte grondplaatjes (drie rechthoekige van respectievelijk 8×2, 8×4 en 8×6 noppen en twee van 8×4 noppen met een linker- respectievelijk rechterafronding). In 1963 werd de tot op dat moment gebruikte kunststof celluloseacetaat verruild voor het stabielere acrylonitril-butadieen-styreen (ABS), het materiaal dat tot op heden nog wordt gebruikt. In 1966 werd een van de succesvolste legoseries gelanceerd: het treinsysteem. Met een motor die draaide op een batterij van 4½ volt (later 12 volt en nog later 9 volt) kon met zelfgebouwde treintjes over rails worden gereden. In 2006 werden draadloos bestuurbare treintjes op de markt gebracht. In 1969 werd een nieuw, speciaal op jonge kinderen gericht, systeem op de markt gebracht: Duplo. De Duplostenen waren groter dan de gewone legosteentjes en bevatten geen kleine onderdelen (inslikkingsgevaar). Doordat Duplostenen in alle richtingen precies twee keer zo groot zijn als de normale elementen, kunnen ze tot op zekere hoogte door elkaar worden gebruikt.

Denemarken (2015): Waarde10.- DKK ook uitgegeven in mini-sheet van 6 zegels + 20 LEGO stickers.

Vanaf 1970 kende LEGO een enorme groei. Er werden wereldwijd meerdere nieuwe fabrieken opgezet en het assortiment werd steeds groter. In 1979 werden de Lego Mini Figures ontworpen, deze poppetjes zijn de poppetjes die we nu kennen, En er ontstaan thema’s als Stad en Middeleeuwen. “Fabuland” was gericht op kleinere kinderen om eigen fantasiewerelden te bouwen en in 1977 ontstond de “LEGO Technic”-serie. Hiermee konden (vooral) zeer gedetailleerde voertuigen gebouwd worden en de mogelijkheden waren vrijwel eindeloos. In 1987 werd de “Technic” serie uitgebreid met “LEGO Pneumatic”. Een paar jaar eerder, begin jaren tachtig werd voor het eerst Ruimtevaart LEGO uitgebracht waarmee ruimteschepen, raketten en maanvoertuigen gebouwd konden worden. Dit is een van de eerste themasets waar er rondom een onderwerp een serie van producten wordt uitgegeven. In 1989 kwamen de LEGO Piraten-sets uit.

Affiche LEGO. Bron: MuseumHoorn.nl

Een van de laatste uitbreidingen op de kunststofblokjes zijn de LEGO Mindstorms “Robotic Invention Systems”. Hiermee zijn robots te bouwen die door middel van sensoren op hun omgeving kunnen reageren. Er zijn verschillende soorten programmeerblokjes, de oudere zijn “voorgeprogrammeerd”, de nieuwste soorten RCX, NXT en EV3 zijn ook zelf te programmeren. Hiervoor wordt bij LEGO Mindstorms de nodige software geleverd die op een computer kan worden geïnstalleerd. Met die systemen kan een robot tot “leven” gewekt worden. Hiervoor zijn intussen meerdere programmeertalen beschikbaar.

Denemarken (2015): LEGO (thema PostEurop speelgoed). Uitgegeven elke waarde in mini-sheets van 10 zegels.

Ook in de originele LEGO kwam een vernieuwing. De zogenaamde “System”-LEGO bestond aanvankelijk alleen uit rode en witte steentjes. Nadien kwamen er rode en witte dakstenen, deuren en ramen bij en ook stenen in blauw en “glas”. Grijs en groen waren aanvankelijk voorbehouden aan de 8×16 nops grondplaat, maar later werden ook grijze en groene blokjes ontworpen zodat boompjes en bouwplaten mogelijk werden. Nadien werden geel en zwart populaire gebruikte kleuren. De nieuwste legokleuren zijn lichtgroen, lichtblauw en Winnie de Poeh-oranje (dat ook gebruikt wordt in de nieuwe pompoenmodellen in Legoland-Billund).

Entree Legoland Billund. Foto: Legoland Billund Resort / Wikipedia.

In 1988 verliep het laatste patent van de originele blokjes; sindsdien zijn er verschillende fabrikanten die gelijkvormige blokjes maken onder andere namen. In november 2008 verwierp het Hof van Justitie van de Europese Unie een beroep van het bedrijf op het Europees merkenrecht: het Hof stelde dat technische functies (zoals bouwsteentjes) geen beschermd merk kunnen zijn. Deze uitspraak werd nogmaals bevestigd in 2010. In 2006 werd LEGO door Bloomberg BusinessWeek uitgeroepen tot de grootste bandenproducent ter wereld. LEGO produceert ongeveer 306 miljoen kleine banden per jaar voor de diverse modellen. Deze bewering is in 2012 bevestigd door het Guinness Book of Records.

Oostenrijk (2022): 90 jaar LEGO met Wiener Riesenrad.

Op 28 januari 2008 vierde LEGO zijn 50ste verjaardag. Daarvoor werden er minifigs van popsterren gemaakt. Het waren Amy Winehouse, Madonna en Cliff Richard. De webpagina van Google toonde speciaal voor deze gelegenheid een aangepaste versie van het Google-logo. Op 28 januari 2018 vierde LEGO zijn 60ste verjaardag. Hierdoor zijn er speciale sets uitgebracht waaronder de jubileumsets als de eerste legotrein uit 1966 die weer vernieuwd is en die natuurlijk niet meer op knopjes maar op afstandbediening werkt. Ook is het oude logo uit 1958 opnieuw gebruikt tijdelijk.

Zwitserland (2022): 90 jaar LEGO – koe.

In 2022 vierde LEGO het 90-jarige bestaan van het houten speelgoed en tevens ook nog de herviering van het legosteentje. Hiervoor zijn de houten sets uit 1932 tot 1958 omgezet tot bouwwerken van het huidige LEGO. Hierdoor is als voorbeeld het houten eendje in legostenen gezet, tevens meerdere sets die vroeger waren bedacht.

Zwitserland (2022): 90 jaar LEGO – chalet.

Door de jaren heen zijn al veel aan LEGO gerelateerde wereldrecords gemaakt en verbroken. Van 5 tot 9 september 2012 werd in Praag de hoogste legotoren ter wereld gebouwd. Deze had een hoogte van 32,5 meter.

Zwitserland (2022): 90 jaar LEGO – koe en chalet (typisch Zwitserland).

Thema’s

Door de jaren heen zijn er verschillende productlijnen uitgebracht, onder andere gebaseerd op films, historie, of inzendingen via LEGO Ideas. Geraliseerde thema’s: LEGO City, LEGO Creator Expert, LEGO Star Wars, LEGO Harry Potter, LEGO Ninjago, Modulaire Gebouwen, Botanische Collectie. Deze thema’s kunt u zien in de zeer interessante expo ’90 jaar LEGO’ in Museum Hoorn. Leuk om de expo en ook de vaste collectie te zien in het museum met uw (klein)kinderen. De gehele historie van LEGO komt aan de orde inclusief de oudste stenen en doosjes. Eind mei 2023 werd de 50.000e bezoeker welkom geheten.

Affiche expo LEGO. Bron: MuseumHoorn.nl

Al 85.000 bezoekers heeft het Museum van de 20e Eeuw in Hoorn mogen ontvangen sinds ze een grootse LEGO tentoonstelling half december opende. Reden voor het museum om de expositie over 90 jaar LEGO te verlengen tot 7 januari 2024. Tijdens de Herfst- en Kerstvakantie, en in de weekenden, verwacht men weer veel bezoek. De populariteit van de bouwsteentjes is geen verrassing voor museumdirecteur Hans Stuijfbergen: ‘We hebben natuurlijk de nodige ervaring de afgelopen bijna 30 jaar met dit soort thema’s. We waren het eerste museum in de Benelux met een Barbie expositie in 1994 en met een Playmobil expositie in 2008. Ook kwam Meccano in 2001 aan bod en toonden we LEGO al eens in 1997. “25 jaar Sesamstraat” in 2000 was ook een groot succes. Toen we vorig jaar een unieke LEGO-collectie, in feite een compleet museum, konden overnemen twijfelde ik niet. Met zo’n 12 vrachtwagens vol bouwsteentjes en bouwwerken was het een gigantische klus. In enkele maanden stond hier een prachtige tentoonstelling over de 90-jarige geschiedenis van het merk LEGO, van het eerste houten speelgoed en de eerste steentjes tot collecties van de afgelopen decennia. En sinds deze zomer hebben we zelfs drie zalen vol LEGO-bouwsels en diorama’s.’

LEGO diorama’s. Foto: MuseumHoorn.nl

Vlak voor de zomervakantie was ook de zaal met onder meer drie diorama’s gereed gekomen. Er is een Star Wars deel waar ruimteschepen voorbij schieten en een Harry Potter landschap met rijdende trein, vliegende draak en draaiende trappen. In het City diorama rijden treinen en auto’s, draaien kranen en kermisattracties en zorgen geluiden en lichtjes voor interactie. Door zelf op knoppen te drukken kunnen bezoekers voor actie zorgen. Zelfs nieuwe modellen als de Concorde en een grote LEGO Technic hijskraan zijn in deze zalen te bewonderen. De allerkleinste bezoekers kunnen er met DUPLO treinen spelen.

Bron: Nieuwsberichten MuseumHoorn.nl

Legoland

Sinds 1968 bestaan er ook themaparken in legostijl. In dat jaar werd het eerste Legoland geopend in Billund. Eind jaren negentig werden nog twee parken gebouwd: in 1996 opende Legoland Windsor in Engeland en in 1999 Legoland Californië in de Verenigde Staten. Legoland Deutschland, het nieuwste park, opende in 2002. Legoland Windsor trekt jaarlijks 1,3 miljoen bezoekers. De overige drie parken worden jaarlijks door ongeveer 1,4 miljoen mensen bezocht.

Maleisië (2017): 5 jaar Legoland Maleisië.

Ondanks deze hoge bezoekersaantallen, hebben alle vier parken hun verwachtingen niet waar gemaakt: de parken behaalden niet hun beoogde winst. In juni van 2005 kocht de Blackstone Group, een investeringsbedrijf uit New York, 70% van de aandelen van de vier parken en bracht deze onder de merknaam Merlin Entertainments Group. De LEGO Group behoudt tot op heden 30% van de aandelen. Legoland Maleisië werd in 2012 geopend. Sinds 2019 is Legoland weer volledig in handen van de LEGO-group. In totaal zijn er wereldwijd 11 Legolands.

Maleisië (2017): 5 jaar Legoland Maleisië. Elke waarde in mini-sheet van 10 zegels.

Kinderpostzegels 2023

Een kleurrijk postzegelvel met de iconische LEGO minifiguren: voor de 75e editie van de kinderpostzegelactie (27 september t/m 4 oktober 2023) slaan we de handen ineen met de LEGO Groep. Net als wij zet de LEGO Groep zich volop in voor de ontwikkeling van kinderen. De samenwerking tussen beide organisaties is dan ook een heel logische. Marloes Zwagerman, manager Brand Relations Benelux bij de LEGO Groep: “Wij willen kinderen laten ontdekken en ervaren dat alles mogelijk is als ze hun verbeeldingskracht en vindingrijkheid de ruimte geven. Tijdens het spelen, maar óók op school, bij de sportclub en thuis. Die boodschap dragen we graag uit samen met Kinderpostzegels. We zijn ontzettend trots dat onze LEGO minifiguren dit jaar op de kinderpostzegels staan.” Sofie Vriends, directeur van Kinderpostzegels, vult aan: “Ook wij zijn enorm blij met de samenwerking. Samen bouwen we – letterlijk en figuurlijk – aan gelijke kansen voor kinderen. Bovendien is LEGO een begrip in Nederland voor heel veel generaties, net als de kinderpostzegelactie.”

Nederland (2023): Kinderpostzegels – LEGO.

Het thema ‘Laat ieder kind meedoen’ komt ook visueel terug op de kinderpostzegels. Op het postzegelvel is te zien dat de LEGO minifiguren samen spelen en elkaar helpen. Iedereen doet mee, niemand staat aan de zijlijn. In de typisch Nederlandse setting zitten veel verrassende details, die uitnodigen om de zegels steeds opnieuw te bekijken. De kinderpostzegels met LEGO minifiguren zijn vanaf woensdag 27 september te bestellen, aan de deur en online.

Bron: Persbericht Kinderpostzegels 2023.

Update

Voor de eerste keer worden de 99e kinderpostzegels ook uitgegeven als prestigeboekje nr 109.

Meer info:

LEGO expo museum Hoorn, tot 7 januari 2024:

https://www.museumhoorn.nl/pg-5548-7-137687/pagina/expositie_90_jaar_lego.html

https://www.museumhoorn.nl/nw-5548-7-4301644/nieuws/succesvolle_lego_expositie_wordt_verlengd.html

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Denemarken • Oostenrijk • Zwitserland • Europa CEPT • Kinderpostzegels • Speelgoed

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(10 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...