Voorontwerpen

Een ‘1’ voor nationaal en een ‘2’ voor internationaal postvervoer. Hiermee vergemakkelijkt PostNL het frankeren van poststukken aanmerkelijk. Op de ene postzegel staat een kleurige bloemdecoratie, terwijl op de andere een opvallend uitgevoerd cijfer staat. Volgens mijn inschatting zijn deze postzegels door kleur en originaliteit meer aandachttrekkend dan het koninklijk WA-portret als frankeerzegel op een envelop.

1) Rick Jordens

Om van de postzegels van grafisch ontwerper Rick Jordens (www.rickjordens.nl) met daarop geometrische vormen met sterk contrasterende kleuren optimaal te kunnen genieten, is toch enige achtergrondkennis noodzakelijk, waarop hij zijn postzegelontwerpen baseert. Op selectieve wijze maakt hij o.a. gebruik van details van De Stijl-beweging van de kunstenaars Mondriaan en Van Doesburg.

                                                                                                        Piet Mondriaan, Public domain, via Wikimedia Commons

Mondriaan heeft twee geabstraheerde schilderijen in New York in 1942 – 1943/44 geschilderd: Broadway Boogie Woogie (Museum of Modern Art New York) en Victor Boogie Woogie (Rijksmuseum Amsterdam) als een niet geheel volledig voltooid werk.
Hij geeft op beide schilderijen gecombineerde verbeeldingen van het stratenpatroon van Manhattan, het drukke verkeer met de gele taxi’s en de swingende muziekstijl / -dans Boogie Woogie. Mondriaan is volgens beschrijvingen letterlijk een ‘rechtlijnig-rechthoekige’ danser geweest.

Piet Mondriaan (1872 – 1944) schilderde zijn abstracte schilderijen bestaande uit vierkanten en rechthoeken met de drie primaire hoofdkleuren geel, rood en blauw in combinatie met beide niet-kleuren zwart en wit.

Theo van Doesburg (1883 – 1931) schilderde ook abstract met de drie primaire kleuren, maar maakte ook gebruik van de diagonale lijn, gelijkbenige rechthoek en ruitvorm. Rick Jordens (1989) leent van Mondriaan en Van Doesburg vierkant, rechthoek, ruit en diagonale lijn, waarmee gelijkbenige rechthoeken gemaakt kunnen worden. Naast deze vormen en lijn voert hij als eigen inbreng de cirkel in.

Het kleurgebruik wijkt af van beide voorgangers. Hij maakt gebruik van de drie secundaire kleuren en talrijk veel varianten daarvan:

• groen die ontstaat door geel en blauw gelijkelijk te vermengen
• oranje die ontstaat door geel en rood gelijkelijk te vermengen
• paars die ontstaat door rood en blauw gelijkelijk te vermengen

Met de zes kleuren geel, oranje, rood, paars, blauw en groen in combinatie met zwart en wit zijn ontzaglijk veel tertiaire mengkleurvarianten te maken door onderling de verhoudingen te variëren. De pijltjes tussen geel en groen bijvoorbeeld verwijzen naar een scala aan derde graats-kleurovergangen tussen meer of minder aanwezigheid van geel in het groen of groen in geel.

De zakelijk decoratieve blokkendoos verdeling is overzichtelijker en minder speels qua opzet en uitvoering dan de dynamische en organische vlakverdeling. Vooral door de gevarieerde cirkelvormen ontstaat een meer uitdagende levendigheid. De symmetrie is in de verdeling van de vormen soms meer, soms minder herkenbaar en nadrukkelijk aanwezig.

De kleuren geven aan het ‘teer / gevoelig vrouwelijke’ totaalplaatje van de bloemenweelde een tintelend en opwekkend frisse uitstraling met wisselende en verspringende kleuren, terwijl in het kleurenspectrum van de ‘stoer mannelijke’ afbeelding overzicht en rust opvalt.

Rick Jordens: “Ik kijk nog steeds met enorme charme naar de postzegels als ‘miniatuur-schilderijtjes’ Vooral de cijferzegels van Crouwel en de kubuspostzegels (zomerzegels 1970) van Slothouber en Graatsma spreken me bijzonder aan. Mijn postzegelontwerpen zijn een persoonlijk project, ontstaan uit de passie voor de Nederlandse postzegels alsook de liefde voor modernisme en de kunstbeweging De Stijl.”

2) Yoram Zeeman

Van twee- naar driedimensionaal

De twee dimensionale uitvoering van het cijfer 1 bestaat uit lengte (hoogte) en breedte. Het is een plat uitgevoerd cijfer. De driedimensionale uitvoering ervan bestaat uit lente, breedte en diepte. Deze ruimtelijke uitvoering / suggestie van het cijfer (3D-effect) komt tot stand door drie hulplijnen met een gezamenlijk verdwijnpunt op de rode horizon. Het ruimtelijke cijfer krijgt hiermee een voorkant en een zijkant.

Grafisch ontwerper Zeeman heeft met de ‘1’ een verrassende perspectivische ingreep uitgevoerd door de voorkant (bovenste gedeelte) geleidelijk te laten overgaan in de zijkant (onderste gedeelte). De twee gebogen lijnen in het midden gedeelte van het cijfer maken de verandering mogelijk. Het ruimtelijke karakter van de ‘gedraaide’ 1 ontstaat pas door een tegengestelde gebogen lijn aan te brengen. Aan de bovenkant ontstaat een zijkant, terwijl aan de onderkant een voorkant ontstaat.

Zeeman heeft voor de constructie van de twee- decimaal afgebeelde ‘2’ een vrije toepassing van het perspectief uitgevoerd. Van de ‘2’ zijn de gebogen onderkanten, de bovenkant van het horizontale voet en de voorkant tegelijk zichtbaar. In werkelijkheid is dat in een juiste perspectivische tekening niet mogelijk.

Eenheid in vlak- en kleurovergangen

De geleidelijk overgang van voor- naar zijkant wordt met de kleuren rood, blauw en wit herhaald, maar dan meer ingewikkeld, interessant en speels. De kleurovergangen spelen zich gevarieerd af tussen rood, blauw en wit. Deze bijzonder levendige kleurenwisselingen zijn ook op de ‘2-postzegel’ aanwezig met de kleuren geel, blauw en wit.

Het spelen met de vlakjes en de kleuren van de ‘1-postzegel’ is ook in de ‘2-postzegel’ aanwezig, maar moeilijker in uitvoering. De 2 van deze ‘2-postzegel’ treedt ten opzichte van de achtergrond dominanter op de voorgrond.
De veelkleurige cijfers vóór een overwegend blauwe achtergrond geven een fris, opgewekt, wisselend en levendig uitstraling, die vooral dominerend aanwezig is op dit twaalf postzegels tellende postzegelvel.t 1

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(2 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...