Jaarlijks op 4 oktober wordt met Dierendag (ook: Werelddierendag / World Animal Day / Internationale Dag van het Dier) overal ter wereld stilgestaan bij de rechten van de dieren in onze samenleving. In Nederland werd in 1930 voor het eerst Dierendag gehouden. 66 jaar eerder, in 1864 was in Den Haag de Haagsche Vereeniging tot Bescherming van Dieren opgericht, later afgekort: de Dierenbescherming. Worden er voor deze bijzondere dag dat u uw huisdieren extra verwent ook postzegels uitgegeven?
Geschiedenis Dierendag
4 oktober is ook de sterfdag van Sint Franciscus van Assisi (1181 of 1182 – 1226), de grondlegger van de kloosterorde der Franciscanen. Uit de verhalen over het leven van deze heilige zijn vooral die over zijn liefde voor de natuur en de dieren tot de verbeelding gaan spreken zowel bij katholieken als bij protestanten. Met name de uit de geschiedschrijving bekende preek van Franciscus tot de vogels heeft steeds opnieuw inspiratie gegeven.
Eerste dierendag
Ilse Winter uit Brno in Tsjechië schreef in mei 1927 een brief aan Margaret Ford in Londen, waarin ze voorstelde om één dag per jaar speciaal aan de dieren te denken. Ford was voorzitster van de wereldvereniging van de Dierenbescherming. Zij vond het een prachtig idee en de beide dames kwamen overeen dat de feestdag, waarop de Katholieke Kerk Franciscus herdenkt, een goede datum voor zo’n dierendag zou zijn. Tijdens een internationaal congres van verenigingen voor de bescherming van dieren in mei 1929 in Wenen waar R. Spurrier, secretaris van de ‘National Council for Animal Welfare’ de belangrijkste pleiter voor deze dag was, werd 4 oktober uitgeroepen tot Werelddierendag.
Dit werd toen al in enkele steden gevierd in Amerika, Engeland, Duitsland, Oostenrijk, Australië en Indië. De eerste officiële dierendag in Nederland was op 4 oktober 1930. In Nederland werden er op die dag beschouwende artikelen geplaatst in kranten over de verhoudingen tussen mens en dier.
Publiciteit
Sinds de jaren zestig grijpt men deze datum steeds meer aan voor het dierenrechtenactivisme. Ook werden meer activiteiten ontwikkeld om met name kinderen bij dit onderwerp te betrekken.
Poster Kinderboekenweek 2000.
Ook de commercie rondom dierendag is aanzienlijk gegroeid. Zo vestigde de CPNB in 2000 de aandacht op de Kinderboekenweek (met als thema ‘dier’) door allerlei acties met dieren (zoals huisdierkeuringen en een gratis dierenartsspreekuur) in bibliotheken te organiseren.
Dierendag in Nederland
In Nederland werd in 1930 voor het eerst Dierendag gehouden. 66 jaar eerder, in 1864 was in Den Haag de Haagsche Vereeniging tot Bescherming van Dieren opgericht in navolging van al bestaande verenigingen elders in Europa en als eerste van een reeks plaatselijke verenigingen in Nederland. In 1877 werd haar naam veranderd in Landelijke Vereeniging en onder die naam sloten de meeste lokale verenigingen zich aaneen. De belangrijkste doelstellingen van de Ver(e)eniging (afgekort: de Dierenbescherming) waren en zijn nog steeds de totstandkoming van de wetgeving voor dieren en de controle op de naleving van dierenwetten. Na de Eerste Wereldoorlog begon zij ook voorlichting te geven via brochures, folders, film, krant, radio en televisie. Dierendag werd vanaf 1930 de belangrijkste dag in het jaar voor het houden van voorlichtingscampagnes.
Envelop 1948: Nederlandsche Vereeniging tot Bescherming van Dieren. Bron: posthistorie.nl
Zowel de manier waarop Dierendag gevierd wordt als de berichtgeving daarover in de media zijn sindsdien sterk veranderd. Steeds meer groeperingen zijn zich zelfstandig of in samenwerking met de Dierenbescherming met de organisatie gaan bezighouden. Dierendag heeft zich vooral sinds de jaren 1960 ontwikkeld van een campagnedag van de Dierenbescherming naar een dag van kleine evenementen. Vooral in de lokale media wordt aan de activiteitenprogramma’s aandacht besteed. Beschouwingen over dieren naar aanleiding van Dierendag verschijnen nauwelijks meer in de pers.
Nederland (2005): Decemberzegels – Goede Doelenzegels o.a. De Dierenbescherming (zie tekstregel Goede Doelen velrand boven).
De Dierenbescherming zelf is met al haar afdelingen en zusterinstellingen (als dierenambulance, dierenasiels, Stichting Lekker Dier enz.) in de week van Dierendag het meest actief (o.a. met de landelijke collecteweek). In 1972 werd voor het eerst een open asieldag gehouden in Zutphen. Sinds enkele jaren houden alle bij de Dierenbescherming aangesloten asiels jaarlijks open huis om het publiek kennis te laten maken met hun werk en in de hoop nieuwe bazen voor de asieldieren te vinden. Op die dagen voert de Dierenbescherming steeds intensief campagne met voorlichting, ledenwerfacties en financiële acties.
Port Betaald – Dierenbescherming – Voorgedrukt zegel. Bron: posthistorie.nl
Port Betaald – Dierenbescherming – achterkant. Bron: posthistorie.nl
Tenslotte is de inbreng van de commercie op Dierendag steeds belangrijker geworden. De commerciële bijdragen aan Dierendag zijn vaak het meest origineel. Zo worden er door restaurants openbare maaltijden georganiseerd voor dieren en taarten aangeboden aan olifanten of apen in dierentuinen. Winkelverenigingen organiseren in winkelcentra tijdelijke kinderboerderijen. Ook sommige media doen mee aan Dierendag. Tegenwoordig heeft Dierendag zich ontwikkeld tot een evenementendag met kleinschalige activiteiten op verspreid lokaal niveau vooral voor kinderen georganiseerd, maar met een vermenging van veel verschillende belangen.
Nederland (2022): Werelddierendag – 4 oktober met eendenkuikens, geit, zeehond, kat en egel. Op velrand: hond.
Werelddierendag
Dierendag is door de internationale verenigingen van dierenbescherming ingesteld als wereldthemadag om het publiek bewust te maken van het idee dat dieren rechten hebben en beschermd moeten worden. Het verschijnsel themadag of dag in het teken van een bepaald idee bestond in 1929 nog relatief kort. Het was een nieuw middel om te wijzen op de ondergeschikte positie van bepaalde groepen en op veronachtzaamde vraagstukken in de samenleving. Dierendag sloot als betrekkelijke nieuweling in de reeks aan bij (inter)nationale dagen als de Dag van de Arbeid (1890), Internationale Vrouwendag (1910), Moederdag (ca. 1914) en Boomplantdag (1919).
India (2017): World Animal Day
India (2013): World Animal Day
Er zijn ook andere dierendagen zoals: Wereldproefdierendag op 24 april en Werelddag van de wilde dieren en planten op 3 maart. Werelddierendag is echter de enige dag van het jaar waarop alle dieren en de unieke zorgen van elk, in elk land, worden gevierd. Het is een speciale gelegenheid om onze liefde en respect voor dieren te herdenken door iets speciaals te doen om hun belang in de wereld te benadrukken. Het verenigt de dierenwelzijnsbeweging en mobiliseert het tot een wereldwijde kracht voor verandering. Deelname aan het vieren van Werelddierendag groeit elk jaar, met een grote verscheidenheid aan inspirerende evenementen in een toenemend aantal landen. In 2003 registreerden we (World Animal Day) 44 evenementen die werden gehouden in 13 landen en dit is nu uitgegroeid tot naar schatting 1000 evenementen in ongeveer 100 landen.
Slovenië (2001): World Animal Day
Meer info:
Dierenbescherming: https://www.dierenbescherming.nl/dierendag
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Brazilië • India • Slovenië • Verenigde staten
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(9 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
Reacties (1)
Kleine aanvulling: Franciscus van Assisi is niet gestorven op 4 oktober zoals in dit blog staat. Hij stierf op 3 oktober 1226. Een dag later, op 4 oktober dus, werd hij begraven.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)