Renoir en het Kanaaleiland Guernsey

03 september 2022, 6:51 uur - Cees Janssen

In de nazomer van 1883 bracht de Franse impressionistische schilder Pierre-Auguste Renoir met zijn vriend Paul Lhôte en zijn schildersmodel Aline Charigot iets meer dan een maand door op het Kanaaleiland Guernsey. Bij St. Peter Port rond de Moulin Huet Bay in het zuiden van het eiland vervaardigde Renoir vijftien landschapschiderijen. Deze schilderijen zijn verspreid geraakt in zowel openbare als particuliere collecties over de hele wereld.

Post Views: 1.447

De postdienst van het Kanaaleiland Guernsey gaf op 21 september 1974 een serie van vier postzegels uit waarvan drie met afbeeldingen van olieverfschilderijen vervaardigd door Pierre-Auguste Renoir op het eiland.

Het zelfportret afgebeeld op de postzegel heeft hij geschilderd rond 1899, dus niet op het eiland Guernsey. Pierre-Auguste Renoir, ook bekend als Auguste Renoir, werd op 25 februari 1841 geboren in de Franse stad Limoges. Het portretschilderij behoort tot de collectie van het ‘Sterling and Francine Clark Art Institute’ in Williamstown, Massachusetts, Verenigde Staten. Het schilderij, dat pas na het overlijden van Renoir werd ontdekt, was nooit door hem tentoongesteld. Het schilderij werd op 10 april 1937 aan de collectie van het museum toegevoegd. Het werd aangekocht bij kunstgalerie Durant-Ruel in New York.

Een ander schilderij, ‘gezicht op Guernsey’ werd eveneens toegevoegd aan de collectie van het ‘Clark Art Institute’. Het olieverfschilderij op linnen werd aangekocht op 3 maart 1933 bij de kunstgalerie van Durant-Ruel die het al vanaf 1833 in bezit had, rechtstreeks gekocht van de maker, Pierre-Auguste Renoir. De postzegel behoort tot een serie van vijf stuks uitgegeven op 6 september 1983 ter herdenking van het verblijf van Renoir op het eiland Guernsey, honderd jaar eerder.

Renoir had een contract afgesloten met Paul Durant-Ruel in Parijs door vanaf 1881 regelmatig schilderijen aan de galeriehouder te verkopen. In het begin was dit niet succesvol. De klanten van Durant-Ruel kochten vooral portretten en landschappen in realistische stijl. Renoir verkocht in 1883 vier schilderijen die hij gemaakt had op Guernsey met gezichten op de Moulin Huet Bay. Er was geen belangstelling voor want pas in 1891 werd een daarvan verkocht. De drie andere schilderen waren in 1908 volgens een inventarislijst nog in de galerie aanwezig.

Het schilderij ‘Hills around the Bay of Moulin Huet’ behoort tot de collectie van het ‘Metropolitan Museum of Art’ in New York. Het werd samen met andere schilderijen van Renoir en Monet in 1956 als legaat nagelaten door Julia W. Emmons. Het was een van de vier schilderijen die Renoir aan Durant-Ruel had verkocht.

Het derde schilderij dat was opgenomen in de galerie van Durant-Ruel was ‘Fog on Guernsey’, ofwel Guernsey in de mist. Dit olieverfschilderij van 54 bij 65 centimeter bevindt zich in de collectie van het ‘Cincinnati Art Museum’ in het Eden Park in Ohio, Verenigde Staten. Het werd nagelaten door het ‘John J. Emery Endowment and The Edwin and Virginia Irwin Memorial’.

In Zwitsers particulier bezit is het vierde schilderij dat Renoir in 1883 verkocht aan Durant-Ruel. De titel is ’The Bay of Moulin Huet Through the Trees’. Men heeft vrij goed kunnen traceren vanaf welk punt aan de Baai van Moulin Huet Renoir het heeft geschilderd. Het was aan een splitsing van de Water Lane waar nu een parkeerterrein ligt en de rue du Moulin Huet. Renoir ging hier te voet naar toe vanuit St. Peter Port via St. Martin. Daarna volgde hij het ‘Cliff Path’ voor andere gezichten op de baai.

In de Baai van Moulin Huet ligt een rotsformatie in de vorm van een wieg. Dat wordt de ‘Cradle Rock’ genoemd en is te zien linksachter op de postzegel. Renoir voegde aan het beeld enkele badende kinderen toe. Het schilderij behoort tot de collectie van de National Gallery in Londen. Het is een klein schilderij van 30 bij 54 centimeter. Het lijkt meer op een schets dan op een voltooid schilderij. Het werd door het museum in 1954 aangekocht.

Op het omslag van het postzegelboekje is een zwart-wit afbeelding aangebracht van de postzegel met het schilderij ‘Cradle Rock’ uitgegeven op 21 september 1974.

Het schilderij ‘Children on the Seashore’ werd in 1948 nagelaten door John Taylor Spaulding aan het Museum of Fine Arts in Boston. Het was door Spaulding in 1922 aangekocht bij de Howard Young Galleries in New York. Op de onderstaande prentkaart is een vrouw met twee meisjes en een zittende jongen te zien. De vrouw en de twee meisjes heeft Renoir in vrijwel dezelfde opstelling weergegeven op een ander schilderij, eveneens met de titel ‘Children on the Seashore’. Het schilderij had Renoir in zijn atelier in Parijs gemaakt aan de hand van schetsen die hij had meegenomen uit Guernsey. Het formaat van het schilderij is 91½ bij 66½ centimeter. Op onderstaand afgebeelde prentkaart is het werk gedetailleerd te zien. Had Aline Charigot hier model gestaan? Hoogstwaarschijnlijk wel.

Renoir had het schilderij in 1883 verkocht aan Durant-Ruel die het in 1911 had overgedaan aan Galérie Barbazanges in Parijs. Het gebouw waarin de galerie was gevestigd was eigendom van de Parijse modeontwerper Paul Poiret, een vermogend man. Hij verhuurde een deel van dat gebouw aan Henri Barbazanges. Twee maal per jaar werd, tot 1923, een grote kunsttentoonstelling in de galerie gehouden.

Het schilderij ‘Children on the Seashore’ mag niet verward worden met het hierboven afgebeelde schilderij van Renoir. Dat schilderij behoort tot de collectie van de ‘Barnes Foundation’ in Philadelphia, Pennsylvania, Verenigde Staten. Het schilderij meet 54 bij 65 centimeter en is duidelijk kleiner dan het andere schilderij en veel minder gedetailleerd. De collectie van de Barnes Foundation bestaat voornamelijk uit Franse modernistische en laat-impressionistische werken. Naast Renoir van Paul Cézanne, Henri Matisse, Pablo Picasso, Amadeo Modigliani en Vincent van Gogh.

Het olieverfschilderij op doek met de titel ‘Marine Guernsey’ hangt thans in het ‘Musée d’Orsay’ in Parijs. Het 46 bij 56 centimeter grote schilderij werd door het museum in 1986 verworven. Het schilderij werd in 1973 door Max en Rosy Kaganovitch geschonken aan de Franse Staat. Het werd overgebracht naar het Louvre waar het tot 1986 hing in de ‘Galerie nationale du Jeu de Paume’. Daarna ging het naar het ‘Musée d’Orsay’. Renoir maakte vanuit zijn logeeradres in St. Peter Port, aan de George Road nummer 4, een aantal wandelingen naar het zuiden, naar de Baai van Moulin Huet. Een wandeling met een lengte van iets meer dan drie kilometer met schildersezel en schilders attributen. Vanuit verschillende punten legde hij de Baai vast op het doek. Een kleine route, de ‘Renoir Walk’, is uitgezet die men kan volgen waarbij de punten zijn gemarkeerd van waaruit Renoir werkte bij de baai. Bij vijf punten zijn stalen schilderijlijsten geplaatst waardoor men het ‘schilderij’ van Renoir in de natuur kan zien, zoals ook Renoir dat zag. Bij het startpunt met parkeerplaats zijn toiletten te vinden en halverwege bevindt zich De ‘Moulin Huet Tearooms’. De route eindigt bij het voormalige Bon Port Hotel.

Het portret met de dame getiteld ‘Au bord de la Mer’ behoort tot de collectie van het Metropolitan Museum of Art, het MET, in Manhattan, New York. Het doek meet 92 bij 72½ centimeter. Renoir schilderde niet alleen met olieverf en doek op een ezel op de rotsen van de Baai van Moulin Huet, maar maakte ook vele schetsen. Deze nam hij mee terug naar zijn atelier in Parijs om die schetsen uit te werken als schilderij. Zo ook met het schilderij ‘Au bord de la Mer’.

In Parijs was zijn vaste model Aline Charigot. Zij is onder andere afgebeeld op het levensgrote schilderij ‘Country Dance’ dat Renoir vervaardigde in 1883. Zij danst daar samen met Paul Lhôte, vriend van Renoir. Het schilderij van 180 bij 90 centimeter werd aangekocht door Paul Durant-Ruel. Tot 1986 hing het schilderij in de ‘Galerie nationale du Jeu de Paume’. Het schilderij behoort sinds 1986 tot de collectie van het Musée d’Orsay in Parijs. Renoir vroeg Aline om voor hem te poseren in een rieten stoel terwijl zij aan het breien was. Daarmee werd de schets van de rotspartij aan de kust van Guernsey verder gevuld. Het schilderij kreeg toen de titel ‘Young Woman Knitting by the Sea’. Paul Durant-Ruel kocht het schilderij op 9 januari 1884. De galerie van Durant-Ruel in New York verkocht het schilderij op 10 maart 1899 aan de familie Havemeyer in dezelfde Amerikaanse stad. Na het overlijden van mevrouw Havemeyer in 1929 werd het schilderij nagelaten aan het Metropolitan Museum of Art. Wel van oorsprong een schilderij uit Guernsey maar voltooid in Parijs. Pierre-Auguste Renoir overleed op 3 december 1919 op het ‘Domaine des Collettes’ in Cagnes-sur-Mer, een schilderachtig plaatsje vlak bij Nice in Zuid-Frankrijk. Hij ligt begraven in het dorp Essoyes ten zuiden van de stad Troyes in het familiegraf van zijn op 27 juni 1915 overleden echtgenote Aline Charigot. Tijdens zijn leven vervaardigde Renoir 4.019 schilderijen waarvan dus vijftien op het Kanaaleiland Guernsey.

Post Views: 1.447