Typografische postzegels én maximafilie (deel 2) - Postzegelblog

Typografische postzegels én maximafilie (deel 2)

0

In een relatief korte periode zijn elf typografische postzegels uitgegeven. Voor verzamelaars blijken deze tekstpostzegels weinig zeggend en aansprekend te zijn geweest. De erin verborgen boodschap, samenhangend met het postzegelonderwerp, wordt niet gezien en/of ontdekt. Voor maximumkaarten-verzamelaars van de ‘Vereniging Kinderpostzegels & Maximafilie’ is het eveneens moeilijk geweest passende kaarten bij deze postzegels te vinden. Als voormalig bestuurslid van de Vereniging heb ik passende ontwerpen weten samen te stellen, die als maximumkaarten van de nieuwtjesdienst onder de leden van de groep zijn verdeeld.

1) Tweede Wereldoorlog & Verenigde Naties (nvph 1643/44)

In deze abstract typografische postzegels (tegengestelden van herkenbaar grafische postzegels) is door de [typo]grafische ontwerpers toch een boodschap verwerkt, die enige duiding vergt voor een juiste begripsvorming. Met letters en cijfers kan zoals gebruikelijk letterlijk omgesprongen worden, maar ook figuurlijk bij de beeldvorming in overdrachtelijke of symbolische zin. Gelijk de ontwerpers heb ik dezelfde benadering en vormgeving toegepast op de maximumkaarten.

Één herdenking en twee jubilea verwijzen somber en opgewekt kleurig, geheel passend naar tijdsperioden Duitse bezetting 2e Wereld Oorlog (nvph1643), 50 jaar bevrijd Nederland (nvph 1644) en 50 jaar Verenigde Naties (nvph 1645).

  • Met onbarmhartig strak zakelijke lijnen is de ‘gevangenschap-van-ons-land’ “bezet, geknecht, geteisterd, gebrandschat” in een doos samengevat. Het getal 40 staat op de binnenkant en 45 op de buitenkant van de doos. Horizontale en verticale lijnen verwijzen naar tralies.
  • In een dito, schetsmatig en transparant lijnenspel is een halve eeuw lang vrede en vrijheid in beeld gebracht.
  • Niet voor niets is het robuuste getal 50 op een voetstuk geplaatst.

2) 100 jaar NIVRA (nvph 1637)

Het 100-jarige orgaan Nederlands Instituut van Registeraccount (NIVRA) is overeenkomstig de opvattingen van de registeraccount in ‘zwart-op-wit’ als ‘1995 – 1895 = 100 jaar’ opgevoerd. De ondertekening (symbool beroep-waarheid-getrouwheid) verwijst met ballpoint blauw naar het heden 1995. Landsnaam (rood) en frankeerwaarde (blauw) staan geïsoleerd en overzichtelijk (gebruikelijk in jaaroverzichten) in het witte totaalbeeld van de postzegel.

  • Op de typografische maximumkaart illustreert de gevarieerde getallenreeks in geschreven, getypte en computercijfers de veranderende notering in de loop der jaren.

3) Rekenkamer (nvph 1725)

Het 550-jarige bestaan van de Algemene Rekenkamer is zakelijk en overzichtelijk afgebeeld. Het tien-letterige woord REKENKAMER is uitgangspunt voor de rest van de tekst in het strakke keurslijf. Met het ‘is-teken’ is het stramien gered. De ‘N’ en de ‘D’ van de landsnaam lopen alleen als enige letters in de pas met de rest van de tekst.

  • Een zakelijk-overzichtelijk rekenkundige notatie op de maximumkaart als verwijzing naar de Rekenkamer is in het opengeslagen ‘jubileumboek’ afgedrukt. De gespiegelde cijfernotatie symboliseert de ‘controlefunctie-naar-overeenstemming’ van de Rekenkamer.

4) Koninklijk Instituut van Ingenieurs (nvph 1730)

De diagonaal staande reeks concentrische ellipsen draait ruimtelijk vóór en áchter het toverwoord ‘vernuft’ van leden van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Elke ellips bestaat uit een aaneengesloten tekst ‘koninklijk-instituut-van-ingenieurs’ zonder spaties. Het geniale en spitsvondige van het actief creatieve en ingenieuze denken en doen visualiseert de al maar meer uitdijende kennisgebieden. Aldus komt de ingenieur probleemoplossend bij de kern.

  • De vier maximumkaarten met realistische afbeeldingen tonen in overdrachtelijke zin de aanzuigende, uitdijende en elkaar over en weer beïnvloedende werking.

De ellips (bestaande uit een minimaal kleine lettergrootte) draait rondom het woord VERNUFT, waarmee het groeien en uitdijen van kennis wordt aangegeven.

5) Astmacentrum Davos (nvph 1731)

Het zelfstandige naamwoord ‘adem’ in dominerend grote letters is voor cara-patiënten hét meest imponerende sleutelwoord van de ademhalingsaandoening. In het verloop van de horizontale, steeds dichter bij elkaar komende lichtblauwe lijnen staat in minuscuul kleine letters meermalen ‘nederlands-astma-centrum-davos’. De kleurtoename aan de basis van de zegelafbeelding verbeeldt de vervuiling van de lucht en het milieu.

  • Puffen en hijgen, achter adem komen tijdens het lopen is een bijzonder bezwaarlijke activiteit van iemand die aan cara lijdt.
  • Vervuilende rook uit schoorstenen van fabrieken, kolencentrales & huizen, giftige uitlaatgassen uit auto’s, vliegtuigen en schepen beïnvloeden in hoge mate en negatieve zin lucht, milieu & atmosfeer.
    De eerste maximumkaart beeldt de vervuiling op realistische wijze af, terwijl de tweede kaart op abstracte wijze de negatieve uitwerking op mens, dier en natuur verbeeldt.

De concentrische cirkels bestaan uit een minimaal kleine letters.

6) Jongerentrends (nvph 1733/34)


Het ietwat achterover gekantelde ‘letter-bouwwerk’ als verwijzing naar de elektronische snelweg (robuust, stoer en hoekig met drie dimensionale letters) doet denken aan de glimmende aanduiding van een automerk. Het futuristische ‘bouwwerk’ zweeft over een wegdek van een autosnelweg, dat op de achtergrond door borden met geel-zwarte pijlen en cijfer-aanduiding in rood wordt begrensd. De kille reflectie van het blauwe licht (verwijzing naar het computer-beeldscherm) op het gebogen, gladde metaaloppervlak doet vervreemdend en futuristisch aan tegenover de blauw-paarse achtergrond.

  • Op afbeelding van de maximumkaart (in een beeldscherm-setting gevat) start het ‘rood-wit-blauwe letterbouwwerk’ over een racebaan en keert op futuristische wijze spiegelbeeldig terug.


Op de Jongeren-postzegel (nvph 1734) staat op de voorgrond in zwierig, schuin-doorlopend-handschrift (met decoratieve uitstulpingen) landsnaam met frankeerwaarde. Op de achtergrond is dezelfde tekst vergroot en herhaald aangebracht, waarbij de tekst de randen van de postzegel overschrijdt. De typografie is tot beeld verheven, dat overeenkomt met bij de jongerencultuur aansprekende merken / logo’s op spijkerbroeken, gympen, base-ball-petten & sportattributen.

  • De maximumkaart is een afgeleide van de postzegel, waarbij de achtergrondtekst wel geheel zichtbaar is op het rode beeldvlak van de kaart.

7) Zakelijke Postzegels 2005 (nvph 2343/44)


De diameter van de perforatie-opening en de onderlinge afstand is vanuit de tanding consequent doorgevoerd. Het puntenraster is de basis van de Zakelijke Postzegels 2005 (nvph 2343/44). Door een uitgekiend aantal rasterpunten uit het stramien van de vlakverdeling weg te laten, treden de elementaire grondvormen van cijfers en euroteken verrassend op de voorgrond. Door een minimum aan ‘vormgevingsingrijpen’ ontstaat een maximum aan functionele ‘cijfer-uitdrukking’. De kleur van de 39 eurocent-postzegel verwijst naar roodkoperen munten, terwijl de 78 eurocent-postzegel met de nikkelen munt overeenkomt.

  • De maximumkaarten komen door de echt geponste gaten in de kaart op een realistische wijze geheel overeen met de uitvoering, maar in tegengestelde vorm met afbeelding van beide postzegels.

Opzienbarende postzegels

De ‘perforatie-opening-aanduidingen’ van beide Zakelijke Postzegels vormen een bijzonder ondergeschikt onderdeel van een totale postzegelafbeelding, terwijl bij beide Jongeren-postzegels de landsnaam met frankeerwaarde ook een bijzaak zijn van de gehele zegelafbeelding.
Bij de vier postzegelafbeeldingen van beide laatste emissies zijn perforatie, landsnaam- en frankeerwaarde-aanduiding tot uitgangspunt van postzegelafbeeldingen gepromoveerd. Bijzaken van postzegels zijn op opzienbarende wijze dus hoofdzaak geworden.

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Thematisch Kinderpostzegels



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (3 stemmen, gemiddeld: 4,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Bate Hylkema schrijft vanaf 1980 artikelen over filatelie en woont in het Friese Beetsterzwaag.

Reacties (0)

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)