Jaarlijks wordt op 11 juli de feestdag van Vlaanderen gevierd. Het Feest van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest. Ambtenaren hebben een vrije dag en de gemeenschap viert feest in zijn of haar gemeente. Het is de herdenking van de Guldensporenslag op 11 juli 1302 bij Kortrijk. Meer info over deze herdenkingsdag leest u in deze blog.
Gerelateerde artikelen
Viering 11 juli
De feestdag van de Vlaamse Gemeenschap of ook de ‘Vlaamse feestdag’ genaamd is de officiële feestdag van Vlaanderen en een onofficiële feestdag in Frans-Vlaanderen op 11 juli. Op de Vlaamse feestdag en de dagen er rond organiseren verschillende steden en gemeenten verschillende 11 juli-vieringen, volksfeesten en optredens. De lokale besturen en inwoners hangen de Vlaamse vlag uit. Ook op 11 juli reikt de Vlaamse regering de eretekens van de Vlaamse Gemeenschap uit voor verdienstelijke Vlamingen.
In het verleden stonden de traditionele 11 juli-vieringen centraal in de beleving van de Vlaamse feestdag, echter groeide de Vlaamse feestdag laatste decennia uit tot een grootschalig volksfeest. In 2022 waren er meer dan 1000 lokale straat-, buurt- en verenigingsinitiatieven ter gelegenheid van de Vlaamse feestdag, vaak gesubsidieerd door de Vlaamse overheid. Ook de Vlaamse media viert de Vlaamse feestdag, zo organiseert VRT mee een groot feest op de Grote Markt in Antwerpen. Het is ook de jaarlijkse gewoonte dat er een traditionele 11 juli-viering doorgaat in het stadhuis van Brussel.
Oorsprong
De Vlaamse feestdag herdenkt de Guldensporenslag op 11 juli 1302 waarbij milities van de Vlaamse steden en gemeenten een leger van Franse ridders te paard versloegen, aan de Groeningekouter bij Kortrijk. De Vlaamse milities bestonden voornamelijk uit een burgerleger van ambachtslieden en boeren. Deze veldslag is de geschiedenis ingegaan als de Guldensporenslag, naar de vele gulden sporen die na de slag teruggevonden werden op de Groeningekouter te Kortrijk.
Tijdens de Vlaamse feestdag staat de Vlaamse symboliek centraal. De Vlaamse leeuw als symbool gaat terug tot de graven van Vlaanderen in de 12de eeuw. De Vlaamse Leeuw als lied ontstond in dezelfde romantische tijdgeest als Hendrik Consciences roman ‘De Leeuw van Vlaanderen’. In 1973 werden voor het eerst door de Nederlandse Cultuurgemeenschap (voorloper van de Vlaamse overheid), de officiële symbolen van Vlaanderen erkend. De officiële Vlaamse symboliek zijn sinds 1990: de Vlaamse vlag, het wapenschild van Vlaanderen, het volkslied en feestdag van de Vlaamse Gemeenschap.
Guldensporenslag
De Slag bij Kortrijk, beter bekend als de Guldensporenslag, werd gevochten op 11 juli 1302 tussen milities uit het graafschap Vlaanderen en het Frans leger onder graaf Artois met een nederlaag voor de Fransen. Graaf Robert II van Artois bracht een Frans leger bestaande uit ongeveer 50.000 man op de been. Zij moesten het opnemen tegen een Vlaams burgerleger dat slecht bestond uit 20.000 ambachtslui en landbouwers. De Vlamingen waren bewapend met lansen. De Fransen werden opgejaagd naar de nabijgelegen moerassen en sloegen uiteindelijk op de vlucht. Toen de strijd gestreden was, raapten de Vlaamse soldaten 500 paar gouden sporen van de gedode en gewonde Franse ridders op, waardoor de slag de naam ‘Guldensporenslag’ kreeg. De sporen werden als trofee opgehangen in de Onze-Lieve-Vrouwe Kerk van Kortrijk.
De slag vond plaats buiten de stadsmuren van Kortrijk, op het Groeningheslagveld. De slag was in militair opzicht opmerkelijk, omdat piekeniers en boogschutters in staat bleken een ridderleger te weerstaan. Dit betekende nog niet het einde van deze ridderlegers, zoals onder meer bleek bij Kassel (1328) en Westrozebeke (1382).
De Broeltorens zijn twee torens in de stad Kortrijk en bevinden zich langs de Broelkaai en Verzetskaai. De beide torens met een brug over de rivier de Leie dateren uit de middeleeuwen en zijn een beschermd monument. De torens vormen een van de belangrijkste bezienswaardigheden en iconen van de stad en zijn samen met de Artillerietoren de enige overblijfselen van de middeleeuwse stadswallen omheen de oude stad.
In historiografisch opzicht is de slag van belang door de rol die deze vanaf de negentiende eeuw speelde in de Belgische bewustwording en de groei van de Vlaamse Beweging die daarop volgde. Hierbij raakten de feodale, sociale en economische motieven op de achtergrond en kreeg het conflict een nationalistisch karakter. Een belangrijke bijdrage tot de collectieve bewustwording van deze gebeurtenis in Vlaanderen werd ook geleverd door Hendrik Consciences roman ‘De Leeuw van Vlaanderen’ (1838), die een geromantiseerd beeld van deze strijd schetst.
Meer info;
1302: https://1302.live/index
Reacties (1)
Op het velletje van Antwerpen is te zien waar (volgens een legende) de stad Antwerpen haar naam aan te danken heeft:
‘Een Romeinse krijger, Silvius Brabo, bevocht, overwon en doodde de reus, hakte op zijn beurt diens hand af en wierp hem in de Schelde. Het bevrijde volk noemde de stad Antwerpen, van ‘hand werpen’.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)