De grafische ontwerpers Claire Bedon en Edwin van Praet van Total Design hebben naast hoofdzaken van de hockeyspeelster van de emissie Typisch Nederlands – hockey ook aandacht voor bijzaken van de sportvrouw als een zwarte handschoen aan de linkerhand, een mouwloos hockeyshirt en het haar in een paardenstaart met een dun zwart elastiekje.
Het meest essentiële van de hockeysport is vooral dynamiek en beweging, dat in ruimtelijke zin overduidelijk levendig in beeld is gebracht. Ook eerder uitgegeven hockey-postzegels accentueren deze aspecten ruimschoots én gevarieerd.
Het heden kleurt op een levendige wijze het verleden van vijf eerder uitgegeven hockeypostzegels met weinig verspreide filatelistische achtergrondkennis.
Eerste dag van uitgifte Typisch Nederlands – hockey is op maandag 21 maart 2022
De oplage bedraagt 75.000 vellen.
De postzegelvellen zijn gedrukt door drukkerij Cartor Security Printers, Meaucé – La Loupe (Frankrijk).
Ruimtelijke dimensionaliteit in optima forma
- De rechterschoen van de hockeyspeelster bevindt zich áchter het witte beeldvlak (witte strook onder), terwijl het topje van de slingerende paardenstaart net vóór het witte beeldvlak (witte strook boven) aanwezig is.
- De bal en het onderste gedeelte van de hockeystick zijn (ogenschijnlijk) vóór het beeldvlak gepositioneerd. Met andere woorden de voorover gebogen speelster (met gedraaid lichaam) nadert ons als kijker.
- De bal ligt nog ietsje dichterbij voor de kijker.
- De plaats van de hockeyster op de voorgrond met het lijnenspel van het hockeyspeelveld op de achtergrond geeft diepte.
- Ook de op de voorgrond tredende kleuren van de speelster en de wijkende kleur grijs van het hockeyveld veroorzaken diepte door het kleurperspectief.
- De schaduwwerking op lichaam en kleding, waarvan driekwart zichtbaar is, versterkt het ruimtelijk nog meer.
- De voor driekwart frontaal afgebeelde speelster staat rechtop vóór het hockeyspeelveld, dat van bovenaf gezien is afgebeeld. Beide deelafbeeldingen staan dus haaks ten opzichte van elkaar, dat door de ‘om-klap-techniek’ .tot stand is gekomen.
- Het wijkende linkerbeen naar achteren is onzichtbaar. Toch is nog ietsje van de gele schoen aan het been subtiel zichtbaar aanwezig!
Dynamiek in optima forma
- Hockeyspeelster met stick en slingerende paardenstart vormt een driehoek. Het dynamisch gedraaide lichaam met stick suggereert het essentiële van de hockeysport namelijk beweging én krachtige inspanning.
- De lijnen op het hockeyveld benadrukken dat de speelster een aanvalster is, doordat zij de cirkel op snelheid binnendringt na het passeren van de tegenstander over de horizontale 23-meterlijn.
- De speelster heeft met stick en bal links de ruimte én mogelijkheid haar aanval uit te voeren.
Door de ruimtelijke en actieve spelopstelling van de speelster, die aanstalten maakt met een sleepbeweging een tegenstander te passeren (en ons daarmee steeds meer nadert) raken we in hoge mate als ooggetuigen bij het spel betrokken. Deze conclusie onderstreept letterlijk en figuurlijk de tekst onder de vergrote afbeelding links op het postzegelvel: ‘Hockey: razendsnel & vloeiend, flitsend & verbluffend’.
Eerder uitgegeven hockey-postzegels
Dat het hockeyspel in ons land geliefd is, blijkt uit een vijftal eerder uitgegeven postzegelemissies. Twee daarvan staan in het teken van de Olympische Spelen en twee hebben te maken met jubilea van de KNHB. Het sociale randgebeuren rondom deze sport heeft ook met de partnerkeuze te maken, die families (per generatie) met elkaar verbindt. Een postzegel schenkt aandacht aan deze sociale aandacht.
1) Olympische Spelen 1956
Een actiefoto van een hockeyspeler uit de Haagsche Courant heeft voor Harry Disberg als uitgangspunt van de 10 cent Olympische Spelenpostzegel 1956 (nvph 679) gediend.
Bron: Handboek Postwaarden Nederland, hoofdstuk Weldadigheidszegels 1956, Olympische Spelen (C72- 9).
2) Wereldbeker hockey 1973
De reportagefoto met een momentopname van een hockeywedstrijd is voor ontwerper Donald Patiwael de startfoto voor de hockey-postzegel 1973 (nvph 1032) geweest, die ter gelegenheid van het 75-jarige bestaan van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond is uitgegeven.
De schuin geplaatste diagonale banen van donker- naar lichtgroen stellen naast het grasveld met ruimtelijke werking ook het levendige en dynamische effect van het hockeyspel voor, dat een wirwar van benen en sticks geeft.
Bron: Handboek Postwaarden Nederland, hoofdstuk Gelegenheidspostzegels 1973 (B85 – 4).
3) Olympische Spelen 1992
De veldhockeyspeler (zojuist doorgebroken; nvph 1517d) is een tegenstander gepasseerd, die achter hem op het speelveld met witte lijnen ligt. Deze postzegel komt qua afbeelding sterk overeen met de nieuwe Typisch Nederlands-postzegel.
4) Hockey hockey als familiesport 1998
Hockey is een familiesport, waar generatie na generatie aan deelneemt. Om het sociale karakter ervan aan te geven zijn de grafische ontwerpers René Put en Pjotr de Jong uitgegaan van een kleurige familiefoto van twee hockey spelende families uit Hattem, waarop twee vaders staan, die voormalige hockey-internationals zijn geweest. Twee van hun kinderen spelen op dit moment (anno 1998) in het nationale team.
Tussen de echte postzegel en de officieel goed gekeurde postzegel (zie delpher) bestaat een opvallend tekstverschil geheel rechts van de kleurenfoto! Achterliggende oorzaak hiervan is hoogstwaarschijnlijk dat de uitgegeven tekst een doorlopende verhalentekst is, terwijl op de andere postzegel sprake is van afgebroken tekstwoorden door de perforatie. Een onsamenhangende en afkeurenswaardige krantentekst op de postzegel is het resultaat.
Uitspraak beide ontwerpers: “Met de gebruikte krantenopmaak met statisch groepsfoto verbinden we de historische waarden van de foto en de nieuwswaarde van het 100-jarig bestaan van de KNHB.” De actualiteitswaarde van de krant komt tot uitdrukking met een kleurenfoto in combinatie met een krantenkop (bestaande uit een groot- en klein-lettertekst) en een artikeltekst.
Achter de sterk in het oog opvallende koptekst ‘Eén grote familie;’ staat het ‘punt-komma-teken’. Dit leesteken duidt erop dat de koptekst toch iets langer is dan op de postzegel is vermeld.
Rechts van de kleurenfoto staat het krantenartikel in ‘klein-letter-tekst’, dat met een vergrootglas helaas gedeeltelijk leesbaar is:
“Het is een bijzonder seizoen, dat is ‘t. Koninklijke Hockey Bond viert het honderd jaar bestaan eeuw *** volgemaakt *** 8 oktober 1988 – een viering van het jubileum zal allesbehalve ongemerkt voorbijgaan: de Nederlandse hockeyfamilie. Op 19 mei aanstaande vindt de uitgave plaats van de hockeyzegel. Een feest zo . . .“
Familie Jan Kuipers [1] & Joukje Eikelboom [2] met hun kinderen Harmjan [a], Ellen [b] & Gerti [c] (oranje) en
familie Ger Eikelboom [3] & Jikke Meyst [4] met hun kinderen Bas [d], Hidde [e] & Marten [f] (groen)
speelden na het hockeyseizoen 1978 een familietoernooi in Hattem.
Hockey-internationals waren in 1998 Ellen Dubbeldam – Kuipers [b], Marten Eikelboom [f], Harmjan Kuipers [a] en Ger Eikelboom [3].
Van drie van de vier internationals heb ik tijdens de postzegel-presentatie een handtekening weten te krijgen. Wie achter twee van de drie signeringen schuil gaat, is voor mij onbekend.
De familiestructuur als draagvlak van de hockeysport is als sociaal randgebeuren belangrijk en bijzonder. Broer en zus hockeyen, vader leerde moeder kennen op het hockeyveld, opa en oma komen nog regelmatig kijken naar de verrichtingen van hun nazaten. De hele familie komt en is er vooraf en achteraf in het clubhuis. Met de tegenstander drink je ook een biertje.
5) NOC-NSF 100 jaar: hockey
Met zwart-wit foto’s op postzegels toont grafisch ontwerper Robin Uleman uit Duitsland ons de sportieve Olympische hoogtepunten uit de afgelopen eeuw. o.a. van een hockeyspeler. In de opname is de sportieve beleving van sportman in beeld gebracht.
Dit belevingseffect van de voorbeeldpersoon, bestaande uit emotie, betrokkenheid en plezier (het valt af te lezen op het wilskrachtige en spanningsvolle gezicht) dient als verbindingsschakel tussen amateur-hockeyspelers, die dezelfde beleving kennen.
De info-tekst op de tab luidt: “Atlanta 1998. Hockey kent een rijke traditie in Nederland. De mannen werden Olympisch kampioen in 1998 in Atlanta en in 2000 in Sydney. Het vrouwenteam won goud in 1984 in Los Angeles en in 2008 in Beijing.”
De ronde vorm, waarin de zwart-wit foto is geplaatst, verwijst naar de vijf kleurige Olympische ringen, die niet afzonderlijk met kleur gebruikt mogen worden. Het is uiteraard wel toegestaan om de cirkelvorm de vijf Olympische kleuren in kleurverloop te gebruiken.
De aanduiding van de frankeerwaarde is in een goudkleurig cirkel geplaatst, die door vorm én kleur naar de fel begeerde Olympische gouden plakken verwijzen. Op vindingrijke wijze zijn aldus kenmerkende items van de Olympische Spelen in de vormgeving van de postzegel verwerkt. Onderwerp en ontwerp ondersteunen elkaar dus op spitsvondige wijze over en weer.
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(5 stemmen, gemiddeld: 4,60 uit 5)
Laden...
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)