Aardgas is een belangrijke energiebron voor alle Nederlanders. Vanuit het Groningenveld komt het gas naar de rest van Nederland. Alle politieke partijen in Groningen willen dat er zo snel mogelijk gestopt wordt met de gaswinning. Maar toen kwam de oorlog in Oekraïne, de hoge gasprijzen en het tekort aan gas. Toch wil het kabinet snel het gasveld afbouwen en de financiële regelingen en versterkingsoperaties voor de bewoners rondom het Groningenveld snel afronden. Stem op 16 maart 2022!
Aardgas in Groningen
De aardbevingen in Groningen hebben alles te maken met de gaswinning in de provincie. Onder de provincie Groningen ligt een gasbel, die in 1959 door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM, een samenwerking tussen oliebedrijven Shell en Esso) wordt ontdekt. In het midden van de provincie, in de gemeente Slochteren dichtbij het plaatsje Kolham, doet de NAM de eerste boringen. Om precies te zijn onder de akkers van Kees Boon, een bietenboer die tot dat moment absoluut geen idee heeft van de rijkdom die bijna 2700 meter diep onder zijn land ligt verborgen. ‘Dat moet dan maar wezen,’ is de eerste reactie van Boon op de vondst van het gas. De boer vindt het maar niks, die boortoren zo vlak bij zijn schuur.
Ontstaan aardbevingen in Groningen
Het Groningse gas bevindt zich in zandsteen, een gesteente dat voornamelijk uit zandkorrels bestaat die onder hoge druk aan elkaar vast blijven zitten. Doordat zandsteen vrij poreus (sponsachtig) is, is het een goed reservoir voor bijvoorbeeld grondwater, olie of aardgas. Dat laatste is in Groningen het geval.
Organisch materiaal (dode planten- en dierenresten) dat in de holtes tussen de zandkorrels zit gaat na verloop van tijd rotten waardoor er gas ontstaat. Haal je dat gas uit de grond, dan zakken die holtes een beetje in. Door de energie die daarbij vrijkomt, ontstaan er aardbevingen. Omdat de gaswinning door de jaren heen sterk is opgeschroefd – van twintig miljard kubieke meter in 2000 naar vijftig miljard ‘kuub’ in 2011 – neemt het aantal aardbevingen ook toe.
Het is moeilijk in te schatten wat een doorsnee Nederlands rijtjeshuis ongeveer kan verduren, aangezien dit soort huizen nog nooit eerder heeft blootgestaan aan aardbevingen. Onderzoekers schieten te hulp. De TU Delft bouwt daarom in een laboratorium een complete doorzonwoning uit de jaren zeventig na om daar testen op uit te voeren.
Reactie op aardbevingen in Groningen
Vanaf begin 2013 zijn de aardbevingen in Groningen groot in het nieuws, omdat het aantal toeneemt en ook de zwaarte. Uit onderzoek blijkt dat de bevingen in de toekomst alleen maar zwaarder gaan worden. Bewoners voelen zich onveilig. Ze voeren actie en eisen dat de gaswinning stopt. Politieke partijen als GroenLinks, de PvdA, SP, D66, het CDA en de ChristenUnie willen ook de rem zetten op de gaswinning.
Uiteindelijk gaat het kabinet overstag en wordt de gaswinning teruggeschroefd. Ook komt er compensatie voor bewoners die schade hebben. In Loppersum, waar de bevingen het zwaarst zijn, heeft het dichtdraaien van de gaskraan het gewenste resultaat. Het aantal bevingen neemt meteen af. Maar in het zuiden van de provincie zijn er juist meer bevingen: de gasproductie wordt daar opgevoerd om de verminderde gaswinning bij Loppersum te compenseren.
Onder aanhoudende druk van bewoners, lokale bestuurders en actiegroepen wordt de gaswinning nog een aantal keer teruggeschroefd. Het kabinet besluit in maart 2018 de kraan stapsgewijs helemaal dicht te draaien. De productie in Slochteren komt in 2022 ten einde. Veel mensen met schade aan hun huis wachten nog op een schadevergoeding. Premier Rutte biedt in 2019 namens de regering excuses aan voor de problemen die de gaswinning heeft veroorzaakt in Groningen.
Afbouw gaswinning
In 2014 werd voor het eerst de gasproductie van het Groningenveld vanwege aardbevingen beperkt. In januari 2014 kondigde minister Kamp aan de productie te beperken tot 42,5 miljard m³ in 2014. Begin 2015 besliste het kabinet dat in dat kalenderjaar maximaal 39,4 miljard m³ gas uit het gasveld mocht worden geproduceerd, wat in juni 2015 nogmaals verlaagd werd tot 30 miljard m³. De Raad van State verlaagde in november 2015 in een voorlopige voorziening de limiet naar 27 miljard m³. Een maand later besloot Kamp dit maximum in stand te houden. In september 2016 werd vervolgens besloten de gaswinning verder te beperken tot 21,6 miljard m³. Een jaar later concludeerde de Raad van State dat dit besluit onvoldoende gemotiveerd was en dat het opnieuw moest.
In oktober 2017 trad aan Eric Wiebes als minister van Economische Zaken en Klimaat. Drie maanden in zijn ambtsperiode kreeg Wiebes te maken met de aardbeving in Zeerijp. Qua magnitude was dit de op twee na zwaarste, maar werd als zwaarder ervaren door hogere grondversnelling. In maart 2018 kondigde Wiebes aan dat uiterlijk 2030 de gaswinning in Groningenveld naar nul moest. Het winningsplan werd in juli 2019 echter wederom door de Raad van State afgekeurd. Daarop kondigde Wiebes een versnelde afbouw aan, waarbij de gaswinning per 2022 bij normale winters gestopt zou worden. Dit bleek niet veel later echter te optimistisch. De verwachting in 2021 is dat het Groningenveld gesloten wordt tussen 2025 en 2028, met de mogelijkheid om dit nog te vervroegen.
Kaart Groningenveld. Bron: Rijksoverheid.nl
In 2022 gaat de gaskraan in Groningen verder open dan aanvankelijk was gedacht, maar minder ver dan waar het vorige kabinet begin januari 2022 voor waarschuwde. Met die boodschap van het kabinet komen staatssecretaris Vijlbrief van Mijnbouw en minister Jetten van Klimaat en Energie. Uiteindelijk zal de gaswinning dit jaar in Groningen op 4,6 miljard kuub uitkomen. Er was gewaarschuwd voor maximaal 7,6 miljard kuub. Een definitief besluit neemt het kabinet voor 1 april 2022, zeggen de bewindslieden. Door de oorlog in Oekraïne staat de leveringszekerheid van gas onder druk en zoekt het kabinet naar allerlei manieren om minder afhankelijk te worden van Russisch gas. Een manier is toch weer gas winnen in Groningen, maar het kabinet wil dat zo veel mogelijk beperken en andere bronnen aanspreken. Uiteindelijk moet de gaswinning in Groningen in 2023 of 2024 echt stoppen, schrijven de bewindslieden, maar volledige zekerheid is gezien de internationale omstandigheden niet te geven.
Tegemoetkoming kosten aardbevingen aardgas
Winsum
In 2020 was Winsum door de ANWB uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland. ‘Een prachtdorp’ noemt de jury het, en daarmee wint de Groningse plaats van de andere kanshebbers Urk (Flevoland), Elsloo (Limburg), Oisterwijk (Noord-Brabant) en Hollum (Friesland). Dertigduizend Nederlanders brachten de afgelopen tijd hun stem uit. Daaruit ontstond een lijst van vijftig dorpen, waarvan uiteindelijk een top-5 overbleef. De uiteindelijke winnaar werd bepaald door een jury, die bestond uit Jaap Evert Abrahamse van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, Marieke Haafkens, route-expert van de ANWB en cabaretier en taaldeskundige Wim Daniëls.
Winsum, gelegen in de gemeente Het Hogeland, sprong er volgens de jury uit vanwege het gemoedelijke centrum, de beeldbepalende gebouwen en het dorpsleven met goede kroegen en een volwaardig winkelaanbod. Specifiek werd het Winsumerdiep met het haventje genoemd en de variatie in bouwstijlen uit verschillende eeuwen. Burgemeester Henk Jan Bolding is blij met de verkiezing: ‘Prachtig hè?! Ik ben supertrots op deze uitverkiezing tot allermooiste dorp van Nederland. Het is ook zo terecht.’ Hij onderschrijft de waarnemingen van de jury. ‘Het dorp is een reis door de tijd. De ontwikkeling van twee dorpen, verbonden door twee bruggen, De Boog en de Jeneverbrug. Er staan prachtige panden, je kunt heerlijk op een terrasje zitten maar Winsum ook beleven vanaf het water, dwars door het centrum.’
De titel is een verdienste van de bewoners, zegt burgemeester Bolding: ‘Zij zorgen dat er levendigheid is. We staan hier voor opgaven als schade door gaswinning en aardbevingen en hebben te maken met vergrijzing. Maar we hebben hier ook echte juweeltjes.’ Zijn persoonlijke favoriet is De Boog, een stenen boogbrug over het Winsumerdiep tussen het voormalige dorp Obergum en het dorp Winsum. ‘De brug verbindt beide kernen aan elkaar en vanaf de brug heb je zicht op de prachtige bebouwing’.
Meer info:
Voor het schrijven van deze blog wil ik Peter Janssen bedanken voor de stempels van zijn collectie. Wilt u meer willen weten over frankeermachinestempels of lid worden van deze vereniging: https://www.frankeerstempel.nl/
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Groot Brittannië
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(7 stemmen, gemiddeld: 4,29 uit 5)
Laden...
Reacties (1)
Actuele blog over recente vraagstukken met stempels en zegels. Zeer gevarieerde blog. 5* waardig.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)