Een wel heel bijzonder blokje verscheen op 6 juni 1969 aan de postloketten in Zweden. Het blokje bevatte zes verschillende postzegels met afbeeldingen van schilderijen vervaardigd door de kunstschilder Ivan Aguéli. Het bijzondere was, aldus de toenmalige filatelistische pers, dat dit blokje was gedrukt in een geheel nieuwe drukmethode: Delacry.
Gerelateerde artikelen
Ivan Aguéli werd op 24 mei 1869 geboren als John Gustav Agelii in Sala, Zweden. In zijn jeugd begon hij steeds meer interesse te tonen voor religieuze gebruiken en de mystiek daaromheen. Op zijn 20ste levensjaar vertrok hij naar Parijs waar hij in de leer ging bij de kunstschilder Émile Bernard. Na enige jaren terug te zijn geweest in Zweden keerde hij terug naar Parijs waar hij kennis maakte met Franse anarchisten. Hij werd in 1894 gearresteerd op beschuldiging van anarchie maar werd na vier maanden vrijgelaten en kon een jaar later vertrekken naar Egypte waar hij twee jaar verbleef. Na enkele omzwervingen kwam hij in 1902 in Cairo terecht waar hij als eerste West-Europeaan aan de Al-Ahzar Universiteit ging studeren. Hij bekeerde zich tot de soennitische Islam en nam de naam aan van Sheikh ?Abd Al-H?d? ?Aq?l?. Daarom wordt hij ook wel ‘de Zweedse Soefi’ genoemd. Hij bekwaamde zich al vroeg in het kunstschilderen en vervaardigde in zowel Zweden als in Egypte een groot aantal schilderijen.
Het blokje verscheen in een oplage van twee miljoen exemplaren. Drukker was Thomas De La Rue te Londen. Deze Britse drukkerij bestaat sinds 1821 en heeft voor vele landen postzegels gedrukt maar ook waardepapieren en bankbiljetten. De eerste geperforeerde zegels waren in 1853 geproduceerd voor de Britse belastingdienst en vanaf 1855 volgden de eerste postzegels. In 1966 werd door de drukkerij een nieuwe methode van offset druk geïntroduceerd onder de naam ‘Delacryl printing’. Daarmee konden veel scherpere afbeeldingen worden gedrukt dan met de eerdere offset drukplaten.
In 1892 vervaardigde Aguéli een schilderij waarbij hij een landschap op het eiland Gotland heeft afgebeeld. Het eiland Gotland ligt in de Oostzee ongeveer halverwege tussen Zweden en het huidige Letland. Het was niet het enige schilderij waarmee hij Gotland vereeuwigde. Het op de postzegel afgebeelde schilderij is een olieverf op papier geplakt op een houten paneel. Het schilderij meet 76 bij 55 centimeter en behoort tot de collectie van het ‘Aguélimuseet’, een museum op het adres Vasagatan 17, Sala, Zweden. Naast de grootste collectie schilderijen van Aguéli zijn van andere Scandinavische schilders werken opgenomen.
Op de prentkaart een ander schilderij met een zeegezicht vanaf een strand van het eiland Gotland vervaardigd door Aguéli. Dit schilderij behoort tot de collectie van het ‘Moderna Museet’ in Stockholm. Het werd in 1889 vervaardigd en meet 41 bij 63½ centimeter. Aguéli vervaardigde dit schilderij op 20-jarige leeftijd. Het schilderij werd in 1953 gedoneerd aan het museum. Het is een van de laatste schilderijen die hij op het eiland maakte waarna hij naar Stockholm ging en vandaar naar Parijs.
Een straat in Stockholm inspireerde hem in 1892 tot het maken van dit schilderij. Het kreeg de naam ‘Stockholmsutsikt’ Hij maakte meer schilderijen met afbeeldingen van straten in Stockholm, vooral in de buurt waar hij verbleef bij A. Boyesen, een aanhanger van de mystieke Swedenborg stroming, in de Observatoriegatan. Het schilderij vervaardigd in olieverf op een houten paneel, bedraagt 46 bij 58 centimeter. Het bevindt zich in particulier eigendom.
Een portret van een Egyptisch meisje maakte hij in 1914 of 1915 gedurende zijn verblijf in dat land. Hij noemde het ‘Egyptiska II’. Het is vrij ruw geschilderd op linnen gespannen op een houten paneel. De kleuren van het schilderij zijn in werkelijkheid veel fletser dan afgebeeld op de postzegel. Tijdens zijn leven vervaardigde Aguéli vele tientallen geschilderde en getekende portretten en naaktstudies. Het portret van het Egyptische meisje bevindt zich in de collectie van het ‘Waldemarsudde’ museum in Stockholm. Het schilderij meet 30 bij 21 centimeter.
In 1913 of 1914 schilderde hij een Egyptisch lemen koepelhuis, een artistieke stijl die lijkt op het kubisme dat 20 jaar later ontstond als kunstzinnige uiting. Hij gaf het schilderij de naam ‘Near East Town’. Het schilderij behoort tot de collectie van het ‘Moderna Museet’ aan de Slupskjulsvägen 7–9 in Stockholm. Het werd door een donatie van Anna Aguéli in 1920 verkregen. Het schilderij heeft formaat 21½ bij 30½ centimeter.
Nog een landschap, geschilderd in 1916 of 1917, waarbij de weg de centrale blikvanger is. Passend in de stijl van de postimpressionisten zoals Paul Gaugin, Georges Sureat, Henri de Toulouse-Lautrec, Paul Cézanne en Vincent van Gogh. Hij vervaardigde dit schilderij in Spanje. Het kreeg de titel ‘Spanskt landskap med väg’ ofwel ‘Spaans landschap met weg’. Het is een klein schilderij, slechts 16½ bij 23 centimeter en werd in 1990 als donatie verkregen door het ‘Moderna Museet’ in Stockholm.
Een stilleven met de titel ‘nature morte’ werd in 1915 door Aguéli geschilderd. Het formaat van dit schilderij is 25½ bij 32 centimeter en is vervaardigd op linnen geplakt op een houten paneel. Het schilderij behoorde tot de collectie van Prins Eugen, hertog van Närke.
Hij bezat een groot huis in het centrum van Stockholm, gelegen op het eiland Djurgården. Prins Eugen was zelf kunstschilder en verzamelaar van schilderijen van andere schilders. Hij was de jongste zoon van koning Oscar II van Zweden en zijn echtgenote Sophia van Nassau. Hij was geboren op 1 augustus 1865 en overleed op 17 augustus 1947 op 82-jarige leeftijd. Hij bleef ongehuwd. Na zijn overlijden is het huis, Waldemarsudde, ingericht als museum waarbij de collectie van de Prins als basis diende. Het is een van de meest bezochte kunstmusea in Stockholm. Prins Eugen ligt begraven bij het huis aan de waterkant in een eenvoudig graf.
Ivan Aguéli overleed op 1 oktober 1917 toen hij werd aangereden door een trein op een overweg aan de spoorlijn in ‘L’Hospitalet de Llobregat’, een stad in Catalonië, Spanje. De omstandigheden waarop hij omkwam zijn in duister gehuld maar men denkt dat hij een duw heeft gekregen toen de trein naderde. Hij werd begraven in Barcelona maar zijn resten werden in 1981 overgebracht naar Zweden waar hij werd herbegraven bij de kerk van Kristina in Sala, zijn geboorteplaats. Ivan Arguéli, een intrigerend figuur maar een schilder die veel invloed heeft gehad op andere kunstenaars.
Reacties (3) Schrijf een reactie
Een boeiend verhaal Cees.
Bijzonder in het verhaal vind ik dat iemand die zich tot het soennisme bekeerd een soefi wordt genoemd.
Volgens mij verschilt het soennisme en soefisme nog al wat van elkaar.
Cees, mooi verhaal over voor mij onbekend blokje: 5*
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)