Maar dat lang niet alle enveloppen met aanduidingen van ‘eerste vlucht’ ook werkelijk als zodanig kunnen worden aangemerkt, ondervond ik toen ik bovenstaande envelop tegenkwam gedateerd 1 mei 1930.

Op de envelop is geschreven: ‘1e Amsterdam-Praag’. Een aanduiding dat de verzending per luchtpost vervoerd moest worden met een ‘eerste vlucht’, in dit geval van de KLM? Want de afzender had naast de geschreven aanduiding ook nog een blauw luchtpoststrookje opgeplakt met daarop de aanduiding KLM.

Een tweede aanwijzing dat de envelop ‘formeel’ met de KLM vlucht mee moest gaf de stempelafdruk van AMSTERDAM-LEIDSCHEPLEIN. Hier was namelijk het kantoor en passagebureau van de KLM gevestigd dat al vanaf mei 1921 bestond. En het poststukje was hier voor verzending aangeboden.

Opvallend was echter de taalfout die was gemaakt in de stempelafdruk ‘BIJ AIR EXPRESS’. Men zou verwachten ‘BY AIR’, dus dat maakte mij toch wel een beetje achterdochtig. Was de afdruk van dit stempeltje aangebracht door de afzender van het poststukje? Waarschijnlijk wel. Want ik heb een deze fout opgenomen in het stempel gezien als afdruk in blauwe inkt op eenzelfde enveloppen verzonden door de heer Tholen naar Karlsruhe en Baden Baden, ook op 1 mei 1930 vanuit Amsterdam.

De achterzijde van de envelop bevatte de naam en de plaatsnaam van de afzender: G.A.G. Tholen. Van deze afzender had ik al enkele ‘eerste vluchten’ in de verzameling. Daarom op zoek naar meer gegevens. Het boek ‘Uit de geschiedenis van het Luchtpost-Vervoer’ samengesteld door de heer J. Boesman en uitgegeven door Uitgeverij DAVO vond ik alleen een eerste vlucht op 1 mei 1930 van Amsterdam via Essen, Keulen, Frankfurt, Mannheim naar Bazel. Daarbij de aantekening DLH/Balair-dienst verlengd tot Genève. DLH stond voor ‘Deutsche Luft Hansa’. En ‘Balair’ was een Zwitserse luchtvaartmaatschappij. Maar geen Praag!

Toch was de envelop op 1 mei 1930 in Praag aangekomen want op de voorzijde was een stempelafdruk aangebracht van PRAHA 82 LETIŠTĔ en op de achterzijde een afdruk van PRAHA TELEGRAF. ‘Letiště Václava Havla Praha’ is de volledige naam van het vliegveld van Praag. Was de heer Boesman deze vlucht vergeten?

Een bevriende relatie stuurde mij een kopie van een bladzijde uit de Luchtpostcatalogus van 1948 samengesteld door de heer R. Tocila. Deze catalogus was de eerste officiële uitgave van de Nederlandsche Vereeniging van Aero-philatelisten ‘De Vliegende Hollander’. Op bladzijde 106 van deze catalogus was vermeld: N.B. De volgende stukken die vaak de aanduiding eerste of spec. vlucht dragen, verdienen deze benaming niet: 1-5-1930: Amsterdam-Rotterdam-Allicante; Amsterdam-Hamburg; Amsterdam-Karlsruhe; Amsterdam-Constanz; Amsterdam-Leipzig; AMSTERDAM-PRAAG; Amsterdam-Barcelona en Amsterdam-Wenen. Wanneer vond wel een eerste vlucht plaats vanuit Nederland naar Praag? Dat was op 23 april 1928 van Rotterdam via Kassel naar Praag, verzorgd door de CLS, de ‘Ceskoslovenská Letecká Spolecnost’ uit Tsjecho-Slowakije. De terugvlucht was op 30 april 1928. De luchtpost kwam steeds vaker met buitenlandse luchtvaartmaatschappijen aan in Nederland. Albert Plesman, toenmalig directeur van de KLM zei hiervan ‘Te vaak heeft de KLM de exploitatie van lijnen welke voor haar toekomstige ontwikkeling van het grootste belang geweest zijn, moeten overlaten aan het buitenland, omdat zij niet over voldoende middelen beschikte’. Dat zou echter snel veranderen, vooral na de oorlogsjaren. Toch krijgt deze envelop een plaatsje in mijn verzameling, maar wel met de aantekening: ‘verzorgd door de CLS’. Ook geïnteresseerd in luchtpost en eerste vluchten? Kijk dan eens op de website van de Vliegende Hollander: www.de-vliegende-hollander.com. Goede vlucht gewenst!

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...