Internationale Linkshandigendag 13 augustus 2021

24 augustus 2021, 12:29 uur - Randy Koo

Ieder jaar op 13 augustus is het ‘Dag van de Linkshandigen‘. In 1976 is deze dag voor linkshandigen in het leven geroepen om aandacht te vragen voor de kleine en grote ongemakken waar linkshandigen tegenaan lopen in onze rechtshandige wereld. In 1975 besloot de Amerikaan Dean R. Campbell om een dag voor de linkshandigen te organiseren. Zijn er ook linkshandige filatelisten en lezers van deze blog? Veel beroemde personen van artiesten tot en met presidenten zijn linkshandigen.

Post Views: 2.024

Hoe vaak en bij wie komt linkshandigheid voor?

De mens is het meest rechtshandig. Naar schatting 10 tot 15 procent van de mensheid is linkshandig. Het fenomeen dat sommige mensen geen voorkeurshand hebben en bijvoorbeeld kunnen schrijven met rechts én links wordt ambidextrie genoemd.

Bangladesh (1984): Banglapex 84.

Over het algemeen zijn er meer linkshandige mannen dan vrouwen, in percentages ongeveer 10% meer. Hoe dat precies komt, is niet bekend. Een populaire verklaring is dat het samenhangt met de hoeveelheid testosteron in de baarmoeder. ‘Mannen worden voor de geboorte aan meer testosteron blootgesteld dan vrouwen’, legt hoogleraar gedragsbiologie Ton Groothuis (Rijksuniversiteit Groningen) uit. ‘De rechterhersenhelft, die de linkerkant van het lichaam bestuurt, is daar gevoeliger voor dan de linker. Mannen zouden daardoor vaker linkshandig worden.’

Hersenen van linkshandigen

De hersenen van linkshandigen zijn anders dan die van rechtshandigen, zo blijkt uit MRI-scans. De afkorting MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging. MRI is een medische beeldvormingstechniek die wordt gebruikt voor het in kaart brengen van het lichaam en bepaalde lichaamsprocessen. MRI-scanners werken met een sterk magneetveld en radiogolven waarmee de organen in het lichaam zichtbaar kunnen worden gemaakt. Het is bekend dat de linker hersenhelft onze rechterhand aanstuurt. Hierdoor bezitten rechtshandigen sterkere verbindingen in hun linker hersenhelft. Voor linkshandigen geldt het omgekeerde.

Dat heeft mogelijk gevolgen voor de creativiteit, want de rechterhersenhelft is meer dan de linker gespecialiseerd in het verwerken van emoties en zintuigelijke ervaringen, terwijl de linkerhersenhelft zich meer concentreert op rationeel en mathematisch denken dan de rechter. Bovendien hebben linkshandigen een fysiek dikkere corpus callosum, de bundel zenuwen die onze beide hersenhelften met elkaar verbindt en communicatie tussen hen mogelijk maakt.

Linkshandigen creatief?

De wetenschappelijke bevindingen en plausibele verklaringen hebben het ‘links = creatief’-narratief stevig verankerd in onze populaire cultuur. Een grootschalige steekproef van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) bevestigde in 2019 dat linkshandigen zichzelf ook als creatiever beschouwen dan rechtshandigen. Het stereotype is dus een zelfbeeld geworden. Maar is dat ook terecht? Inmiddels hebben ook veel onderzoeken het vooroordeel tegengesproken. Zo rapporteert een Amerikaanse studie dat niet zozeer linkshandige mensen, maar alleen ’tweehandige’ mensen anders presteren dan rechtshandigen. En het genoemde onderzoek van de RUG uit 2019 concludeert dat linkshandige mensen juist mínder goed scoren op het gebied van creatief denkvermogen. Ook vertonen ze niet meer belangstelling voor kunstzinnige activiteiten. Is het toeval dat twee leden van The Beatles linkshandig zijn: Paul McCartney en Ringo Starr?

Engeland (2021): Paul McCartney.

Tsjaad (2019): Ringo Starr.

Conclusie: Het is wellicht mogelijk dat er verschillen bestaan tussen links- en rechtshandigen, maar voorlopig ontbreekt het bewijs om overtuigend te stellen dat lefties gemiddeld echt creatiever zijn.

Internationale Linkshandige Dag

Ieder jaar op 13 augustus is het internationale linkshandigendag. In 1976 is deze dag voor linkshandigen in het leven geroepen om aandacht te vragen voor de kleine en grote ongemakken waar linkshandigen mee te maken krijgen in onze rechtshandige wereld. De linkshandigen dag bestaat dus al even, maar wint de laatste jaren ook aan bekendheid in Nederland en België.

In 1975 richtte de Amerikaan Dean R. Campbell in de Verenigde Staten de eerste belangenvereniging van linkshandigen op. Een van de eerste zaken die de vereniging ter hand nam, was een bepaalde dag uitroepen tot ‘Linkshandigen Dag’. Dat realiseerden ze het jaar daarop (1976) en kozen daarvoor opzettelijk 13 augustus, omdat die dag in dat jaar op een vrijdag viel. Linkshandigendag viel in 2021 opnieuw op vrijdag de 13e.

Linkshandigheid lijkt vooral nadelen te hebben. Linkshandigen verenigingen en linkshandigen winkels overal te wereld, o.a. in Engeland, Duitsland, Frankrijk en in Nederland (delinkshandigenwinkel.nl) benadrukken dat heel veel gebruiksvoorwerpen, muziekinstrumenten en dergelijke voor linkshandigen minder geschikt zijn. Denk maar eens aan knippen met een schaar, het openen van een blik of het slijpen van een punt aan een potlood. De schaar, de blikopener en de puntenslijper zijn door en voor rechtshandigen ontworpen. Hierdoor wordt een linkshandige dagelijks geconfronteerd met zijn linkshandigheid.

Linkshandig zijn heeft ook voordelen. Linkshandigen zoeken vaak van jongs af aan naar oplossingen en dat kan bijdragen aan het op jonge leeftijd ontwikkelen van inventiviteit. Bij veel sporten hebben linkshandigen voordeel van hun linkshandigheid, zoals bij tennis, waterpolo en badminton. Vooral bij contactsporten zoals schermen en boksen zijn linkshandigen in het voordeel. De veelal rechtshandige tegenstanders zijn gewend om tegen rechtshandigen te strijden. Hierdoor kan de linkshandige voordeel behalen.

Rep. de Guinee (2009): John McEnroe (linkshandige tennisser)

Campbell heeft deze dag in het leven geroepen om mensen bewust te maken van de voor- en nadelen van linkshandig zijn in een overwegend rechtshandige wereld. Deze dag heeft ook mensen bewust gemaakt van problemen waarmee linkshandigen worden geconfronteerd, zoals het belang van de speciale behoeften van linkshandige kinderen, en ook de kans dat linkshandigen schizofrenie ontwikkelen.