Beleef de Natuur – Duin en Kruidberg: uitgiftedatum 14 juni 2021

Natuur- Duin en Kruidberg

Het uitgestrekte duin- en natuurgebied Duin en Kruidberg in de streek Zuid-Kennemerland is vroeger eigendom van de Heren van Brederode geweest, de machtigste familie in dit deel van de Noord-Hollandse kuststreek in de middeleeuwen. Het bestond uit onontgonnen woestenij en met zand overstoven cultuurland op strandwallen. Het gebied bezat toen de passende naam de Wildernis. Het gebied was tot in de 19e eeuw samen met Midden-Herenduin en Heerenduinen het laatste duinbezit van de erfgenamen van de Heren van Brederode.
De dubbele naam dateert van het begin van de 20e eeuw. Het is een gecombineerde naam, die samenhangt met de naam van twee boerderijen: Duin en Berg & De Kruidberg. Tegenwoordig is Natuurmonumenten de eigenaar en het maakt deel uit van het Nationaal Park Zuid-Kennemerland.

Beleef de Natuur – Duin en Kruidbergpostzegels

Duinparelmoervlinder en konijn

De duinparelmoervlinder en het duinviooltje vormen samen een duet.
Keutels consumeren linea recta uit je rectum: het is bij de konijnen af!

Vos en duindoorn

Slordig, slim en sluw, een vos is vooral vilein van aard of is dit een fabeltje?
Tot de duindoorn dring je nooit echt door.

Parnassia en damhert

De doorschijnende schotelvormige bloemen zijn van parnassia-porselein.
Damherten net schoffelgewei ploegen door de duinen.

Nachtegaal en duinviooltje

De nachtegaal is een echt podiumbeest met fluitconcerten overdag en ‘s nachts.
Het konijn ent als precisie-bemestingsinstrument voor het duinviooltje.

Grote tijm en konikpaard

De grote tijm is een aromatisch keukenkruid, maar vind je ook in een duinpan.
Het konikpaard: konikpaarden zijn arbeidsmigranten uit Polen, die werkzaam zijn in de groensector. Kon is in het Pools paard, konik betekent paardje in het Pools.

Te kort aan memorie, [over]vermoeid of desinteresse?

“Herhaling is de moeder der wijsheid”, moet ontwerper Frank Janse mijns inziens hebben gedacht bij de samenstelling van het 15e Beleef de Natuur-postzegelvel van deze bijzonder lang lopende emissie. Het begrip ‘herhaling’ heeft geen betrekking op de herhaalde uitgifte van wéér eens een uitgifte van het zoveelste postzegelvel van de feuilleton-emissie ‘Beleef de Natuur’.

Nee, het slaat op het afbeelden van twee dieren op twee postzegels, die de ontwerper twee jaar geleden nota bene zelf aan dezelfde reeks heeft toevertrouwd. Op de tweede en derde natuurpostzegel staan een konijn en een vos. In 2019 zijn beide dieren *) op de emissie ‘Beleef de Natuur – zoogdieren’ ook terechtgekomen!

Op de op 14 juni uitgegeven Beleef de Natuur-serie prijken wederom op de tweede en derde natuur-postzegel van dit nieuwe postzegelvel een konijn en een vos als de 142e en 143e postzegel van deze ‘meer-jaarse’ postzegelemissie.

Hoe dan ook de weder opvoering van dezelfde dieren in deze reeks is onwenselijk, terwijl de ‘overtreding’ ook nog door dezelfde ontwerper wordt toegepast. Als de toepassing van dit ‘herhaal-recept’ ook betrekking op het konijn van de 20 cent kinderzegel 1952 (nvph 600) zou hebben gehad, dan zou dit niet verwerpelijk zijn geweest.

Postzegelontwerpen? Minder- & meerwaardige benadering

Volgens mij is postzegelontwerpen meer dan zoeken en speuren in het foto-archief met daarin een collectie natuurfoto’s. Na schiften, schuiven, knippen, combineren en plakken van de fotografische (deel)afbeeldingen **) ontstaat bij de ontwerper Janse tenslotte het definitieve postzegelvel. Via twee dagbladartikels (Algemeen Dagblad (31-01-2021) & Trouw (09-01-2021) geeft Janse in een interview een inzicht gevende visie op zijn ontwerpstrategie. Zijn betoog wil ik u niet onthouden.*)

Typografisch ontwerper Edwin van Praet van de emissie Typisch Nederlands bewandelt hetzelfde collage-tracé. Hij werkt ook met foto’s, echter met naam bekende fotografen. Naderhand gaat hij de foto’s stileren in uitvoering, vorm en kleur. Door deze bewerking komen de afbeeldingen op een hoger, geïdealiseerd niveau terecht. Het totaalbeeld van het postzegelvel heeft daardoor een meerwaardige uitstraling gekregen. Je kunt stellen dat Van Praet zijn ziel en zaligheid betrokken in het ontwerp heeft gelegd.

**)
De visie van typografisch ontwerper Karen Polder van Bedreigde bijen-emissie over het verschil van de voor-/nadelen tussen fotografische & typografische afbeeldingen: “Als je zelf foto’s maakt, kun je volledig toewerken naar een zo sterk mogelijk uitwerking van je eigen concept. Fotograferen is echter een specialisme, dat niet iedere ontwerper is gegeven. Met een grafische oplossing heb je dat dilemma niet. Dan beschik je meteen over een aansprekende vormentaal, dat duidelijk gericht is op je eigen concept.”

*)
“Ter voorbereiding van de ontwerpklus sluit ik me een paar dagen op in het hoofdkantoor van Natuurmonumenten in Amersfoort. Hier duik ik in het concept van de emissie Beleef de Natuur en zoek daar driftig in het omvangrijk grote fotoarchief en in dat van Buitenbeeld. Mijn doel van het postzegelvelletje is in samenwerking met Natuurmonumenten de Nederlander de natuur in te laten trekken en zintuiglijk te laten beleven.
Na veel knippen, plakken, schuiven en bewerken van de originele foto’s van onbekende fotografen of fragmenten daarvan, kies ik uit de overgebleven optie het postzegelvel met de meeste potentie. Daar ga ik dan verder mee aan de slag en probeer er een geheel van te maken, maar los van elkaar moeten de postzegels ook interessant zijn.
Het is echt puzzelen en priegelen. Het zijn veruit de meest arbeidsintensieve millimeters van mijn ontwerpwerk met talrijk veel restricties. Je moet daarbij op ontzettend veel details letten, terwijl je ook ruimte moet laten voor het woord Nederland en het cijfer ‘1’.

Opgewekt zomerse kleurigheid, maar ook onvoldoende vullingen per postzegel

Toen ik dit postzegelvel voor het eerst onder ogen kreeg, viel me de opgewekt zomerse kleurigheid op, maar meteen daarop ook een leegheid per postzegel. Planten en dieren nemen op veel postzegels een bijzonder onderschikte plaats van de totale ruimte in. Uitzondering vormt de vierde postzegel met daarop de duindoorn. De hoofdzaak is tot een bijzaak gedegenereerd. Van de beoogde natuurbeleving blijft totaal niets over. Deze emissie schiet naar mijn mening zijn doel geheel voorbij!

Zéér geliefde serie, wel zonder actualiteit

Op dit Haarzuilens-postzegelvel (uitgiftedatum 16 augustus) prijken: [1] haas, [2] schaatsenrijder, [3] beuk, [4] boomklever, [5] buizerd, [6] gewone esdoorn, [7] bastaardkikker, [8] knotwilg, [9] viervlek, [10] tamme kastanje.
Volgens een artikel in Trouw (09-01-2021) is deze natuuremissie de populairste en best verkochte serie van PostNL. Overigens niet verwonderlijk. ‘t Is een van de weinige emissies, waarvoor het commerciële PostNL-bedrijf op verkooppunten reclame maakt met daarop als afbeelding een Pools paardenpaar.
Als prima ogende, mijns inziens inhoudsloze plaatjespostzegels zijn deze zegels ook geliefd bij verzamelaars in binnen- en buitenland. Inderdaad inhoudsloos! In deze emissie is in het geheel geen verwijzing naar de gevaren, waarmee de natuur en het milieu op dit moment explosief hebben te maken. We plegen continu roofbouw op natuur en milieu. Bedreiging alom! Deze emissie is naar mijn idee een nietszeggend toonbeeld van rozengeur en maneschijn. ‘t Heeft écht niets met de actualiteit te maken.

Na vier natuurmonumenten . . .?

Tot nu toe hebben vier provincies (Drenthe, Groningen, Noord-Holland & Utrecht) met hun bijzondere natuurgebieden de postzegel-aandacht van ons als verzamelaars meer dan voldoende gekregen. De resterende acht landsdelen verdienen in 2022 en 2023 een wisselende ontwerpersaandacht gelijk die, welke de Mooi Nederland-emissies destijds ten deel is gevallen met steeds een andere ontwerper. Immers, verandering van spijs doet eten.

Mijn mening als toegift

Met de ontvangst van Collect 107 op woensdag 16/6 (het artikel is afgerond en net verstuurd) ben ik tot ontdekking gekomen dat Janse met ‘zijn’ Beleef de Natuur-emissies ons als verzamelaars ‘trakteert op’ of ‘confronteert met’ zijn – ik noem het – ‘super-gespecialiseerd-herhaal-principe’!
Op het in augustus verschijnende postzegelvel ‘Beleef de Natuur – landgoed Haarzuilens’ zijn beuk en bastaard kikker afgebeeld. Beide afbeeldingen zijn door hem ook al eens eerder opgevoerd!

De beuk komt in tweevoud voor op BdN-bomen & bladeren: nvph 3776 & nvph 3784.

Familieleden van de bastaardkikker staan op BdN-reptielen & amfibieën als boomkikker (nvph 3605) en heikikker (nvph 3609).

Mijn visie: “Bij gebrek aan representatieve vertegenwoordigers in de flora- en faunawereld dient deze emissie beëindigd te worden! ‘Rupsje nooitgenoeg’ overschrijdt per 16 augustus 2021 de tolerantiegrens van de verzamelaar méér dan voldoende en té overtuigend!”

Een uniek postzegelvel – eind goed al goed?

Dit postzegelvel is uniek in benadering én uitvoering ten opzichte van alle veertien voorgaande van de reeks. Geen vervuilde postzegels! De transparante afbeeldingen bevinden zich op een na alle voor een groot deel op de postzegelranden en weinig daarvan op de postzegels. Gelukkig kan ik dit artikel met een positieve constatering afsluiten. Vandaar de vraag: “Eind goed al goed ook voor . . . ? ? ?”

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...