Prins Bernhard Fonds-postzegel als attentie-postzegel

Op de wit gekleurde postzegel zijn met potlood de contouren van een witte anjer met diagonale schaduwarcering getekend. Over de anjer, het symbool van het Prins Bernhard Fonds, loopt gedeeltelijk een verticale gele kleur-band. Hierdoor is het gele hart van de bloem niet zichtbaar.

Wereld Natuur Fonds-postzegel als signaal-postzegel!

Het symbool van de Wereld Natuur Fonds-postzegel, een pandabeertje, loopt op een smalle, groene strook op een eveneens smalle gele baan. De rest van de postzegel is van een grijze achtergrondkleur voorzien, waarin een witte tekst is uitgespaard. Ogenschijnlijk inhoudelijk een weinigzeggende afbeelding, terwijl typografisch ontwerper Jan Boterman duidelijk het tegenovergestelde op deze ‘signaal-postzegel’ heeft trachten te verbeelden.
Vandaar nadere uitleg over de bedreigde status van de ‘kleine’ pandabeer op de ‘grote’ postzegel. Het pandabeertje heeft zich als vertegenwoordig[st]er van alle nog levende pandaberen op deze postzegelafbeelding vertwijfeld teruggetrokken op het laatste, nog smalle strookje natuur-groen in een voor hem/haar steeds meer grijs en kleiner wordende (leef)wereld met z’n natuur-bedreigende bevolking. Over de betekenis van de gele kleur heb ik geen informatie kunnen vinden. Betrekking op China en/of de kleur van bamboe? Wie er echt een idee van heeft, verzoek ik te reageren.

Prins Bernhard-postzegel als portretteer-/inventariseer-postzegel

1) Voorgrond

De Prins Bernhard-postzegel geeft op de voorgrond een fotografisch beeld van de prins, omtrent ten voeten uit, in een voor hem karakteristieke houding. Sportief gekleed met een coltrui, pijp in de hand en de witte anjer in het knoopsgat van zijn colbert.

2) Achtergrond

De achtergrond geeft in collage-uitvoering kenmerkende onderdelen van vier bedrijven, waar de prins als lid van de Raad van Bestuur of Commissaris functioneert:

* de zwarte afbeelding van een Fokker Friendship F-27,
* het blauwe en nieuwe Jaarbeursgebouw in Utrecht,
* de rood gekleurde overslagapparatuur van de Hoogovens in IJmuiden,
* links op achtergrond vliegt een Boeing 747-B van de KLM.

3) Lichtblauwe achtergrond

In de lichtblauwe achtergrond is een wereldprojectie uitgespaard, waarbij de continenten Amerika en Europa herkenbaar zijn uitgespaard. Deze projectie symboliseert/verbeeldt niet alleen de goodwillreizen van de prins, maar ook zijn voorzitterschap van de Bilderberg Conferentie.

4) Groene voorgrond

De groene voorgrond verbeeldt/symboliseert de interesse van de prins voor de natuur en de sport.

5) Sluitstuk

Als sluitstuk rondt en onderschrijft de prins met een handtekening goedkeurend de postzegelafbeelding af.

Borobudur-postzegel als bijslag-postzegel

De Borobudur is een boeddhistisch heiligdom (grootte grondplan 123 x 123 m) op midden Java en is gebouwd als een grote stoepa in de zevende eeuw. Het bouwwerk telt negen etages, 2.672 reliëfs en 504 Boeddhabeelden. De bovenste etage telt 72 kleine stoepa’s.

Een stoepa is een half kogelvormig stenen bouwwerk, dat functioneert als bewaarplaats van relikwieën of als heiligdom. De Borobudur is herontdekt! Het heiligdom ligt in de buurt van de meest actieve vulkaan van Indonesië, de Merapi (zie blogartikel ‘De Merapi’, 12 mei 2015). Tot 1814 is de Borobudur eeuwen lang aaneen omtrent geheel onder een dikke laag lava met oerwoudbegroeiing bedekt geweest. Prins Bernhard was de beschermheer van het Comité tot Bevordering van het Herstel van de Borobudur.

Op de postzegel is van het bovenste terras een open stoepa afgebeeld met daarin een vervallen Boeddhabeeld. De handen van het figuur zijn verminkt en de ‘steenhuid’ is in ernstige mate verweerd. De paarse kleur heeft te maken met de kledingkleur, die door de bevolking op boeddhistische hoogtijdagen wordt gedragen. Paars roept de mystieke sfeer van het boeddhisme op, terwijl het geel het zinnebeeld is van de liefde en de vergeestelijking.

Voor de Borobudur-restauratie is een Pasar Malang Ting Tong Fair georganiseerd van 29 juni – 3 juli 1971, waar PTT een postkantoor inrichtte voor de verkoop van de Verjaardagsemissie en een herinneringsenvelop (oplage 1500 exemplaren op initiatief van Stichting Ting Tong uitgegeven). Het luchtpostblad is afgestempeld met een afbeelding van een Minangkabauhuis.

70e verjaardag van Juliana

Op de vraag aan koningin Juliana in 1978 of ze ook een bijzondere postzegel (nvph 1174) op haar 70e verjaardag wenste, antwoordde ze: “Ik zal me niet tegen die gedachte verzetten.” Bij het zien van het definitieve ontwerp merkte de koningin na de uitleg van Otto Treumann op: “Ik heb generlei bedenking tegen het door PTT voorgestelde ontwerp.”

Dubbelportret koningin Juliana-postzegel

Op de bijzondere gelegenheidspostzegel, uitgegeven ter gelegenheid van de 70e verjaardag van koningin Juliana staan twee portretten. Twee facetten van haar komen in beeld, die zich in dit koningschap verenigt.

• Het silhouet en profil in goud symboliseert/verbeeldt haar als staatshoofd, als koningin: waardig, representatief en meer functie dan persoon. Haar blik is gericht op het landsbelang, dat door de driekleur wordt verbeeld/gesymboliseerd in deze allegorische vergelijking. De kleuren van de vlag zijn vaag gehouden. Daarmee ontstaat zowel het effect van een vlag, als van een landschap.
• Uit de gouden achtergrond komt letterlijk het fotoportret van de mens, die je aankijkt naar voren. Een bewogen persoonlijk contact leggend met de beschouwer, de medemens.

Twee kanten van de persoonlijkheid van de koningin worden dus in één ontwerp samengevat. De frontale foto van de koningin is door prins Claus gefotografeerd, die aanvankelijk voor het 25-jarige regeringsjubileum van koningin Juliana in 1973 zou worden uitgegeven.
Ook deze Juliana-postzegel bezit een veelzeggende inhoudelijk lading, die met afbeeldingen en verbeeldingen op ingenieuze en betekenisvolle wijze tot stand is gekomen.

Prins Bernhard op andere postzegels

In tegenstelling tot koningin Juliana staat prins Bernhard nog maar enkele keren op Nederlandse postzegels. In 1962 met hun zilveren huwelijk (nvph 764) en in 1987 met het gouden huwelijk (nvph 1367).

Op het afstandelijke en voorontwerp (en profil) van het koninklijke paar draagt Juliana nog een diadeem, waarmee Sierk Schröder de koninklijke waardigheid wilde verbeelden. Juliana stelde deze symbolische uiting van het definitieve eindontwerp niet op prijs. Vlak voor de aanvang van het drukproces is deze bekroning alsnog verwijderd.

Typografisch ontwerper Pieter Brattinga gebruikte voor de emissie ‘50-jarig huwelijk Juliana & Bernhard’ een zwart-wit foto van Erich Salomon van het prinselijke paar in de tuin van Paleis Noordeinde in hun verlovingstijd, die op 8 september 1936 startte en eindigde op de huwelijksdag 5 januari 1937.
Brattinga’s onderbouwing van de fotokeus: “Deze foto is gekozen, omdat zij gemaakt is voordat een stormachtig leven met vele ups en downs zou plaatsvinden. Een eigenwijze noot bij het gebruik van deze foto is het oranje gekleurde boeket in de handen van prinses Juliana.”
Met andere woorden op deze foto is nog sprake van wederzijdse genegenheid!
De gouden banden aan weerskanten van de postzegel, die alle postzegels van een vel horizontaal en verticaal met elkaar verbinden, symboliseren/verbeelden in deze allegorische vergelijking de 50-jarige huwelijksverbintenis van koningin en prins, die zwierig opgewekt een trap in de tuin aflopen.

Bron: Nederlandse postzegels, achtergronden, emissiegegevens en vormgeving 87/88, Paul Hefting.

De eerste dag stempels zijn speels betrokken en zakelijk afstandelijk uitgevoerd, terwijl de postzegels met actuele en historische afbeeldingen het tegenovergestelde tonen! Raar, maar waar.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 4,00 uit 5)

Laden...