Wereld Meteorologische Organisatie (WMO)

De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is de overkoepelende organisatie van de Verenigde Naties op het gebied van  weer, klimaat en water en is gevestigd in Genève.  De WMO heeft 191 leden, waaronder Nederland (KNMI) en België (KMI).

 

 

 

 

 

 

Samen met het VN-Milieuprogramma (UNEP) stelde de WMO het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in, een gezaghebbend orgaan voor klimaatwetenschappen in relatie tot de politiek. Het secretariaat van het IPCC is overigens gehuisvest in de kantoren van de WMO. In tegenstelling tot de IMO is de WMO echter een instelling van de Verenigde Naties, en niet langer een overkoepelend orgaan van nationale weerdiensten.

 

 

 

 

 

De WMO is opgericht op 23 maart 1950 als vervolg op de International Meteorological Organization (IMO), de eerste internationale meteorologische organisatie die in 1873 was opgericht door KNMI-oprichter en meteoroloog Buys Ballot. In 1973 werd het 100 jarig bestaan van de IMO gevierd. Er verschenen veel zegels en een enkele afstempeling.

De meeste verzamelaars kennen deze kleurrijke Nederlandse zegel uit 1973, die werd uitgebracht in het kader van 100 jaar internationale samenwerking in de meteorologie 1973. De afbeelding op de zegel toont in één enkel symbool (de regenboog) twee belangrijke aspecten van het weer: zonneschijn en regen. De aan de zijkanten van de zegel afgebeelde schaalverdeling heeft betrekking op de vele metingen wereldwijd en die het weer op dat moment vastleggen.

In 1951 werd de WMO een gespecialiseerde instelling van de Verenigde Naties.

Zonder de WMO zou het weerbericht in zijn huidige vorm onmogelijk zijn. De weersverwachtingen zijn immers gebaseerd op meteorologische waarnemingen uit de hele wereld. Een van de belangrijkste taken is het in stand houden van een mondiaal waarnemingsnetwerk. Dagelijks verwerken 3 mondiale, 187 nationale en 34 regionale meteorologische diensten vijftien miljoen gegevens. De WMO is van groot belang voor internationale samenwerking op meteorologisch gebied, de uitwisseling van meteorologische gegevens en producten en het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van weer en klimaat.

Kroatië (2000): 40e WMD en 50e verjaardag WMO. Tekst stempel: WMO – 50 years of service.

KNMI

Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) is een wetenschappelijk instituut van de Nederlandse overheid, gespecialiseerd in weerkunde, klimaatwetenschap en seismologie. Het verzorgt onder andere dagelijkse weersverwachtingen en waarschuwingen bij voor de mens gevaarlijke weersomstandigheden. Het KNMI is een agentschap van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW).

Het KNMI vierde in 2004 zijn 150-jarig bestaan. Op 31 januari 1854 werd het KNMI bij koninklijk besluit van Koning Willem III officieel opgericht en zijn poorten opende op de sterrenwacht Sonnenborgh in Utrecht. TPG Post viert de officiële verjaardag van het jubilerende instituut door twee speciaal – door bureau COUP – ontworpen postzegels uit te geven. Peter Timofeeff, één van de bekendste meteorologen in Nederland, ontving in het Museum Boerhaave op 30 januari 2004 de eerste exemplaren van de KNMI-postzegels.

1 januari 1852, Koning Willem III, de eerste postzegels van Nederland.

Al 150 jaar vervult het KNMI een bijzondere maatschappelijke betekenis in Nederland. Meteoroloog C.H.D. Buys Ballot (1817-1891) nam destijds het initiatief tot oprichting van het KNMI in Utrecht. Hij was wereldberoemd door zijn wet over het verband tussen luchtdruk en wind en was één van de eerste meteorologen die weerkaarten tekende. Hij was ook grondlegger van de internationale samenwerking in dit vakgebied. Het instituut heeft aan de wieg van veel ontwikkelingen in de meteorologie gestaan. Het heeft bijvoorbeeld als één van de eerste in de wereld met stormwaarschuwingen en weerkaarten gewerkt. De weerkaart is nog steeds een belangrijk hulpmiddel. In de weerkamer in De Bilt worden tegenwoordig postzegelkaartjes gebruikt. Daarmee bedoelen de meteorologen de verzameling weerkaarten van de verschillende scenario’s voor de weersverwachting. Een van de hoofdactiviteiten van het publieke KNMI is het geven van waarschuwingen met het oog op veiligheid. KNMI onderzoekers krijgen steeds meer vat op het voorspellen van de ingewikkelde fysische processen en het klimaatsysteem. Ook als klimaatinstituut speelt het KNMI een leidende rol, zeker de laatste decennia nu klimaatproblematiek hoog op de politieke agenda staat.

Het postzegelvelletje bestaat uit tien gegomde postzegels (à 0,39 euro per postzegel) met twee verschillende ontwerpen. De ene zegel laat een grijs Nederland in de regen zien. De andere postzegel toont ons land in de zon. De fascinatie van Nederlanders voor het weer is groot: we willen er het liefst zo veel mogelijk informatie over hebben. De postzegels hebben daarom een bijzondere dimensie: op de sluitzegels staan aan de linkerkant van het velletje allerlei ‘weetjes over het weer’, zoals de hoogst en laagst gemeten temperatuur in Nederland. Aan de rechterkant presenteren de sluitzegels diverse weertypen als onweer, sneeuw, zon en wind. Wanneer je een kaart of brief schrijft kun je zo de geadresseerde informeren over de weersomstandigheden ter plaatse: de regengrijze postzegel met de sluitzegels mist, regen en wind laat niets te raden over. Het actuele weerbericht in postzegels dus.

KMI

Het Koninklijk Meteorologisch Instituut van België (KMI) is een federaal Belgisch instituut, dat wetenschappelijk onderzoek uitoefent op het domein van de meteorologie. Het instituut is lid van de WMO, het Europees Centrum voor Weersvoorspellingen op Middellange Termijn, EUMETSAT en GIE Eumetnet.

Het KMI bevindt zich in Ukkel op een ‘plateau’, omringd door de Koninklijke Sterrenwacht van België (KSB) en het Instituut voor Ruimte-Aeronomie (BIRA). Het plateau van Ukkel herbergt een klimatologisch park dat als referentie geldt voor de klimatologie in België. Onder de bevoegdheid van het Ministerie van Federaal Wetenschapsbeleid, en in samenwerking met de Europese organisatie Meteoalarm, is het KMI eerst en vooral verantwoordelijk voor de opstelling en verspreiding van de meteorologische waarschuwingen in België.

België (1957): de komeet Arend-Roland en de dubbele astrograaf van Ukkel.

Het KMI stelt alle dagen meteorologische voorspellingen op, die zowel bedoeld zijn voor het grote publiek als voor de meer specifieke doelgroepen (landbouw, wegennet, media, energiesector…). Boven op de meteorologische voorspellingen, publiceert het Instituut elke maand een klimatologisch verslag, met voor elke dag van de voorbije maand een beschrijving van de windsnelheid, de gemiddelde/minimum/maximumtemperatuur, de neerslag en de zonneschijnduur. De actuele perceptie van het KMI is een goede indicator van het belang dat gehecht wordt aan meteorologisch en wetenschappelijk onderzoek in vakgebieden als de voorspelling van het weer, fundamentele problemen in de wetenschap van de atmosfeer en het klimaat, de hydrologische cyclus, waarnemingssystemen, geomagnetisme en de ionosfeer. 

België (1982): Koninklijke Sterrenwacht.

Het Koninklijk Meteorologisch Instituut zet haar deuren open ter gelegenheid van haar 100e verjaardag! Opendeurdagen van de drie federale wetenschappelijke instellingen van het Plateau van Ukkel grepen plaats onder grote belangstelling van het publiek op zaterdag 25 en zondag 26 mei 2013. Het KMI en Bpost sloegen de handen in elkaar om een serie postzegels in het kader van deze heuglijke gebeurtenis te ontwerpen. De postzegels voor de honderdste verjaardag van het KMI zijn volgens Bpost het hoogtepunt van de postzegelcollectie van 2013. Ze tonen een nooit eerder gebruikte techniek in België: inkt die reageert op temperatuurverschillen.

Het velletje bestaande uit 4 zegels opgedeeld in de 4 seizoenen, toont bomen waarvan het bladerdek verdwijnt bij contact met warmte: zet een duim op de vier onderste zegels en de groene inkt verdwijnt! De onderliggende laag die dan tevoorschijn komt, laat een typische voorspellingskaart van België zien voor het seizoen in kwestie. De vijfde zegel bovenaan toont dan weer het statische gebouw van het Koninklijk Meteorologisch Instituut.

L’Institut royal météorologique (=IRM).

Naast Bpost deed ook de Koninklijke Munt een speciale actie ter ere van de 100e verjaardag. Ze gingen voor de creatie van een 2€ herdenkingsmunt. Uitzonderlijk werd dit via een ontwerpwedstrijd in de handen van het publiek gelegd. De wedstrijd kende een overweldigend succes met meer dan 700 inzendingen. Na rijp beraad besloot de jury om de eerste prijs toe te kennen aan de heer Peter Denayer uit Hofstade (Zemst), omwille van het krachtige ontwerp waarbij de symboliek van het weer op een eenvoudige maar goed zichtbare manier werd weergegeven.

Zomerzegels 1990

In 1990 kwamen de zomerzegels uit met als thema ‘Het weer’. De serie bestaat uit drie waarden: 55+30 cent (een warme zomerdag), 65+35 cent (wolkenformaties en isobaren) en 75+35 cent (wetenschappelijke registratie van het weer). Behalve de serie kwam ook een postzegelboekje nr 40 uit.

Ook was er een beroemde plaatfout op de 55+30 cent zegel. Ziet u de verschillen tussen de vier zegels?

Wereld Meteorologische Dag (WMD) 2021 – De oceaan, ons klimaat en weer

Als het om het weer en het klimaat gaat, denken de meesten van ons alleen aan wat er in de atmosfeer gebeurt. Als we de oceaan echter negeren, missen we een groot deel van de foto.

Zuid-Korea (1961): FDC 23 maart, 1e WMD.

De oceaan beslaat ongeveer 70% van het aardoppervlak en is een belangrijke motor van het weer en klimaat in de wereld. Het speelt ook een centrale rol bij klimaatverandering. De oceaan is ook een belangrijke motor van de wereldeconomie, die meer dan 90% van de wereldhandel voor haar rekening neemt en de 40% van de mensheid ondersteunt die binnen 100 km van de kust leeft. Dit onderkennende Nationale Meteorologische en Hydrologische Diensten en onderzoekers monitoren regelmatig de oceaan en hoe deze verandert, modelleren hoe deze de atmosfeer beïnvloedt en leveren een breed scala aan maritieme diensten, waaronder ondersteuning van kustbeheer en Safety of Life at Sea. Tegenwoordig maken de toenemende gevolgen van klimaatverandering oceaanobservaties, onderzoek en diensten belangrijker dan ooit tevoren.

Myanmar (2000): FDC 23 maart, 40e WMD en 50e verjaardag WMO.

Het thema van de Wereld Meteorologische Dag – De oceaan, ons klimaat en het weer – viert de focus van WMO bij het verbinden van de oceaan, het klimaat en het weer binnen het Aardesysteem. Het markeert ook de lancering van het decennium van de Verenigde Naties voor oceaankunde voor duurzame ontwikkeling (2021-2030). The Decade stimuleert de inspanningen om oceaanwetenschap te verzamelen – door middel van innovatieve en transformerende ideeën – als basis voor informatie ter ondersteuning van duurzame ontwikkeling. WMO, als het gespecialiseerde agentschap van de Verenigde Naties voor klimaat, weer en water, streeft naar een beter begrip van de onlosmakelijke band tussen oceaan, klimaat en weer. Dit helpt ons de wereld waarin we leven te begrijpen, inclusief de gevolgen van klimaatverandering, en om leden te helpen hun vermogen om levens en eigendommen veilig te houden te versterken – het risico op rampen te verkleinen – en om levensvatbare economieën in stand te houden.

Turkije (2019): FDC 23 maart, 59e WMD.

Wereld Meteorologiedag 2021 is een activiteit van het Decennium of Ocean Science for Sustainable Development van de Verenigde Naties: https://www.oceandecade.org/

Kijk ook op de site van WMO: https://public.wmo.int/en

Dag & Nacht

Wil je meer weten over de hemel zowel overdag en ’s nachts dan adviseer ik je om dit boek te kopen (inmiddels 7e druk, 2020): Dag & Nacht, De hemel verklaard door Helga van Leur & Govert Schilling. Het boek Dag & Nacht is een heerlijk boek om te lezen. Zowel om gewoon op te pakken en door te nemen, als een naslagwerk. De informatie leest lekker weg en leert me allerlei nieuwe dingen. Er is zoveel meer te weten over wat je ziet en dat is boeiend. Een aanrader van 192 pagina’s.

Waarom is de lucht blauw en de zonsondergang rood? Hoe ontstaat de regenboog met al zijn kleuren? Kun je vanuit Nederland het poollicht zien? Welke wolken vertellen je dat je beter een paraplu mee kunt nemen? Waarom ziet de maan er elke dag anders uit? Hoe zie je het verschil tussen een ster en een planeet? En waar vind je de Poolster en hoe herken je een satelliet?

In dit boek beschrijven Helga van Leur en Govert Schilling alles wat er overdag en ’s nachts aan de hemel te zien is. Van wolkentypen, optische verschijnselen en bliksem tot vallende sterren, planeetsamenstanden en zonsverduisteringen. In begrijpelijke taal en voorzien van prachtige foto’s nemen ze je mee op een boeiende verkenningstocht, van ’s morgens vroeg tot diep in de nacht.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • België • Indonesië • Kroatië • Nederland • Zwitserland • Ruimtevaart

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(11 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...