Dat de postzegel zijn langste periode met de frankeerfunctie heeft gehad, is zeker. Dat de postzegel voor frankering van een poststuk nog een poos(je) zijn functie zal vervullen, is ook zeker, maar met de komst van de digitale postzegelcode kan dat nog wel eens verkort worden.
Hoe lang de postzegel naast de frankeerfunctie ook de verzamelfunctie zal vervullen, is voor mij een vraag. Wellicht heeft u als postzegelblog-lezer er wel een mening over. Bij voorbaat dank voor uw reactie.
PostNL heeft sowieso een andere insteek over het postzegelgebruik dan die van de verzamelaar.
Postzegelgebruik
In de periode 1980 – 2000 bestond tussen de aanmaak van postzegels en het gebruik daarvan nog een zekere evenwichtige verhouding.
- Van de gelegenheidspostzegels wordt het overgrote deel voor de frankering gebruikt. Het resterende deel wordt ongebruikt door de verzamelaar en postzegelhandel afgenomen.
- Van de bijzondere postzegels als zomer- en kinderzegels wordt een gering percentage voor frankering gebruikt. Een hoog percentage komt ongebruikt in albums van binnen- en buitenlandse verzamelaars terecht.
- De permanente postzegel wordt alleen voor de frankering gebruikt. Een gering deel komt in een collectie terecht.
Postzegel als verdien-object
- Het verdien-aspect van de postzegel als frankeermiddel is gering.
- Het inkomstencijfer van de postzegel als verzamelobject is geweldig groot. Het postbedrijf hoeft voor de postzegel als ‘vooruit-vervoer-betaalmiddel-van-een-poststuk-van-A-naar-B’ in het geheel geen dienst te verrichten. Met andere woorden PostNL krijgt zonder er een prestatie voor te leveren gratis voor niets de totale frankeerwaarde in de schoot geworpen.
Computer-technische vooruitgang
Communicatie via computer-technische wegen vergemakkelijkt en versnelt in hoge mate. Een brief of kaart is als verbindingsmiddel tussen personen een achterhaald object geworden en daarmee ook de functie van de postzegel. Voor PostNL betekent deze ontwikkeling dat de bakens verplaatst dienen te worden, wil het postbedrijf nog inkomsten uit de postzegel genereren.
Van frankeerfunctie naar verzamelfunctie
PostNL heeft een verschuiving in de functie van de postzegel aangebracht. De verandering van frankeermiddel naar verzamelobject. Er bestaat nu nog een twee sporenbeleid: geringe mate aandacht voor de frankeerfunctie, in hoge mate aandacht voor de verzamelfunctie van de postzegel door binnen- en buitenlandse verzamelaars.
Per jaar geeft PostNL 20 postzegelemissies in beperkte oplagen uit. Een geweldig hoog percentage van deze postzegels komt tegen een riante betaling (ongeveer 150 euro per jaar) in albums van de verzamelaar terecht. Een gering percentage wordt nog voor de frankering gebruikt.
Kwantiteit & kwaliteit
Van de 150 jaarlijks uitgegeven nieuwe postzegels, is het aantal voor PostNL het belangrijkst.
- Naast de uitgave van veel emissies per jaar zijn ook lage productiekosten ervan aantrekkelijk voor PostNL. Door meerdere postzegels met dezelfde afbeelding in een postzegelvel op te nemen en/of weinig hoogstaande postzegelontwerpen te gebruiken zijn de inkomsten voor PostNL hoog en winstgevend.
- De ontwerpkosten van een fotografische afbeelding op een postzegel zijn laag. De tien ogenschijnlijk aantrekkelijke ‘Beleef de natuur-emissie’ met een relatief hoog oplagecijfer (op alle PostNL-verkooppunten verkrijgbaar) wordt nog als frankeerzegel gebruikt. Voor deze bijzondere postzegel wordt als enige emissie nog reclame met een affiche gemaakt. (uitgezonderd de Decemberemissie). Adverteren doet verkopen en is daarmee aantrekkelijk voor PostNL.
- Gelukkig trakteert PostNL de consument ieder jaar nog wel eens op een postzegel met een hoogstaand postzegelontwerp. Hierbij denk ik aan ‘Typisch Nederlands stolpboerderijen’ van het bekende ontwerpbureau Total Design in Amsterdam. De verzamelaar moet voor deze ene postzegel wel vijfmaal het extra frankeerbedrag (0,96 euro) van de resterende postzegels bij deze koppelverkoop-methode betalen. Met andere woorden de kwaliteit dient betaald te worden!
Als de emissie ‘Typisch Nederlands 2020’ in logische uitvoering uitgegeven zou zijn geworden, werd de emissie niet alleen van 30 naar 5 verschillende postzegels bekort, maar ook een bedrag van 27,30 euro naar 4,55 euro verlaagd. De verzamelaar interpreteert het bedrag 27,30 euro op een andere manier dan PostNL.
Afstandelijkheid
Tijdens de crisistijd van de dertiger jaren van de vorige eeuw werd het verzamelen van postzegels als een goedkope vrijetijdsbesteding bedreven. Feitelijk ieder poststuk was toen nog met een postzegel gefrankeerd.
Tegenwoordig wordt een postzegel op een poststuk nog sporadisch gebruikt. De postzegel als gebruiksvoorwerp is verdwenen. Nieuwe postzegels kunnen nog alleen nog in een Bruna-winkel gekocht worden. Helaas is Bruna in de meeste plaatsen niet meer aanwezig.
Nieuwe postzegels kan men per abonnement of op bestelling nog ontvangen. Deze gecentraliseerde verkoopmethode (voor PostNL goedkoop) maakt van de postzegel nog een groter wereldvreemd en kunstmatig object wordt.
Postzegelwaarde
Postzegelemissies vanaf 1980 uitgegeven zijn bepaald niet meer winstgevend. Bij eventuele postzegelverkoop wordt een bijzonder laag percentage van de aanschafprijs betaald. De vraag is bijzonder gering. Met andere woorden de postzegel als verzamelobject is voor de bezitter alleen nog aantrekkelijk, voor anderen feitelijk niet meer.
Bestaansrecht van filatelie?
Is er nog een bestaansrecht voor de filatelie? Het antwoord hierop is kort en duidelijk: “Ja én nee!” De filatelie wordt op twee duidelijk van elkaar te onderscheiden wegen bedreven. Namelijk die van de postzegelverzamelaar en die van de filatelist.
Postzegelverzamelaar of filatelist
1a) Tot de eerste groep behoren verzamelaars, die hokjes vullen van het voorbedruk-album met oude en nieuwe [on]gestempelde postzegels aan de hand van postzegelcatalogi.
2a) Tot de tweede groep behoren filatelisten, die met kennis van zaken zich intensief bezighouden met filatelistische bijzonderheden, die niet in catalogi vermeld zijn.
Verschil in aankoop
1b) Van de eerste groep is bekend dat die in de loop der jaren steeds kleiner wordt. Door overlijden neemt de omvang van de oudste garde voortdurend af. De ‘achterblijvers / doorzetters’ komen steeds meer tot ontdekking dat de hobby te duur wordt. Dit besef ontstaat vooral bij verzamelaar, die per PostNL-abonnement enkele malen per jaar een zending postzegels ontvangt tegen een totaalbedrag van 150 euro. Na elke zending dient een fors bedrag betaald te worden.
2b) De filatelist verdiept zich door gerichte aankoop bij collega-filatelisten, postzegelhandel en op veilingen op aanvullingen voor zijn gespecialiseerde verzameling. Deze tak van de filatelie zal in lengte van jaren blijven bestaan.
De toekomst
1c) Als de hobby minder duur is, zal PostNL in het derde decennium van de 21e eeuw met een beperkt beleid nog een poos postzegelemissies kunnen uitgeven. Ook bij een gematigd emissiebeleid verdient PostNL over de ruggen van de verzamelaar. De ‘verslaafde verzamelaar’ wordt wel steeds gebruikt/misbruikt. Dit postzegelbeleid is beneden de waardigheid van het ex-staatsbedijf. In mijn visie is het ethisch onverantwoord handelen van PostNL.
2c) Ongestoord zal de filatelist zijn specialisme voortzetten, waarbij de rol van PostNL niet meer aanwezig is. Hij bedrijft de relatie met de postzegel in historisch perspectief.
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(8 stemmen, gemiddeld: 4,50 uit 5)
Laden...
Reacties (16) Schrijf een reactie
Het is toch van de verbaasde, het onbegrijpelijke en het verontrustende dat na één dag niemand reageert op de ongebreidelde postzegeluitgifte van PostNL per jaar tegen een fors bedrag. De talrijk nieuwe postzegels vervullen alleen maar een verzamelfunctie en feitelijk geen frankeerfunctie meer. Het zwijgen doet me denken aan de OVERTREDINGEN van Trump, waarop pas na vier jaar de kritiek losbarstte!
De genoemde postzegeluitgifte van PostNl zijn al langer aan gang dan 4 jaar. Het gevolg is dat een aantal verzamelaars stopt met verzamelen van nieuwe uitgiften. Een aantal is overgegaan van een verzameling per land naar een thema verzameling.
@Bate wat denk je met dergelijke artikelen te bereiken? Ik denk dat je beter je frustraties kan neerleggen bij Postnl. Dan heb je kans dat er iets meegedaan wordt. Dit soort artikelen (met woorden van gelijke strekking) verschijnen regelmatig op Postzegelblog en je bereikt er uiteindelijk niets mee. Ik spaar postzegels omdat ik het leuk vind. En als ik het niet meer leuk vind, dan stop ik ermee. En met dit soort artikelen trek je ook geen nieuwe verzamelaars aan.
Wat de serie typisch Nederland betreft ben je niet verplicht de complete velletjes aan te schaffen. Via een abonnement is het mogelijk de losse zegels aan te schaffen en koop je dus zes zegels voor EUR 5,76.
De investering van EUR 150,00 per jaar zal gebaseerd zijn op de zegels inclusief de velletjes. Voor de losse zegels die per jaar worden uitgegeven betaal ik rond de EUR 100,00 per jaar. Elke hobby kost geld. Er is een afspraak met postnl dat dit bedrag niet hoger gaat worden.
De zoveelste klaagzang over dit onderwerp. Wat schieten we daar nu mee op?
De coronacrises heeft laten zien dat er weer meer kaarten verstuurd worden. Een goede stimulans om zo weer meer bijzondere postzegels in omloop te krijgen. Een persoonlijke vraag aan iedere postzegelverzamelaar: hoeveel postzegels plakt u per jaar weg aan dergelijke post?
@ Naamgenoot Willem: Alleen met Kerst en bij enkele verjaardagen plak ik nog een postzegel.
Mbt PostNL: Ik ben het met mijn naamgenoot en Yvonne eens: klagen helpt niet. PostNL is een commercieel bedrijf en heeft maar één doel: Geld verdienen; hoe meer hoe liever. Daar komen ze ook eerlijk voor uit, en zakelijk gezien kan ik ze ook geen ongelijk geven. De verzamelaar moet zich daar op in stellen. Compleet zijn hoeft echt niet. Verzamel alleen wat je leuk vind. Ik doe dat thematisch en nog steeds met veel plezier.
@Naamgenoot Willem:En voor mij is thematisch nog steeds thematisch Nederland. En daar beleef ik nog steeds veel plezier aan. En tja de ene postzegel is de andere niet. Soms valt het ontwerp tegen en de andere keer de uitvoering. En wat mij betreft zou er meer aandacht mogen zijn voor geschiedenis, maar helaas is dat niet populair in onze samenleving.
Een paar dingen die ik hierover wil zeggen.
Je bent vrij om te verzamelen en daarmee kopen en/of ruilen wat je wilt, PostNl verplicht je tot niets.
€150 per jaar voor een hobby waar je veel plezier aan hebt is, in mijn ogen, niet bijster veel. Een seizoenskaart van een voetbalclub is duurder.
Ikzelf gebruik nog best vaak zegels, via Mp en Facebook verkoop ik regelmatig,deze brieven en pakketjes moeten gefrankeerd worden en zelf vind ik het ook fijn dat, als ik zegels koop, deze gefrankeerd zijn met nieuwere zegels.
Verder, Bate, je schrijft altijd mooie stukken die ik met veel plezier lees en waar ik regelmatig wat van opsteek.Echter, soms heb je nogal een zure (onder)toon. Dat vind ik echt jammer, zegelen is zo’n leuke hobby. Dus laat die fles azijn staan en neem een lekker biertje, wijntje of wat verder je smaak geniet.
Groeten uut Grunn!
Groeten uut Grunn = Groeten met een glimlach!
@Ramon ik sluit me hier helemaal bij aan. Wel vraag ik me weleens af waarom postnl nooit reageert op opmerkingen op deze site. Volgens mij zijn ze wel sponsor, maar reageren nooit. Het zou positief kunnen zijn als er iemand van postnl zou willen reageren. Zo kan er wellicht meer begrip over en weer ontstaan over het postzegeluitgifte beleid. En hopelijk wordt er met positief, opbouwende kritiek iets gedaan. Wat vinden de verzamelaars van dit idee? Is dat iets om bespreekbaar te maken bij de post?
Er is binnenkort een digitale meeting van PostNL met het verzamelaarsplatform, waar ik (en Bate) deel van uitmaken. Ik kan het daar aan de orde stellen.
@Willem dat zou heel mooi zijn! Is het geheim wat daar besproken wordt? Kan een keer worden uitgelegd wat het doel van dit platform is? Wie daar aan mee doet en wat er zoal aan de orde komt?
Nee hoor, geen geheim. Er wordt terug gekeken en vooruitgeblikt naar het uitgiftebeleid. In het verleden konden wij ook onderwerpen voor uitgiften aandragen, en daar werd dan een ranking in aangebracht. In principe kwam er dan een uitgifte van het onderwerp dat op nummer 1 kwam. De laatste paar jaar wordt dat niet meer gedaan. Ik draag zelf nog wel een onderwerp aan (bv voor 2022 heb ik Leiden European City of Science aanbevolen voor een uitgifte). Of dat gehonoreerd gaat worden is natuurlijk nooit zeker. Een jaar of 20 geleden is deze groep samengesteld en is toen verzamelaarsplatform gaan heten.
Ik was in die tijd regio-voorzitter van de landelijke bond, en peilde toen in de regio wat er speelde. Ook dat is helaas verwaterd.
@Willem dat is best wel jammer dat er geen onderwerpen voor uitgiften meer worden aangedragen met de bijbehorende ranking. Wil postnl dat niet meer? En het zou mooi zijn als er minimaal één uitgifte per jaar een historisch feit zou markeren.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)