Het eerste boek van Wilbert Awdry verscheen op 12 mei 1945 over ‘Thomas the Tank Engine’. Hierbij was als illustratie Thomas afgeleid van een ander type locomotief, een type E2 0-6-0T ontworpen door Lawson Billinton voor de London Brighton and South Coast Railway, de LB & SCR.

Tien locomotieven van dit type werden gebouwd in Brighton tussen juni 1915 en oktober 1916. Ze waren bestemd voor rangeerwerk op de grotere stations. Verder het verplaatsen van lege goederentreinen over korte afstanden in de regio Londen tussen Victoria Station en de London Bridge stations. Later waren ze in dienst in de havens van Southampton. In 1963 waren alle tien locomotieven buiten dienst gesteld en gesloopt.

De boeken van Wilbert Awdry gaan over de avonturen van locomotieven, wagons en andere rijdende voertuigen die kunnen praten en behoren tot een spoorlijn op het denkbeeldige eiland Sodor. Hoofdpersoon is Thomas, de stoomlocomotief. Thomas is hemelsblauw geschilderd en draagt nummer 1 te zien op de zijkant van de watertanks. Thomas is een van de kleinste locomotieven van het gezelschap, de kleinste is Percy, en komt vaak in de problemen omdat hij klussen oppakt die beter gedaan kunnen worden door de grotere, sterkere locomotieven. De verhalen hebben vrijwel altijd een vast patroon. De dikke directeur van de spoorlijn met zijn hoge hoed, ‘The Fat Controller’, geeft in elk verhaal een bijzondere opdracht aan Thomas die dat enthousiast probeert uit te voeren. Hij luistert niet naar de adviezen van de andere locomotieven en daardoor gaat het telkens opnieuw verkeerd. Dan krijgt hij hulp van de anderen en brengt zo de opdracht tot een goed einde. Uiteraard krijgt hij dan de complimenten van de directeur.

Meestal is Thomas te zien als locomotief voor een korte passagierstrein bestaande uit twee wagons met de namen Annie en Clarabel. Te zien op bovenstaande postzegel waarbij Thomas met de twee wagons een spoorwegkruising passeert en een groet brengt aan de passagiersbus met de naam Bertie.

Locomotief nummer 2 is Edward, geschilderd in blauw met rode strepen. De locomotief heeft vier voorloopwielen en vier aandrijfwielen. Het is een type 4-4-0 tender locomotief. Edward is niet afgebeeld op een postzegel. Boeken zijn ‘Edward the Hero’, ‘Edward and the Bear’ en ‘Edward and the Party’.

Henry is locomotief nummer 3, groen geschilderd met een rode baan aan de onderzijde boven de wielen. Het is een type 4-6-2 tender locomotief en de grootste van allemaal. Om goed te kunnen werken heeft Henry speciale steenkool nodig afkomstig uit Wales. Meestal trekt hij lange goederentreinen en soms mag hij de express trein trekken. Henry is een verwaande locomotief en soms erg humeurig. Boeken zijn ‘The Sad Story of Henry’, ‘Henry and the Elephant’ en ‘Henry’s Forest’. Op de postzegel is te zien dat Henry vanwege zijn humeurige gedrag wordt opgesloten in een verlaten tunnel maar later, na excuses, weer wordt toegelaten op het spoorwegtraject.

Gordon is een grote locomotief, blauw met rood geschilderd, en de sterkste van allemaal. Het is een tender locomotief met vier voorloopwielen en vier aandrijfwielen, een type 4-4-0. De kolentender is aan de locomotief gekoppeld en Gorden heeft nummer 4 gekregen. Boeken zijn ‘Gordon and the Big Engine’, ‘Gordon off the Rails’ en ‘Gordon and the Famous Visitor’. Hij is de vaste locomotief voor express treinen en voelt zich dan ook erg belangrijk.

James is een rood geschilderde locomotief type 2-6-0 met twee voorloopwielen en zes aandrijfwielen. De locomotief heeft een kolentender die aan de locomotief is gekoppeld. James behoort tot de grotere stoomlocomotieven en is een grote opschepper die wel eens door de andere locomotieven op zijn nummer wordt gezet. De locomotief draagt nummer 5 aangebracht op de tender.

James is vaak betrokken bij ongelukken zoals op bovenstaande postzegel is te zien. Titels van boeken zijn: ‘James in a Mess’, ‘James and the Troublesome Trucks’.’James and the Bees’ en ‘James and the Tar Wagons’. De afbeelding op de postzegel is afkomstig uit het laatstgenoemde boek.

Percy is de kleinste locomotief die meestal de posttrein trekt. Het is een groengeschilderde zadeltank locomotief waarbij zich het water in plaats van in zijtanks zoals bij Thomas, in een watertank rondom de stoomketel is aangebracht. De locomotief is van het type 0-4-0ST en heeft dus geen voorloopwielen maar alleen vier aandrijfwielen. De letters ST betekenen Sadle Tank. Het is de grapjas onder de locomotieven.

Dat ook Percy wel eens in de problemen komt is te zien op bovenstaande postzegel. Het is een plaatje uit het boek ‘Percy takes the Plunge’ waarbij de locomotief het water induikt. Het verhaal is gebaseerd op een krantenfoto uit 1894 waarbij een locomotief van de Great Western Railway zich met een passagierstrein over een ondergelopen spoorlijn rijdt bij Creech. Percy heeft het nummer 6 wat is aangebracht op de cabine en kleine kolentender. Zadeltank stoomlocomotieven zijn vaak gebruikt op industrieterreinen voor rangeerwerk en voor korte goederentreinen en passagierstreinen op het landelijke treinennetwerk.

De vier postzegels zijn samengebracht in een blokje uitgegeven op 14 juni 2011. De enige ‘vrouwelijke’ locomotief is Emily, niet afgebeeld op een postzegel. Het is een zeer oud model tender locomotief met vier voorloopwielen, twee aandrijfwielen en twee achterwielen, een type 4-2-2.

Dit type locomotief, met zeer grote aandrijfwielen, werd ontworpen door Patrick Stirling voor de Great Northern Railway. Ze werden gebouwd tussen 1870 en 1895. Emily is donkergroen geschilderd. Boeken zijn ‘Emily’s New Coaches’, ‘Emily the Stirling Engine’ en ‘Emily’.

Dat Emily afgeleid is van de locomotief van Stirling is te zien op de prentkaart. De locomotief werd in 1870 in de locomotievenfabriek in Doncaster gebouwd en deed dienst tot in 1907. In totaal heeft deze locomotief 2.247.460 kilometer afgelegd op de Britse spoorwegtrajecten en werd daarna overgedragen aan het National Railway Museum in York. Vanwege de enorme aandrijfwielen wordt de locomotief ook wel een ‘eight-footer’ genoemd. In totaal zijn 53 locomotieven van dit type gebouwd.

Toby is een wat vreemd uitziende locomotief van het type stoomtramlocomotief uitgerust met een koeienvanger. Toby trekt vooral wagons met stenen afkomstig uit de steenfabriek. Toby draagt nummer 7 en heeft zes aandrijfwielen. Boeken zijn: ‘Toby the Tram Engine’ waarbij hij een passagierswagon trekt en ‘Toby’s Tightrope’. Dit type stoomtramlocomotief heeft echt bestaan en heeft dienst gedaan op de tramlijn tussen Wisbech en Upwell in East Anglia door de Great Eastern Railway. In totaal werden twaalf van dergelijke locomotieven, ontworpen door James Holden, gebouwd tussen 1903 en 1921.

Een van de vele bijrollen in de boeken wordt vertolkt door Daisy die pas veel later verscheen. Het is een door een dieselmotor aangedreven passagierstrein gebaseerd op de Diesel Multiple Units, de DMUs, in de jaren ’60. Ze kwam voor het eerst voor toen Thomas na een ongeluk gerepareerd moest worden waardoor ze tevens de twee wagons behorende bij Thomas moest trekken. Daisy is een bijzonder eigenwijs en soms gemeen voertuig die graag de pestkop speelde als ze de wagons Annie en Clarabel moest trekken. De tien postzegels en het blokje werden ontworpen door Elmwood en gedrukt door Cartor Security Printers in Frankrijk.

Een tiental eerstedag enveloppen zijn vervaardigd voor de uitgiften op 14 juni 2011 ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Wilbert Awdry. Hij werd op 15 juni 1911 geboren te Ampfield in het graafschap Hampshire en overleed op 21 maart 1997 te Stroud in het graafschap Gloucestershire. Hij schreef in totaal 26 boeken met 105 verhalen over Thomas en zijn vrienden. Op de eerstedag envelop is een stempel afgedrukt met de ingang van een tunnel, Box Tunnel, vlak bij Bath in het graafschap Somerset. Het is een van de oudste lange spoorwegtunnels in Groot-Brittannië, aangelegd tussen 1836 en 1841 door Isambard Kingdom Brunel. De tunnel is bijna drie kilometer lang en de bouw koste bijna 100 mensenlevens door ongelukken.

In Groot-Brittannië bestaan vele particuliere spoorwegmaatschappijtjes die veelal door vrijwilligers in stand worden gehouden. Het zijn geliefde toeristische attracties vooral voor spoorwegliefhebbers. Bovenstaande eerstedag envelop werd uitgegeven door de Gloucestershire Warwickshire Steam Railway, de GWSR. Deze spoorlijn ligt op het voormalige treintraject van de Great Western Railway bij de Cotswolds tussen Winchcombe en Bishop’s Cleeve.

En Sodor Island? Dat is te vinden in het Drayton Manor Thema Park in Tamworth bij Birmingham in het graafschap Staffordshire. Thomas Land werd hier in 2008 geopend als een van de grootste themaparken met Thomas the Tank Engine als belangrijkste onderdeel. Hier zijn onder andere de bus ‘Bertie’ en enkele locomotieven uit de boeken te zien en mee te rijden. Boeken zijn verfilmd en worden nog steeds uitgezonden op televisie in korte afleveringen van vijf tot tien minuten.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Frankrijk • Groot Brittannië • Boeken • Spoorwegen

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...