Bij uitzondering schenk ik in deze aflevering eens aandacht aan de uitgifte van een Persoonlijk Postzegelemissie. Reden? Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 1919, leider en medeoprichter van de Sociaaldemocratische Bond [SDB] in 1881) heeft, enkele kilometers westelijk van mijn woonplaats, omstreeks 1880 na de landbouwcrisis zich intensief bemoeid met de erbarmelijk sociale werk- en leefomstandigheden van de land- en veenarbeiders. Zware arbeid, lange werkdagen, gedwongen nering (voor zover men werk had) en bar slechte woonvoorzieningen waren kenmerkend. Er rees verzet tegen de ‘onderdrukking’ van grote boeren en veenbazen o.a. tegen die uit Beetsterzwaag.
Gerelateerde artikelen
Domela Nieuwenhuis Persoonlijke Postzegels
‘Ús ferlosser’ en tegenstellingen
De charismatische Ferdinand Domela Nieuwenhuis trok zich het lot van de arbeiders in Zuidoost Friesland (Opsterland en Schoterland) aan. Door zijn links-religieus leiderschap noemden de arbeiders hem ‘ús ferlosser’. In publicaties (o.a. in het lijfblad Recht voor Allen) en redevoeringen in en buiten het parlement hamerde hij voortdurend op algemeen kiesrecht en sociale wetgeving. Hij was tegen Kapitaal, Koning, Kazerne, Kroeg en Kerk. Gedesillusioneerd (o.a. door minachting in de Tweede Kamer) predikte hij uiteindelijk als anarchist de revolutie.
P.J. Troelstra
Een belangrijke tegenstander van Domela werd de charismatische Fries Pieter Jelles Troelstra (1860 – 1930). Voor het gerecht verdedigde hij socialistische boeren en arbeiders, waardoor zijn populariteit steeg in de socialistische beweging. In 1894 richtte hij de landelijk opererende Sociaal-Democratische Arbeiderspartij (SDAP) op.
De socialistische beweging raakte verdeeld tussen ‘Revolutionairen’ en ‘Parlementairen’.
Domela Nieuwenhuis Postzegels
Geheel tegen de verwachting in geeft het Ferdinand Domela Nieuwenhuis Fonds in Heerenveen geen één, maar vijf Persoonlijke Postzegelvellen uit met tien postzegels. Ieder postzegelvel bezit tien eenkleurige postzegels in de kleuren roodbruin, grijs, geelbruin, rood en blauw. Ontwerper van de postzegels is Wouter Nijdam.
Kenmerkende facetten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846 – 18 november 1919) bepalen op levendige en aansprekende wijze de vormgeving van de vijf kleurige Domela-postzegels.
- In 1879 richtte Domela als hoofdredacteur het eerste socialistische tijdschrift Recht voor Allen op.
- Het gestileerde punt-gerasterde hoofd van Domela accentueert zijn activistische en strijdvolle uitstraling.
- Van Domela zie je beide ogen, waaruit zijn persoonsgerichte bezieling overtuigend straalt.
- Het ietwat schuin opgestelde hoofd in het vlak suggereert beweging en activiteit van de activist Domela. Bij het ‘recht gezette’ hoofd van Domela van de eerste postzegel is de ‘beweeglijkheid’ verdwenen. Deze statische, rustgevende opstelling mist het leven, de beweging en dynamiek.
- Het uitroepteken symboliseert zijn emotioneel geladen, opzienbarende en opmerkelijke uitspraken!
- Domela’s belichting komt letterlijk, maar ook figuurlijk van links.
- De kleurige postzegels verbeelden in nuances de veelkleurigheid van Domela.
- Op iedere postzegel doemt Domela uit een donkere achtergrond dominerend op de voorgrond.
Schilderij Baruch Lopes de Leão Laguna
Door rastering van het portret van Domela, geschilderd door Baruch Lopes de Leão Laguna (1864 – 1943), is het logo van het Domela Nieuwenhuis Museum ontstaan, dat de 100-jarige sterfdag van ‘ús ferlosser’ met boeken, opera, lezingen en postzegels organiseert.
Afbeeldingen: Ferdinand Domela Nieuwenhuis Museum Heerenveen
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)