De Uil van Minerva ontrafeld - Postzegelblog

De Uil van Minerva ontrafeld

2

‘De Uil van Minerva’ heeft de meeste stemmen gekregen voor de Provinciale Statenverkiezingen 2019. In de NRC van 21 maart en het AD van 22 maart is de toespraak (of beter: spreekbeurt) van Thierry Baudet (FVD) in zijn geheel geanalyseerd. In zijn toespraak zijn verwijzingen opgenomen met de mythologie, de geografie, de kunst en de filosofie. Veel zegels van genoemde onderwerpen zijn uitgegeven om zijn toespraak van 20 minuten beter te begrijpen. Leest u mee?

De volledige toespraak Thierry Baudet is te zien via: https://www.youtube.com/watch?v=HuSkkuEOEa4

De Uil van Minerva en de verschillende betekenissen van de uil

Friederich Hegel

De eerste zin van zijn toespraak: ‘De Uil van Minerva spreidt zijn vleugels bij het vallen van de avond’. In het Duits: ‘Die Eule der Minerva beginnt erst mit der einbrechenden Dämmerung ihren flug’, aldus Friederich Hegel. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Stuttgart, 27 augustus 1770 – Berlijn, 14 november 1831) was een Duits filosoof en is een van de centrale representanten van het Duits idealisme. Hegel schreef deze tekst in 1821.

Het Duitse idealisme is een filosofische stroming uit de geschiedenis van de moderne filosofie. De stroming is ontstaan in Duitsland in de late 18e en vroege 19e eeuw. Het Duitse idealisme is nauw verbonden met de Romantiek en met de revolutionaire ideeën van de Verlichting en vindt zijn oorsprong in het werk van Immanuel Kant. Ze kwam echter pas tot haar bekende vorm in het werk van Fichte, Schelling en Hegel. Andere filosofen die nauw met deze stroming worden geassocieerd zijn Jacobi, Reinhold en de theoloog Schleiermacher.

Italia (1947): POSTA PNEUMATICA uitgaven met Minerva.

Minerva komt uit de Romeinse mythologie en is de godin van de oorlog, vindingrijkheid, kunst en wijsheid. De godin Minerva was een Italiaanse godin die gebaseerd was op de Griekse godin Pallas Athena. Minerva zou zijn geboren uit het hoofd van de Romeinse oppergod Jupiter, zoals de Griekse godin Pallas Athena geboren was uit het hoofd van de Griekse oppergod Zeus.


Baudet bedoelde met zijn eerste zin: ‘De uil van Minerva begint haar vlucht pas bij het aanbreken van de avondschemering’ (= het inzicht komt pas als de consequenties echt duidelijk worden).

Intermezzo ‘Betekenis van de uil als symbool in mythen en sagen’

Pallas Athena: de uil als symbool voor wijsheid

De Griekse godin Pallas Athena wordt en werd regelmatig afgebeeld met een uil. Deze maagdelijke godin van de wijsheid en de kunsten was de beschermgodin van de Griekse stad Athene . Als symbool draagt zij altijd het afgehakte hoofd van het monster Medusa bij zich. De uil waarmee zij vaak wordt afgebeeld staat symbool voor haar wijsheid en kunde. Bijvoorbeeld op deze bekende euromunt van Griekenland.  Wat is de betekenis en symboliek van de voorstelling van de uil en de olijftak en waarom worden deze zaken met de godin Athena in verband gebracht.

Doordat de uil een nachtdier is en dingen kan zien die anderen niet zien, stond hij symbool voor de wijsheid. Daarom werd Athena, de Griekse godin van de wijsheid vergezeld door een uil. In de linkerbovenhoek zien we een olijftak. De olijftak werd in de oudheid ook in verband gebracht met de godin Athena. Zij zou een olijftak geplant hebben op de Akropolis tijdens het huwelijk met de zeegod Poseidon om de heerschappij over Attica. In 1896 gaf Griekenland voor de eerste moderne Olympische Spelen een serie uit van 12 zegels, hieronder de zegel van 1 Drachme met als afbeelding Akropolis, Parthenon en het Olympisch stadion.

Dat de olijftak al gauw een sacrale betekenis met zich mee kreeg blijkt uit het feit dat uit het hout van olijfbomen godenbeelden werden gesneden. Zo bestond ook het heilige bos in Olympia uit olijfbomen, en takken daaruit werden overhandigd aan de winnaars bij de spelen. Ook werden bij verschillende gelegenheden overwinnaars en triomfators, niet alleen met lauwerkransen getooid, maar ook met kransen, geweven van olijftakken.

Rechts van de uil staan de drie eerste letters van het woord ‘Athene’. Op het 1 euro muntstuk is dit vervangen door de nominale waardeaanduiding. De verwijzing naar Athene heeft dus plaats gemaakt voor een verwijzing naar Europa. Maar de uil en de olijftak zijn behouden en vormen de link tussen beide munten van historisch belang, de tetradrachme uit de 5e eeuw v.C. en de euro van vandaag. Vergelijk de afbeeldingen van beide munten.

Tetradrachme, voorzijde en keerzijde, ca. 450 v.C.

Tijl Uilenspiegel en de domme uil

In de Middeleeuwen werd de uil niet altijd gebruikt als symbool voor de wijsheid. Sterker nog, de uil betekende juist domheid en onwetendheid. Zo kent waarschijnlijk iedereen de uitdrukking ‘een uilskuiken zijn’, waarvan de betekenis niets te maken heeft met wijsheid. Ook Tijl Uilenspiegel wordt dikwijls afgebeeld met een uil. Dit beroemde personage uit het gelijknamige zestiende-eeuwse  Nederlands-Duitse volksverhaal laat door middel van humor de domheid van de mensen zien. Zijn achternaam symboliseert het voorhouden van een spiegel aan de mens, die zich dankzij Uilenspiegel bewust wordt van zijn domheid.

 

 

Klaas Vaak: de uil in het holst van de nacht

Het verhaal van Klaas Vaak (Ole Lukøje) is geschreven door de Deense sprookjesschrijver Hans Christian Andersen in 1841. Wanneer de kinderen slapen, begint de werkdag van Klaas Vaak. Deze kabouter strooit slaapzand in de ogen van kinderen, opdat zij mooie dromen zullen krijgen. Hij verplaatst zich op de rug van een grote uil. De uil is immers een nachtdier en daarom heel geschikt om Klaas Vaak bij te staan in zijn nachtelijke avonturen.

Uit de Disney series: ‘The Sandman’ (vertaling ‘Klaas Vaak’). Uitgegeven door Grenada voor de internationale postzegeltentoonstelling ‘Hafnia 87’ in Kopenhagen.

De Fabeltjeskrant: de uil als alwetende verteller

De afgelopen periode is uitgebreid ingegaan op deze uitgifte door Bate en ik in deze blog. Jacob, “meneer de Uil”, is de bekende alwetende verteller uit het tv-programma ‘de Fabeltjeskrant’, dat eind jaren zestig werd gemaakt. Meneer de Uil praat alle scènes in het populaire kinderprogramma aan elkaar. Ondanks zijn vergeetachtigheid en langdradige verhalen staat meneer de Uil bekend als de wijze nieuwsbrenger van Fabeltjesland.

Premium vel van PostNL.

 Hedwig en Harry Potter: de uil als innerlijke zuiverheid

De sneeuwwitte uil van tovenaar Harry Potter in de gelijknamige boeken van J.K. Rowling lijkt de innerlijke zuiverheid van Harry te symboliseren. Hedwig symboliseert volgens sommigen Harry’s overwinning op de kwade en duistere tovenaar Voldemort. Daarnaast is Hedwig Harry’s boodschapper en zijn connectie met de wereld buiten de tovenaarsschool Zweinstein.

Isle of Man (2004) uit de serie Harry Potter and The Prisoner of Azkaban

Boreale wereld

‘….Maar net als die andere landen van die boreale wereld, worden we kapotgemaakt door mensen die ons juist zouden moeten beschermen’. Letterlijk betekent boreaal: noordelijk. Naar Boreas, de Griekse god van de noordenwind. 

Baudet wil terug naar een boreale wereld. Dat is een beeld van een Europa vóór de grote immigratiestromen. Het woord wordt ook gebruikt om een geologisch tijdvak uit het verleden te beschrijven ca 9000 jaar voor Christus.  U kent vast ook de term  ‘poollicht’. We spreken ook wel van noorderlicht (aurora borealis) en zuiderlicht (aurora australis). Aangezien het verschijnsel alleen bij duisternis kan worden gezien en het op hoge breedtes in de zomer zeer lang licht is, is het verschijnsel vooral ’s winters zichtbaar.

Zweden (2016): Northern Lights

Nieuw-Zeeland (2017): Southern Lights

De doodscultus op Paaseiland

‘Een manie vergelijkbaar met de doodscultus die ooit Paaseiland teisterde’.  Hollanders kunnen trots zijn op Paaseiland (of Rapa Nui). Staatkundig is het nu een provincie van Chili. Op 5 april 1722 doet de Nederlandse zeevaarder Jacob Roggeveen een bijzondere ontdekking. Hij ontdekt het in de Grote Oceaan gelegen Paaseiland. De Zeeuw geeft het eiland de naam Paasch-Eyland omdat hij het ontdekt op paaszondag. Op het eiland, beroemd om haar opvallende stenen voorouderbeelden (Moai), ziet Roggeveen twee bevolkingsgroepen: Polynesiërs en ‘blanken’. Deze blanken zijn de Langoren, ook wel Hanau Epe genoemd. Roggeveen en zijn bemanning onderzoeken het eiland en constateren dat Paasch-Eyland niet het Zuidland is waar ze naar op zoek zijn.

De bewoners van Paaseiland zou in de 16e of 17e eeuw bijna ten onder zijn gegaan aan een cultus rond de bouw van de gigantische voorouderbeelden. Dat zou hebben geleid tot ontbossing, hongersnood en conflicten. Dit is één van de theorieën over deze beelden.

Baudet verwijst naar instortende beschavingen in de wereld. Daar zijn vele bekende voorbeelden.

Oikofobie

‘En deze duurzaamheidsafgoderij stort niet alleen onze economie in de totale ondergang. Hij is ook bedoeld om onze geest, ons zelfbewustzijn, nog verder te krenken. Inderdaad: schuldgevoel is hetgeen waarmee deze klimaathekserij zich mee voedt. Wij moeten boeten, zo papegaaien de machtszoekende bestuurders van dit land de ecologische hogepriesters na. Het is pure oikofobie, pure zelfhaat. Het is een schuldcomplex, dat blijkbaar een uitweg nodig heeft. En als u er iets van wil zeggen. Als de bevolking zich keert tegen de algehele capitulatie van dit land, als de mensen protesteren. Weet u wat ze dan doen? Dan schaffen ze het referendum af. Dat is de toestand van ons land vandaag’.

Oikofobie wordt in de cultuurfilosofie gezien als tegenhanger van xenofobie.  Baudet gebruikt deze term voor de aversie die we hier zouden hebben van onze eigen cultuur en eigen identiteit. Ook wordt de term toegeschreven aan de Britse filosoof Roger Scruton.

‘Vervagende grenzen van identiteit, oplossing of probleem?, Over oikofobie en integratie’, is de scriptie van Niek Dijkstra uit 2014: http://www.scriptiesonline.uba.uva.nl/document/637958

Saillant detail is dat in deze scriptie zowel Baudet als Scruton worden geciteerd. De VOC zegel is gebruikt door Niek Dijkstra op het voorblad. De zegel was onderdeel van het velletje ‘Grenzeloos Nederland Zuid-Afrika’ uit 2011.

Mammoeten

‘Wij zijn het product van 300.000 jaar evolutie. Wij hebben meerdere ijstijden overleefd, we hebben mammoeten gevloerd, wij zijn dragers, wij zijn erfgenamen van de grootste beschaving die ooit heeft bestaan’. Volgens de wetenschap is gebleken dat de moderne mens 300.000 jaar geleden al leefde. De moderne mens en de Neanderthaler hebben meerdere ijstijden overleefd.

Metafysisch

‘Wij weten als FvD’ers dat je de metafysische grondslagen van het christendom niet hoeft te aanvaarden, om toch de wederopstandingsgedachte als leidend motief van de westerse beschaving te kunnen aanvaarden. Iets dat dood leek, iets dat voorbij leek, iets dat achter ons zou liggen, iets dat definitief achter ons zou liggen, dat kan, zo weten wij weer tot bloei komen. Het idee dat iets dat dood was, iets dat voorgoed voorbij was, weer tot bloei kan komen, precies dat is onze leidraad, ons leidende motief, ons levensmotto’.

Metafysisch betekent bovennatuurlijk, niet waarneembaar met onze zintuigen. Baudet verwijst naar de wederopstandingsverhaal van Jezus Christus (grondslag voor het christendom), maar wetenschappelijk niet te verklaren is.

 

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Historisch Duitsland Griekenland Disney Religie Sprookjes en legenden Uilen Vogels



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (18 stemmen, gemiddeld: 4,89 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Reacties (2) Schrijf een reactie

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)