Beleef de natuur: zoogdieren – uitgiftedatum 2 januari 2019

Ontwerper Janse stelt: “De wolf mag je samen met de wilde kat, de das, en de otter als de hoofdpersonen op het postzegelvel zien. Voor deze dieren heb ik close-ups gekozen, terwijl op de andere postzegels foto’s van dieren op grote afstand staan.”

1. “Acht keer meer zien in acht extra levens. De wilde kat heeft het goed bekeken!”
2. “Ingekorven vleermuizen vliegen feilloos op hun sonar. Handig voor op nachtelijke escapades.”
3. “De wolf seint met geurvlagen naar soortgenoten om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen.”
   Het linker oog van de vos bedekt het rechter oog van de ree. Hiermee houden de dieren zich over en weer in de gaten.
4. “Gelukkig verhaart zo’n grijze zeehond op een zéébank.”
5. “In deze vacht voelt de hermelijn zich koning te rijk.”
   
   
   
   
6. “Walgelijk de walm! Een bunzing in nood stinkt écht als een bunzing.”
7. “Ook al ruikt een Europese otter dan niet zweet, glimmen doet hij wel.”
8. “De teint van een vos is zo vermaard dat ook paarden deze kleur bekennen.”
9. “Het schijnt een das niet te deren dat hij vaak wordt aangezien voor een zwart-witdenker.”
10. “Konijnen zijn best cool, op wat stampvoeten na schoppen ze niet graag een scéne.”

Postzegels nader op keper beschouwd

Op iedere postzegel staat een natuurgetrouwe fotografische afbeelding van een zoogdier in zijn natuurlijke omgeving. De achtergrond van elke foto loopt kleurtechnisch onmerkbaar door op de aangrenzende postzegel en velrand. Daardoor ontstaat contact tussen de dieren alsof ze naast elkaar in hetzelfde leefgebied voorkomen. Maar in werkelijkheid geldt dit suggestief verbeelde contact in het geheel niet voor alle dieren.
De foto’s zijn in een grafische laag van elkaar overlappende cirkels van verschillend formaat gevat, die de grenzen van de perforaties doorbreken. Dit cirkelpatroon keert terug in kleine druppeltjes op de velrand, de taps en in de typografie.

Transparante afbeeldingen

Over de cirkels heen ligt een volgende grafische laag met transparante afbeeldingen van zeven andere zoogdieren, bijna abstract in monochrome tinten weergegeven:

1. Haas
2. Ree
3. Everzwijn
4. Egel
5. Rode eekhoorn
6. Bosmuis
7. Wezel

Alle Beleef de Natuur-emissies schieten hun doel voorbij

Met de uitgifte dit jaar van de tweede editie van

1. Beleef de natuur, beschikt ons land met de emissies
2. Mooi Nederland,
3. Onbegrensd Nederland en
4. Kinderpostzegels,

over vier ‘een-jaar-overschrijdende-postzegelemissies’. De jongste editie komt voor mij in tegenstelling tot de andere drie postzegelseries niet aantrekkelijk meer over. Reden en oorzaak?

De tot nu toe uitgegeven vier emissies met veertig verschillende Beleef natuur-postzegels (reptielen/amfibieën, veldbloemen, natuurinsecten & paddenstoelen) in combinatie met de tien zoogdieren-postzegels per 2 januari 2019, zijn maar liefst vijftig postzegels door een en dezelfde ontwerper, volgens hetzelfde principe samengesteld. Daarbij wordt niet alleen steeds van [1] hetzelfde ‘kleur-overgang-sausje’ gebruik gemaakt, maar ook van afbeeldingen van [2] dichtbij, [3] veraf, [4] frontaal en [5] van de zijkant. Deze zich steeds maar weer basaal herhalende uiterlijkheden worden na de uitgifte van vijftig postzegels zo langzamerhand eentonig.
Afgezien van de verwijzing naar het winterseizoen, bezitten de vijf emissies geen innerlijke boodschap. De grafisch ontwerper onderstreept mijn constatering geheel met z’n uitspraak: “Het zintuiglijke van de natuurbeleving staat bij mij centraal.” Naar mijn idee is de zeggingskracht gering. Klatergoud, eenheidsworst, uiterlijk vertoon en oppervlakkigheid in optima forma.

Romantische natuur-postzegels zonder boodschap

Aan de achtergrondgedachte van het Nationaal Deltaprogramma Biodiversiteitsherstel, die de teruggang van de Nederlandse natuur een halt tracht toe te roepen, wordt op de vijftig Beleef-de-Natuur-postzegels in het geheel geen aandacht besteed. Deze natuurpostzegels schotelen ons een nietszeggend, ophemelend en romantisch natuurbeeld voor met alles wat daarin leeft, groeit en groeit. Aan het begrip ‘landschapspijn’ wordt met behulp van deze postzegels geen aandacht geschonken.

De aanpak en uitvoering van de gevaren-driehoek-kinderzegels Voor kind & verkeer (nvph 1340/43) zouden als uitgangspunt ook bijzonder bruikbaar zijn geweest voor deze natuuremissie. Met [a] giftige kleuren, [b] met uitroeptekens, [c] met S.O.S.-kapitalen of met [d] bliksemschichten op de achtergrond, had zoiets toch ook met gemak verbeeld kunnen worden.
Dergelijk verbeelde tegenstellingen op postzegels openen op een confronterende wijze de ogen voor de gevaarlijke achteruitgang van de natuur. Wereldwijd staat de natuur immers sterk onder druk!

Hoogleraar en voorzitter Louise Vet van het Deltaprogramma: “Het is alleen treurnis als we de kansen niet pakken.” Vandaar handen ineen aan de klimaat- en CO2-tafel. Als natuur- en postzegelliefhebber vind ik het jammer dat Frank Janse mét PostNL geen waarschuwende boodschap aan deze emissies heeft verbonden. Wellicht zijn deze ‘oogstrelende postzegels’ verkooptechnisch voor PostNL commercieel wel een aantrekkelijk product.

Voorspellingen die helaas bewaarheid worden

De voorspelling van ex-PostNL-medewerker Julius Vermeulen als adviseur visuele communicatie blijkt helaas overduidelijk bewaarheid te worden. Hij beweerde via de Filatelie-maandblad-editie van januari 2018 al:

• “Ik ben bang dat de postzegel generieker gaat worden. Minder kunst en meer – letterlijk – appelen en peren en kastelen!”
• “Ik ben bezorgd over het voortbestaan van de postzegel als kunstuiting in de toekomst!”
• “Zeker is wel dat het ontwerpen van postzegels versimpeld zal worden!”

In hetzelfde artikel stelt Vermeulen ook nog: “Zo is het nog niet bekend of men doorgaat met verschillende ontwerpers of dat men naar één bureau toegaat voor het ontwerpen postzegels.” Inmiddels is hierover meer bekend geworden. PostNL laat in 2018 en 2019 door één en dezelfde persoon maar liefst tachtig verschillende postzegels van de emissie Beleef de natuur ontwerpen. Wellicht krijgt ons nationale postbedrijf kwantumkorting.

Aantrekkelijkheid vervolgemissies

De aantrekkelijkheid van de langlopende emissies

1. Mooi Nederland (90 verschillende MooiNL-postzegels & 18 verzamelvellen einde 2019)
2. Onbegrensd Nederland en
3. Kinderpostzegels

komt tot stand doordat er per postzegelserie steeds een andere ontwerper bij de postzegel betrokken is en dat iedere ontwerper zijn persoonlijke benadering, eigen stijl en unieke invalshoek toepast. Origineel en exclusiviteit in optima forma.
Zie info van de veelzeggende bloemenzegel-emissie 1994 (nvph 1601/04), waarin de relatie van de roggelelie en het Huis van Oranje in overdrachtelijke zin op postzegel én schilderij wordt verbeeld (postzegelblog-artikel Stadhouder-koning Willem III en koningin Mary II Stuart, 9 december 2018).

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(7 stemmen, gemiddeld: 4,14 uit 5)

Laden...