175 jaar Dickens ‘A Christmas Carol’

17 december 2018, 14:45 uur - Randy Koo

175 jaar geleden schreef Charles Dickens ‘A Christmas Carol’. Een ode aan deze ‘grote’ klassieker. Het verhaal speelt zich af rond Kerstmis in de negentiende eeuw met in de hoofdrol de personage van ‘Scrooge’. Het aantal vertalingen wereldwijd is bijna te vergelijken met die van de Bijbel. We zetten Charles Dickens in het zonnetje in deze winterse periode waar menig gemeente een Dickens festijn organiseert. Vooral in de ‘Commonwealth countries’ is Dickens erg populair. We gaan terug naar het jaar 1843.

Post Views: 1.843

Charles Dickens

Charles John Huffam Dickens (1812–1870) was een van de belangrijkste Engelse schrijvers tijdens het Victoriaans tijdperk. Tot na de Eerste Wereldoorlog bleef hij Engelands populairste schrijver. Hij verwierf bekendheid met The Pickwick Papers. Daarna verschenen Oliver Twist in 1837-1838, Nicholas Nickleby in 1838-1839, The Old Curiosity Shop en Barnaby Rudge beiden in 1841. Zijn beroemdste romans zijn David Copperfield (1849-1850), Great Expectations (1860-1861), Oliver Twist, Nicholas Nickleby en A Christmas Carol (1843). A tale of two cities staat met 200 miljoen exemplaren op nummer zeven van ’s werelds meest verkochte boeken. Kenmerkend voor zijn verhalen zijn de sociale misstanden, de verhaalopbouw, de cartooneske karakters en de humor.

Tijdens het 100 jarig geboortejaar jubileum in 1912 had het organiserend comite een label ontworpen in plaats van een officiele zegel. Het label werd verkocht per stuk voor een penny. De labels waren geprint in een sheet van 12 stuks en werden per sheet verkocht voor een shilling. Op de labels verscheen de tekst ‘A Tribute to Genius’.

Is Dickens de uitvinder van Kerstmis ?

‘A Christmas Carol (1843)’ is een van de bekendste romans. Het maakt onderdeel van vijf boeken, die hij schreef over de feestdagen. De andere vier boeken zijn The Chimes (1844), The Cricket on the Hearth (1845), The Battle of Life (1846) en The Haunted Man and the Ghost’s Bargain (1848). Meestal wordt Charles Dickens beschouwd als diegene die Kerstmis vorm heeft gegeven. Aan het begin van de 19e eeuw werd Kerstmis nauwelijks gevierd en was het voor velen een normale werkdag. Het boek kwam uit in een periode dat de oude tradities van Kerstmis steeds minder in ere werden gehouden, en nieuwe zoals het versturen van kerstkaarten hun intrede deden. Mogelijk sloeg ‘A Christmas Carol’ mede daardoor aan.

Eerste kerstkaart (1000 exemplaren) verstuurd door Sir Henry Cole (Victoria & Albert Museum) in 1843.

A Christmas Carol

‘A Christmas Carol’ verscheen op 19 december 1843. Drie dagen later was het boek uitverkocht met een verkoop van 6000 exemplaren binnen een week. De roman met mooie tekeningen van John Leech was een bestseller in Engeland en de Verenigde Staten. Er waren geen internationale copyright wetten waardoor Dickens niets verdiende aan de Amerikaanse edities. De thema’s van het verhaal, sociaal onrecht en armoede, de relatie daartussen en hun oorzaken en gevolgen, zijn terugkerende thema’s in Dickens’ werk. De illustrator van de eerste editie, John Leech, was ook een politiek radicale kunstenaar.

1e druk A Christmas Carol (1843).

Tekeningen van de 1e druk zijn van John Leech: Marley’s Ghost.

Korte samenvatting
Scrooge is een gierige zakenman die niet van Kerstmis houdt. Hij gaat niet in op uitnodigingen voor kerstfeestjes, geeft geen geld aan collectanten. Als zijn werknemer Bob Cratchit vraagt of hij op kerstavond eerder weg mag, zegt Scrooge dat hij de volgende dag maar eerder op zijn werk moet komen. Zeven jaar geleden is Marley die Scrooge zijn zakenpartner was overleden. Scrooge heeft toen zijn zaak overgenomen. Als hij op kerstavond wil gaan slapen, ziet hij Marley verschijnen die hem waarschuwt, omdat hij na zijn dood kettingen zal moeten dragen voor alle slechte dingen die hij in zijn leven heeft gedaan. Marley zegt ook dat er die nacht drie geesten zullen verschijnen.

Om twaalf uur ’s nachts komt de eerste geest en neemt Scrooge mee naar zijn verleden. Ze gaan naar zijn geboorteplaats en naar zijn werkplaats. De geest zegt dat hij vroeger ook al slecht deed en niks om Kerstmis gaf. Om een uur komt de tweede geest. Die neemt hem mee naar Cratchit en laat hem zien dat Cratchit zijn zoon (Tiny Tim) ernstig ziek is. Scrooge vraagt of hij dood gaat maar de geest zegt van niet. De derde geest komt om twee uur. Deze laat hem Scrooge zijn eigen dood en graf zien. Scrooge ziet dat de mensen blij zijn dat hij dood is.

Een nare droom. Toen werd Scrooge wakker en zijn leven was opeens verbeterd. Hij liet een kalkoen bij Tim bezorgen en Bob Cratchit krijgt salarisverhoging voor de operatie van zijn zoon. Scrooge wordt een soort tweede vader voor Tim. Ze leven ze nog lang en gelukkig.

Vanwege het 150 jaar jubileum van ‘A Christmas Carol’ gaf Engeland een serie uit van vijf zegels waarop de karakters van het kerstverhaal voorkomen.

Engeland (1993): 19p (Bob Cratchit and Tiny Tim), 25p (Mr and Mrs Fezziwig), 30p (Scrooge), 35p (The Prize Turkey), 41p (Mr Scrooge’s Nephew).

200 jaar Charles Dickens (1812 – 2012)

In 2012 werd het 200e geboortejaar van Dickens herdacht. Het uitbrengen van kerstzegels in combinatie met zijn roman ‘A Christmas Carol’ is een creatieve combinatie. Ascension en Jersey gaven mooie zegels uit met het verhaal in vier en acht zegels.

Gibraltar gaf een serie uit van vier zegels. De £2 zegel laat zien Dickens met de kaft van de 1e druk en de tekening van Marley’s Ghost.

175 jaar A Christmas Carol (1843 – 2018)

Weinig postadministraties geven zegels uit voor het 175 jarig jubileum. Een handelaar uit Engeland gaf een zelfgemaakt enveloppe uit met een persoonlijke zegel en als afbeeldingen de 1e druk van het boek en de plaatjes. Alderney gaf zeven zegels uit van het verhaal.

Engeland (2018): persoonlijke zegel met stempel Hastings, Ebenezer Road

Alderney (2018): 41p (Bob Cratchit and Tiny Tim), 46p (Bob Cratchit and Ebenezer Scrooge), 62p (The Visit of Marley’s Ghost), 63p (The Ghost of Christmas Past), 76p (The Ghost of Christmas Present), 85p (The Ghost of Christmas Future), 94p (Christmas Celebrations).

Trivia ‘A Christmas Carol’

’A Christmas Carol’ is al op verschillende wijzen verteld en verfilmd. Dit is een versie van Walt Disney’s ‘Mickey’s Christmas Carol’. In 1982 werd door Turks and Caicos Islands de ‘Disney’ serie uitgegeven. Mickey is Bob Cratchit, McDuck is Scrooge en Donald Duck is Scrooge neef ‘Fred’.

De uitspraak ‘Merry Christmas’ werd door Dickens veel gebruikt in zijn kerstroman. Hierdoor is deze wens niet meer weg te denken tijdens deze kerstperiode.

In 1987 gaf St. Vincent in verband met het 175e geboortejaar van Dickens kerstzegels uit met als roman ‘A Christmas Carol’.

Nieuwe kansen als strip ?

Dick Matena schetst in dit beeldverhaal het winterse Londen in kleurrijke details en brengt het Victoriaanse tijdperk op bijzondere wijze tot leven. Zijn stripversie van ‘A Christmas Carol’ is een ode aan Charles Dickens. In tal van personages zijn figuren uit de literaire wereld te herkennen, zoals Gerrit Komrij als Scrooge, Jan Wolkers als Marley, A.F.Th. van der Heijden als een van de geesten, Peter van Straaten en Hafi d Bouazza.