Frans van Tassis en de post - Postzegelblog

Frans van Tassis en de post

3

Vijfhonderd jaar geleden kon het ook. Een Duitse adellijke familie afkomstig uit Italië die een postroute in het leven riep tussen de toenmalige Nederlanden en Oostenrijk. Het was de familie von Thurn und Taxis die twee eeuwen lang een stadspaleis bewoonde in Brussel en een kasteel bezat in Machelen nabij Brussel.

De familie, die toen Tasso heette, was oorspronkelijk afkomstig uit Lombardije waar ze al een postdienst onderhield tussen Venetië, Milaan, Rome en Genua. De familie verzorgde ook de post voor de Kerkelijke Staat. Maar men keek ook over de grenzen heen en Janetto sloot, als hoofd van de familie, een contract met de Rooms-Duitse koning en keizer Maximiliaan 1 van Oostenrijk. Zo ontstond vanaf 1490 een postale verbinding tussen Innsbruck en Italië die hij uitbreidde naar Frankrijk en de Bourgondische Nederlanden. Het was een zeer goed georganiseerde postdienst en als dank werd de familie in 1512 in de adelstand verheven.

De laatste route, naar de Bourgondische Nederlanden, liep van Innsbruck naar Mechelen. Rond 1500 vestigde Franz von Taxis zich in Brussel. Hij sloot op 18 januari 1505 een contract af met de zoon van Maximiliaan I, Filips de Schone. Het waren harde afspraken betreffende de overkomsttijd van de brieven. Franz was rond 1459 geboren in Italië, in Cornello dei Tasso. De familie had voorouders afkomstig uit Milaan met de naam ‘De la Torre’, dat werd verfranst tot ‘De la Tour’, in het Duits ‘Von Thurn’. De namen werden samengetrokken tot ‘von Thurn und Taxis’.

De postroute werd uitgebreid tot Spanje, via Parijs, Blois en Lyon naar Toledo en Granada. Maar in tijden van spanningen met Frankrijk kon men ook een route volgen via de Alpen of via een zeeweg. De Franse postdienst wijdde in 1956 een postzegel aan François de Tassis, zoals hij daar werd genoemd, ter gelegenheid van de Dag van de Postzegel.

Dezelfde postzegel werd ook uitgegeven in Tunesië met een gewijzigde tekst en in de kleur groen. Voor Marokko werd de Franse postzegel eveneens aangepast voor dat land. De afbeelding op de kaart is afgeleid van een schilderij van ‘De Meester van Frankfurt’ (Hendrik van Wueluwe?) vervaardigd in 1514. De Belgische Post heeft deze afbeelding twee maal gebruikt voor een postzegel. De datum wanneer dit schilderij is vervaardigd is te zien op een van de munten die voor hem op de tafel liggen.

 

In Algerije werd de postzegel ook verkrijgbaar gesteld maar nu was de Franse postzegel gedrukt in de kleur rood en werd de naam Algérie als opdruk toegevoegd.

 

Met de bouw van het kasteel te Machelen, op het domein ‘Cruysweghen’ ten noorden van de weg naar Buda werd in 1652 begonnen. Het kasteel, eerst met de naam ‘Belvédère’ maar omgedoopt tot ‘Beaulieu’, kwam gereed in 1656 en de eerste bewoner was Lamoraal II von Thurn und Taxis. Het kasteel bleef lang bewoonbaar maar in het begin van de 20ste eeuw werd het bijna afgebroken. Dit vanwege de behoefte aan industrieterrein. Men was in 1920 begonnen aan de sloop en de rechtertoren was in 1928 al afgebroken en de slotgracht gedempt toen men de historische waarde van het gebouw inzag. Daarna stond het lange tijd leeg, raakte in verval en kostbaren zaken werden gestolen of vernield. Pas begin jaren ’80 van de vorige eeuw werd het kasteel eigendom van het Vlaams Gewest. Plannen werden uitgewerkt voor een restauratie en werden ook weer opgeborgen. In het jaar 2000 begon men eindelijk aan de restauratie van de gevel en de beeldhouwwerken, het dak en het opnieuw uitgraven van de slotgracht. Het gerestaureerde kasteel werd in 2012 opgeleverd en opengesteld.

Op de Franse postzegel zien we een ruiter. De afbeelding is ontleend aan een kopergravure vervaardigd door Albrecht Dürer. Hij werd op 21 mei 1471 in Neurenberg geboren en overleed in die stad op 6 april 1528. Het is dus heel goed mogelijk dat Dürer een dergelijke ruiter in levende lijve heeft gezien. De gravure kreeg de naam ‘De kleine postruiter’.

In 1990 werden door Oostenrijk en België postzegels uitgegeven met een afbeelding van ‘De Kleine Postruiter’. De zegel van Oostenrijk kwam uit op vrijdag 12 januari 1990, die van België op zaterdag 13 januari 1990. Tussen de jaartallen zijn de posthoorn logo’s van de verschillende postdiensten opgenomen.

 

Ook op 12 januari 1990 volgde de Bondsrepubliek Duitsland. Wel leuk dat ik op internet een proefdruk van deze zegel aantrof. Maar met een behoorlijk prijskaartje.

Uiteraard kwam in West Berlijn dezelfde postzegel ook uit op 12 januari 1990 en ook in de Duitse Democratische Republiek. Hierbij werd heel veel maakwerk verricht met allerlei herdenkingsenveloppen en kaarten, soms met alle vijf de zegels erop. Ook op stempelgebied werd heel wat vervaardigd.

Ter herdenking van de postroute van Mechelen naar Innsbruck van 1490 werd deze route op 21 juli 1990 herhaald door de Jachthoornblazers Sint Hubertus te Mechelen. De afstand Mechelen-Innsbruck, in totaal 1.024 km, werd tijdens de zomerperiode van dat jaar door de ‘Postestafettes’ in 5½ dag afgelegd.

1e dag: Mechelen – Eupen; 184 km in 14 uur en 9 minuten
2e dag: Eupen – Rheinböllen; 171 km in 13 uur en 9 minuten
3e dag: Rheinböllen – Rastatt; 189 km in 14 uur en 30 minuten
4e dag: Rastatt – Löffingen; 173 km in 13 uur en 20 minuten
5e dag: Löffingen – Sulzberg; 179 km in 13 uur en 48 minuten
6e dag: Sulzberg – Innsbruck; 128 km in 9 uur en 48 minuten.

De estafette was in feite een koeriersdienst waarbij op vooraf vastgestelde plaatsen (meestal een herberg met paardenstallen) een boodschap kon worden doorgegeven aan een volgende ruiter. Onderweg kon regelmatig van paard worden verwisseld bij de zogenoemde ‘haltes’. Op bovenstaande herdenkingskaart is de toenmalige postroute weergegeven. Deze komt niet geheel overeen met de route die de zomerestafette heeft afgelegd. Alleen de naam Rheinböllen en uiteraard Mechelen en Innsbruck zijn vermeld. Verzamelt u ook van dergelijke herdenkingskaarten?

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Historisch Afghanistan Algerije België Frankrijk Marokko Nederland Oostenrijk Spanje Tunesië Burchten,Kastelen en Paleizen Paleizen Schilderkunst



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (7 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Reacties (3) Schrijf een reactie

  • Jos van den Bosch op 9 juni 2017 om 15:50

    Tuurlijk! Als lid van filatelistenvereniging ’t Fakteurke ben ik altijd geïnteresseerd in Post en Postbodes. Gelukkig was er van deze uitgaves genoeg in omloop. Je kunt ze voor een habbekrats bemachtigen.

  • FrancRossi op 10 juni 2017 om 13:13

    Weer een mooi verhaal.

  • Geert Goffings op 5 april 2024 om 06:07

    Beste,

    is de beheerder van deze blog nog actief?
    Ik heb enkele vragen en zou graag met hem/haar in contact komen.

    Met vriendelijke groeten,
    Geert Goffings

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)