Vanzelfsprekend ga je op zoek naar meer gegevens over deze wandtapijten dan dat is aangegeven in de postzegelcatalogus. Want waar de catalogus ophoudt begint de filatelie. De kerk staat in Brussel aan de Zavel. De bouw van de kerk op de grote vlakte met waterrijke gebieden dat ‘De Zavel’ werd genoemd, begon in 1304 als kapel van het Kruisboogschuttersgilde. De kapel kreeg bij gebrek aan financiële middelen geen toren. Wel na een grondige verbouwing 14 prachtige hoge glasramen.

De vier wandtapijten werden ontworpen door Bernard of Barend van Orley die hofschilder was van Margaretha van Oostenrijk. Hij had ook een triptiek voor de Zavelkerk vervaardigd. De tapijten werden geweven tussen 1516 en 1518 door Brusselse wevers. Op de postzegel van 6F is te zien hoe Beatrijs het beeldje verstopt onder haar mantel. De koster kan de diefstal niet beletten omdat hij door een mirakel is verlamd en stokstijf met de armen omhoog staat. Op de postzegel van 8F is Franciscus van Tassis te zien waarbij hij het contract overhandigd krijgt voor zijn benoeming tot Postmeester. Dit contract ontving hij van Frederik III en Maximiliaan van Oostenrijk.

Dat gebeurde in opdracht van Franciscus (of François) van Tassis, postmeester van Karel V die leefde van 1450 tot 1517. Hij woonde tegenover de Zavelkerk. Bernard van Orley beeldde de legende van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel uit met onder andere een afbeelding van de jonge Karel van Habsburg, de latere Keizer Karel, zijn broer Ferdinand en Margaretha van Oostenrijk. De legende was ontstaan doordat een vrouw in 1348 een Mariabeeldje had ontvreemd uit een kerk in Antwerpen en in de kapel van de Zavel plaatste. Het beeldje werd met een scheepje vanuit Antwerpen naar Brussel vervoerd. Het beeldje trok vele pelgrims om het beeldje te vereren. Jaarlijks wordt het overbrengen van het beeldje nog herdacht met een praalstoet met de benaming ‘Ommegang’.

De vier tapijten werden gehangen in de Sint-Ursulakapel, de rouwkapel van de familie de Tassis, die zich bevond de kerk van Onze-Lieve-Vrouw van de Zavel. Op het eerste tapijt is het visioen afgebeeld waarin Beatrijs Soetkens van de Maagd Maria de opdracht kreeg het Mariabeeldje uit de kerk in Antwerpen te halen omdat het beeldje werd verwaarloosd en niet voldoende werd vereerd.

Op het tweede tapijt spoort Maria wederom Beatrijs aan om het beeldje over te brengen naar Brussel. Ze krijgt echter geen medewerking van het stadsbestuur van Antwerpen. Op het derde tapijt krijgt Beatrijs de opdracht van Maria om het beeldje te stelen. Het vierde tapijt laat de aankomst zien van het Mariabeeldje in de haven van Brussel. Het beeldje wordt ontvangen door Filips de Schone en zijn zonen Karel V en Ferdinand.

De sloep met Beatrijs vaart stroomopwaarts via de Zenne naar Brussel. De stad op de achtergrond is waarschijnlijk Mechelen. Franciscus de Tassis heeft de voltooiing van de tapijten in 1518 niet meer beleefd vanwege zijn overlijden het jaar daarvoor.

Op het blokje is te zien hoe een boodschapper in de kledij van de koeriers van de post van Tassis het bericht over het beeldje van de vertegenwoordigers van de Stad Antwerpen in ontvangst neemt. De brief is bestemd voor de stadsbestuurders van Brussel. In de brief worden de mirakels die zich in Antwerpen hebben voorgedaan beschreven. Het originele Mariabeeldje, ook wel Onze-Lieve-Vrouw op ’t Stokske genoemd, werd waarschijnlijk gedurende de Beeldenstorm op het einde van de 16^de eeuw vernietigd.

De wandtapijten werden wel gered maar verdwenen gedurende een heel lange tijd. Pas in 1874 werden ze ontdekt bij een kunsthandel in Parijs. Ze kwamen terecht in een herenhuis waar ze in de wapenkamer werden opgehangen. Daartoe werden het eerste en derde wandtapijt versneden. Daarna werden de tapijten verspreid over diverse openbare en particuliere collecties. Enkele stukken van het eerste wandtapijt en het complete vierde tapijt worden bewaard in de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis in Brussel. Het tweede wandtapijt bevindt zich in de Hermitage in Sint-Petersburg. De kerk aan de Regentschapsstraat is beslist een bezoek waard, ook al zijn de tapijten daar niet meer te bewonderen.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • België • Frankrijk • Oostenrijk • Kerken • Schilderkunst

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(6 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...