Sterk persoonlijke interpretaties per lied

Dit postzegelvel doet en groot beroep op persoonlijk inlevingsvermogen, verbeeldingskracht en fantasie van de ontwerper, maar ook op die van de koper van het postzegelvel. Wat bedoelt typografisch ontwerper Sybren Kuiper bij de vormgeving van de songs zoal met de verschillende afbeeldingen, typografie en kleurstellingen?

Voor Kuiper is het uiteraard iets eenvoudiger als voor ons als koper. Hij heeft in de lange voorbereidings- en ontwerpperiode zich intensief verdiept in de lichte muziek, terwijl wij bij de uitgifte van de postzegels op de eerste dag van uitgifte onvoorbereid met de afbeeldingen worden geconfronteerd. Meteen daarop een weloverwogen mening en oordeel op papier te plaatsen, is dan bepaald niet eenvoudig. In samenspraak met ontwerper Kuiper (een eerste opzet over het gehele velletje in combinatie met detailinfo per postzegel heeft hij ter lezing en beoordeling vooraf van me ontvangen) is bijgaand artikel tot stand gekomen.

Iedere song roept door afbeelden en verbeelden een eigen, individuele wereld op

• Het postzegelvel ’50 jaar Top 40′ komt enigszins overeen met een lappendeken. Het caleidoscopische karakter ervan kent overeenkomsten en tegenstellingen:
  • Het overeenkomstige bestaat uit hoog genoteerde liederen op de hitparade, die alle over de liefde gaan.
  • Het tegengestelde bestaat uit tien verschillende liederen van tien verschillende schrijvers/componisten. Het onderwerp liefde wordt daarin uit verschillende invalshoeken beschreven, beleefd en bezongen. Het rolpatroon van de hoofdpersoon varieert per lied.
• Op iedere postzegel is een succesvol muzieknummer afgebeeld, steeds met een andere, in kleurverloop uitgevoerde
  achtergrondkleur. De centraal geplaatste illustratie is gebaseerd op elementen uit een strofe van de songtekst: “Ik citeer de nummers letterlijk door de belangrijkste elementen uit de teksten nauwkeurig te laten terugkeren.”
• De velrandteksten zijn steeds in een ander lettertype gedrukt. Hiermee probeert ontwerper Sybren Kuiper de iconische
  zeggingskracht van iedere hit op een lied-gebonden manier treffend karakteriserend te verbeelden. Het duiden van de keuzes van de lettertypen blijkt vaak een subjectieve zaak te zijn. Daarbij moet het nodige aan de verbeelding overgelaten worden.
• De kleuren op de achtergrond van tien postzegelafbeeldingen verwijzen alle door de uitstraling op een lichtvoetige manier:
  • Naar het hemels aantrekkelijke (postzegels 2 t/m 9 door aansprekend en opgewekt kleurgebruik).
  • Naar het hemels onbereikbare (postzegels 1 & 10 door somber en triest kleurgebruik).
  • Het kleurverloop verbeeldt het in sterkte afnemende geluid van de muziek.

• Met de kleuren van de velrandteksten (afgeleiden van de bijpassende postzegelafbeldingen) probeert de ontwerper ook de eigen identiteit van ieder lied treffend weer te geven. Bij een aantal liederen is de kleurkeuze inhoudelijk van belang, zoals Radar love [1], No limit [5], We’re going Ibiza [8] & Birds [10]. De postzegels er omheen passen zich daar zo’n beetje bij aan, hoewel het natuurlijk evident is dat een regenboog regenboogkleuren heeft en dat een hart rood is.
  Het ‘aanpassen-bij’ is eenvoudig te ontdekken door het vel in zwart-wit uitvoering om te zetten. Bij de bovenste rij postzegels is er dan om-en-om sprake van méér en mínder donker grijs. Bij de onderste rij is de regelmaat in mindere mate aanwezig. Aldus geeft het gehele velletje een gevarieerd en onderscheidend beeld door een wisselende kleurintensiteit. Zoiets zou niet tot stand gekomen zijn als postzegels 2, 5 & 8 naast elkaar zouden hebben gestaan.

Eenheid in verscheidenheid

Op twee postzegels na heeft ontwerper Kuiper de typografische teksten (van frankeerwaarde-aanduiding, landsnaam, jaartal, artiestennaam en emissie-omschrijving) op vaste locaties in de periferie van het kleurige postzegelvlak uitgespaard, waardoor alle afbeeldingen voldoende ruimten hebben kunnen krijgen. Deze eenheidsbenadering én overzichtelijkheid geven rust aan de grote verscheidenheid aan afbeeldingen, typografie en kleurigheid van het postzegelvel mét velranden.

1) Golden Earrring: Radar love

I’ve been driven all night.
My hand’s wet on the wheel.
There ’s voice in my head
that drives my heel.
It ’s my baby Callin.
Says: I need jou here.

• ’s Nachts met een door de maan verlichte hemel is de vrachtwagenbestuurder onderweg naar zijn bestemming.
• De zware en vet geblokte letters leggen een link naar de vracht én de vrachtwagen. Er is echter ook een contrast met de inhoud van het lied zelf aanwezig. Iets licht en teer als de liefde wordt bezongen vanuit een vachtwagen, die door de nacht rijdt.

2) The Cats: One way wind

So we walked along the seaside
Where trees grow just one way
Pointing out the one direction
that wind blows, day after day

• Bij een zware westerstorm aan zee buigt een door de wind scheef gegroeide boom nog meer naar beneden en vliegen afgerukte bladeren door de lucht. In het resterende bladerdek van de boom zou je een hart kunnen zien.
• De naar links scheef-hangende letter verbeeldt én versterkt de kracht van de storm. ’t Is een beetje hippie als link met de tijd. Verwonderlijk is echter de weergave van de tegen de leesrichting in gerichte wind, die met de leesrichting mee (in dit geval passend) de grenzeloze ruimte zou kunnen opzoeken.

3) André van Duin: Willempie

Ik weet nog goed dat ik geboren ben. ’t Is jaren t’rug.
Dat was een hele toestand, want ik was niet al te vlug.

• Het hoofd van Willempie (bedekt met een helm) bezit ‘bloemkool-ogen’ en een ‘bananen-mond’. Bloemkool en banaan verwijzen naar andere bekende hits van André van Duin.
• De scheef uitgevoerde letter associeert met het schuine Van Duins mondje, maar komt ook overeen met een low-brow font, dat doet denken aan de typografie bij groenteboeren.

4) BZN: Mon amour

Mon amour, tu es my rose.
Qui ne va jamais passer
Je t’adore de jour en jour
Moidemoiselle d’ amour.

• De op handen gedragen ‘roos’ boven het zeewater bezit als toegevoegd detail een scheepje, dat naar het Veronica-schip verwijst, waar de eerste radio-uitzendingen van de Top 40 vanaf werden gestuurd. Voorts legt het scheepje een link met varen wat op zijn beurt met Volendam linkt, waar de muziekgroep vandaan komt.
• De zwierig en sierlijk romantische letter heeft met de liefde te maken.

5) Two Unlimited: No limit

Hard to the core, I feel the floor
When I’m on stage, yo, ya, ask for more
I’m on the edge, I know the ledge,
I’m playing on the road, I’ve got no fear,
The sound from my mouth is the rap you hear,
No valley too deep, no mountain too high,
Reach the top, touch the sky.

• Al zingend met microfoon op de bühne geraak ik met jou al zwevend in hogere sferen. De postzegel draagt een soort high uit. Het gevoel dat je kan vliegen, gedragen door de energie van het publiek.
• Het hoekige stramien van de letter komt overeen met het duidelijke zekerheidsgevoel van de zanger. Het lettertype is een soort modernistisch font, dat in die tijd op dance-flyers werd gebruikt.

6) Paul de Leeuw: ‘Vlieg met me mee’

Vlieg met me mee naar de regenboog-rainbow,
ik denk alleen aan jou.
Vlieg met me mee naar de regenboog-rainbow,
Ik hou alleen van jou

• Een manspersoon nodigt en vrouwspersoon uit om met hem gezamenlijk naar de regenboog te vliegen.
• De ronde en volle letter vertegenwoordigt een low-brow font.

7) Marco Borsato: ‘Dromen zijn bedrog

Steeds als ik je zie lopen,
dan gaat de hemel
een klein beetje open.
Sterren, je laat ze verbleken
met je ogen die altijd stralen.

De stralende, op een kier staande ogen in combinatie met de sterrenhemel doet het hart van de hoofdpersoon sneller kloppen.
De klassieke hoofdletter met schreef (horizontale streepjes aan uiteinden) heeft betrekking op de literaire teksten van Marco
Borsato.

8) Vengaboys: ‘We’re going Ibiza

Hallo party people!
This is captain Kim Speaking.
Welcome aboard Venga Airways.
After take off we’ll pump up
the sound system.
Cause we’re going Ibiza.

• De hoofdpersoon nodigt anderen uit om met hem naar het heerlijke klimaat van het eiland Ibiza in de Middellandse Zee te vliegen.
• De smalle en hoge letters verwijzen naar het verticale, waarin de medereiziger in terecht komt als hij meegaat.

9) Jan Smit: ‘Cupido’

Je schaduw blijft me volgen,
Je pijlen zijn gericht.
Ik voel ergens dat jij hier bent,
maar telkens uit het zicht.
Oh Cupido, laat me toch met rust.

• De door Cupido afgeschoten pijlen pijnigen het bloedend hart van een in liefdesverdriet verkerende persoon.
• Het sierlijke handschrift symboliseert de niet wederzijdse, onbeantwoorde liefde.

10) Anouk: ‘Birds’

Birds falling down the rooftops
out of the sky like raindrops.
If being myself is what I do wrong.
Then I would rather not be right.
Hopes turned into fear
and with my one wing I cann’t fly.

• Ik voel me voortdurend als naargeestige vogels, die vleugellam naar beneden vallen, gelijk een regendruppel.
• De hoge, smalle en hoekige letters (rechtuit & rechtaan) verwijzen naar een regelrechte neergang. Dit lettertype bezit glimpuntjes, waardoor het associeert met tranen. Ze zijn klein: wellicht lastig om te zien op de postzegels.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(6 stemmen, gemiddeld: 2,33 uit 5)

Laden...