De postzegels van het velletje Unesco-Werelderfgoed besteden aandacht aan de Werelderfgoederen in Nederland in panorama-uitvoering (deel van de afbeelding staat op de velrand). Deze negen cultuur- en natuurmonumenten zijn uniek in de wereld en hebben betrekking op waterbeheer, burgersamenleving en (land)ontwerp. Bij gebrek aan een tiende onderwerp zijn aan de Stelling van Amsterdam twee postzegels gewijd: fort Spijkerboor (op het land gelegen) en forteiland Pampus (in het water gelegen). Het tiende werelderfgoed in Nederland (Van Nellefabriek in Rotterdam) is pas enkele weken voor de uitgifte van deze emissie bekend geworden. Op betiteling ‘Werelderfgoed’ is in 2010 voor het eerst op de Waddenzee Werelderfgoed-postzegel (nvph2694) terechtgekomen.
Uitgiftedatum 11 augustus 2014
Enkele opvallende kenmerken
- Tussen haakjes is het jaartal van plaatsing op de lijst vermeld.
- De Werelderfgoederen hebben op het Rietveld-Schröder-huis (5) na alle met water te maken.
- De lijst telt vier landschappen (1, 3, 4 & 9/10), twee stadsgezichten (7 & 8), een zeegezicht (2), een exterieur van een huis (5) en een interieur van een gebouw (6).
- De afbeelding van het Wouda-stoomgemaal (6) geeft een afbeelding van het interieur, omdat de stoommachines in de hal de kenmerkende hoofdzaak van dit Werelderfgoed vormen.
- Alle Werelderfgoederen zijn in Nederland te vinden behalve het stadsgezicht van Willemstad op Curaçao (8).
- De oplage omvat 115.000 velletjes.
1) Droogmakerij De Beemster nabij Purmerend (1999)
De postzegelafbeelding geeft een beeld van de zuidwestelijke hoek van de droogmakerij.
De Beemster in Noord-Holland is een schoolvoorbeeld van hoe Nederlanders grote delen van hun land hebben drooggelegd. Deze 17e eeuwse droogmakerij is opgezet om het water van het Beemstermeer om te zetten in vruchtbare en winstgevende landbouwgrond.
Om het meer kwam een dijk van 42 kilometer lang. Daaromheen werd een ringvaart gegraven en pompten 43 windmolens het meer leeg. De geometrische inrichting van de polder was geïnspireerd op de Italiaanse architectuur. Overal zien we de perfecte proporties van de gulden snede.
2) Waddenzee (2009)
De postzegelafbeelding geeft zicht op een stelsel van geulen en prielen, afgewisseld door droogvallende zandplaten, met op de achtergrond de vastewalkust.
Het Nederlandse deel van de Waddenzee omvat een gebied van ongeveer 2.550 vierkante kilometer. Samen met de Duitse en Deense delen is het hele werelderfgoed Waddenzee ongeveer 3.000 vierkante kilometer groot.
Het is een ongeëvenaard dynamisch landschap, ontstaan onder invloed van eb en vloed, waar veranderingen nog dagelijks merkbaar zijn. Er leven meer dan 10.000 vaak zeldzame plant- en diersoorten. Voor miljoenen trekvogels vormt de Waddenzee elk jaar een onmisbare voedselbron.
3) Schokland en omgeving (1995)
De postzegelafbeelding toont de Enserkerk, de vroegere Hervormde Kerk van het dorp Middenbuurt op Schokland.
Eeuwenlang lag Schokland als een kwetsbaar veeneiland in een vaak woeste Zuiderzee. Door zeespiegelstijging en stormvloeden bleef slechts een klein, langwerpig strookje land over.
De omtrekvorm van het voormalige eiland is door de rij bomen duidelijk zichtbaar in het er omheen liggende poldergebied.
In 1859 werden de laatste bewoners gedwongen het eiland te verlaten. Dit ‘eiland’ op het droge onderscheidt zich door de nog steeds herkenbare contouren, het (grotendeels agrarisch) landschap, de gebouwde monumenten en het archeologisch bodemarchief, bestaande uit 160 archeologische vindplaatsen.
4) Molencomplex Kinderdijk-Elshout (1997)
Op de postzegelafbeelding staat de boezemmolen de Overwaard, achtkantige houten grondzeilers, met riet bedekt.
De 19 molens van Kinderdijk zijn een internationaal bekend Nederlands symbool. De 17 boezemmolens zijn gebouwd tussen 1738 en 1740.
Voordien stonden er in het gebied al poldermolens, waarvan er nog twee zijn overgebleven. Deze watermolens hielden lange tijd het lage land van de Alblasserwaard droog, dat werd geteisterd door verzakkingen en overstromingen.
5) Rietveld-Schröderhuis in Utrecht (2000)
De postzegelafbeelding geeft de voorgevel van het huis als driedimensionale asymmetrische compositie.
Gerrit Rietveld ontwierp het huis in 1924 in opdracht van Truus Schröder.
Voortbordurend op zijn eigen meubelontwerpen en de ideeën van De Stijl maakte hij aan de rand van de stad een huis met vloeiende overgangen tussen binnen en buiten, primaire kleuren (naast wit, grijs en zwart) en een speelse, uitgekiende vlakverdeling.
6) Ir. D.F. Wouda-stoomgemaal bij Lemmer (1998)
De postzegel toont de enorm grote machinehal, waarin vier stoommachines staan met daaraan enorm grote vliegwielen gekoppeld.
Dit grootste ter wereld nog werkende Ir. D.F. Woudastoomgemaal (opgetrokken in de bouwstijl van de Amsterdamse School) wordt nog steeds ingezet om het waterpeil in de Friese wateren te verlagen.
De ‘kathedraal van stoom’ pompt vier miljoen liter water per minuut vanuit de Friese boezem naar het IJsselmeer.
Om de ketels in het ketelhuis te vullen met water, de zware stookolie voor te verwarmen en de acht pompen in de machinehal één voor één op te starten, is een ploeg van minimaal elf personen nodig. Na zes uur opstarten en opwarmen zijn de ketels op stoom en draaien de bijna honderd jaar oud machines op volle toeren.
7) Grachtengordel van Amsterdam (2010)
De postzegelafbeelding geeft zicht op de Herengracht vanaf de Leidsestraat.
In de 17e eeuw groeide Amsterdam explosief. Nederland beleefde haar Gouden Eeuw met Amsterdam als florerend middelpunt in economisch, intellectueel en cultureel opzicht. Een flinke uitbreiding was hard nodig.
Het stadsbestuur maakte daarom een ingenieus uitbreidingsplan dat Amsterdam uiteindelijk vijf keer zo groot zou maken. Na 400 jaar is het unieke karakter van het gebied nog onveranderd.
8) Historische binnenstad van Willemstad op Curaçao (1997)
De postzegel geeft zicht op de Sint Annabaai met het stadsdeel Punda gezien vanaf Otrabanda.
De historische binnenstad van Willemstad is een Europees koloniaal ensemble in het Caribische gebied. Het is een schoolvoorbeeld van hoe een multiculturele samenleving over een periode van drie eeuwen organisch is gegroeid. De stedelijke structuur en architectuur zijn authentieke voorbeelden van koloniale stadsplanning tijdens de Nederlandse expansie.
9/10) De Stelling van Amsterdam (1997)
De linker postzegel toont het Fort bij Spijkerboor (in het land gelegen), gelegen aan de Westdijk in de Beemster.
Op de rechter postzegel staat het forteiland Pampus (in het water gelegen), kunstmatig eiland voor de monding van het IJ.
Het rode dak van het huis van de zegelafbeelding staat vóór fort nabij de haven.
De Stelling van Amsterdam is een cirkelvormige voormalige verdedigingslinie rond Amsterdam, 135 kilometer lang, met 42 forten, 4 batterijen en inundatiegebieden. De verdedigingslinie werd tussen 1880 en 1914 aangelegd op een afstand van 15 tot 20 kilometer van Amsterdam.
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland • UNESCO
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(3 stemmen, gemiddeld: 3,67 uit 5)
Loading...
Reacties (2) Schrijf een reactie
Fantaaaaastisch… die afbeelding van het Woudagemaal. Heeeeel herkenbaar…
Hoi heit, interessant. Leuk geschreven hoor! Xx
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)