Eerst de serie. Die bestaat uit drie waarden, 5 centimes, 10 centimes en 20 centimes met even zoveel toeslag als de frankeerwaarden. Het ontwerp en de gravure werden vervaardigd door John Mac Donald. Hij was vertegenwoordiger van de firma Dujardin te Parijs, leverancier van koperdiepdrukpersen. Als zodanig stond hij in contact met de postzegeldrukkerij te Mechelen. Hij leverde een koperdiepdrukpers met transfermachine en installeerde deze ook. Eind september 1914 kon men met de drukproeven op de pers beginnen. Maar op 8 augustus 1914 was de Eerste Wereldoorlog uitgebroken en de werkzaamheden werden stopgezet.

Twee series waren ontworpen door Mac Donald, een met de beeltenis van Koning Albert I en de andere met ´Standbeeld de Mérode´. De typografische clichés van de serie met de koning waren gereed, die van de serie met het standbeeld bevonden zich in het ontwerpstadium, alleen als tekening. De series zouden niet worden uitgegeven als Rode Kruiszegels maar vanwege de oorlog en de Duitse inval in België werd toch besloten om ze daarvoor te gaan gebruiken. De ontwerpen werden aangepast door de heraldieke leeuw te vervangen door een rood kruis. De productie van de zegels kon niet meer plaatsvinden en werd verplaatst naar Antwerpen. Daar werden de zegels gedrukt in steendruk door drukkerij Jacques Verschueren, Imprimerie de la Bourse, te Antwerpen. Maar bij de val van Antwerpen na het bombardement van 7 oktober 1914, werd met de productie van de postzegels gestopt.

Terug naar de serie ´Standbeeld de Mérode´. Het standbeeld staat te Berchem aan de Grote Steenweg hoek Frederik de Mérodeplein en heet officieel ´België vrij´. Maar in de volksmond wordt het ook wel ´de drie zatlappen´ genoemd. Het standbeeld werd op 27 augustus 1905 onthuld door kroonprins Albert ter gelegenheid van de 75-jarige Belgische onafhankelijkheid. Het beeld is een weergave van het moment waarop Graaf Frederik de Mérode door een Hollandse kogel in zijn rechter dijbeen wordt geraakt. Hij wordt ondersteund door twee strijdmakkers, met de namen Smith en Bourcet. Het lijkt er veel op dat het standbeeld in spiegelbeeld op de postzegel is afgebeeld.

In de catalogus zijn soms de oplagen vermeld dan wel de verkochte aantallen. Voor de postzegels ´Standbeeld de Mérode´ met uitgiftedatum 3 oktober 1914 zijn de volgende aantallen bekend:
5 centimes: oplage 150.000, verkocht aantal ongeveer 24.000 exemplaren.
10 centimes: oplage 150.000, verkocht aantal ongeveer 30.000 stuks.
20 centimes: oplage 50.000, verkocht aantal ongeveer 12.000 exemplaren.

En de vervalsingen? Deze zijn voor een leek vrij gemakkelijk te herkennen aan de letter Q in Belgique. Deze letter komt bij de meeste vervalsingen over als een letter O. Dus de linker zegel is echt en de rechter zegel is vals.

Zo ook twee valse zegels van 10 centimes, zowel ongebruikt als gestempeld met een stempel van Antwerpen met de datum 7 oktober 1914.

Twee echte zegels gestempeld op hetzelfde tijdstip, waarschijnlijk op verzoek van een verzamelaar, op 6 oktober 1914 te Antwerpen.

Maar men komt ook veelvuldig afdrukken tegen van het plaatsje Baarle-Hertog. Deze enclave lag immers in het neutrale Nederland. Men kan afdrukken van deze plaats ook veel vinden op de Rode Kruis postzegels uitgegeven op 1 januari 1915 met afbeelding van koning Albert I, gedrukt in steendruk bij Waterlow Bros & Layton Ltd te Londen.

Het lijkt vreemd, maar ook komen afdrukken voor van Le Havre, de Franse stad in Normandië in het departement Seine-Maritime. Hoe is dat mogelijk? De Belgische regering onder leiding van premier Jacques de Broqueville was tijdens de bezetting door de Duitsers tussen 1914 en 1918 gevestigd in deze stad in het stadsdeel Saint-Adressse. De Rode Kruiszegels van 1915 waren daar voor het eerst verkrijgbaar. Zo ook een voorraad van de Rode Kruiszegels van oktober 1914. Een ander type stempel, met de tekst Ste Adresse, was eveneens in gebruik zoals te zien is op de zegel van 5 Francs.

Als afsluiting nog enkele vervalsingen, ongetand op grof, grauw papier. Het advies is dan ook: mocht u deze zegels willen aanschaffen, koop ze dan bij een vertrouwde handelaar of laat ze eerst beoordelen door een erkende expert op het gebied van deze vervalsingen.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • België • Frankrijk

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...