Het PostBeeld Museum (1), het eerste postzegelalbum

13 januari 2014, 7:00 uur - Rob Smit

In de PostBeeld winkel in Haarlem staat direct bij de ingang een nagebouwd postzegelwinkeltje uit de 19e eeuw. In de etalages van dit winkeltje bevindt zich een verzameling oude filatelistische literatuur en gebruiksvoorwerpen. Het is de privé verzameling van Rob Smit. In een reeks artikeltjes haalt Rob af en toe eens een museumstuk tevoorschijn en vertelt er wat over. Uiteraard kunt u de originelen bij PostBeeld bezichtigen.

Post Views: 2.748

Het oudste filatelistisch boekwerk uit mijn verzameling dateert uit 1863. Het lijkt me een goed begin van deze reeks artikelen.

dannenfelser

Zoals u weet verscheen de eerste postzegel in 1840. Vanaf de vijftiger jaren in de 19e eeuw groeide het aantal verzamelaars van die kleine gekleurde plaatjes snel, en daarmee ook de handel er in.

In grote steden als Londen, Parijs en Brussel waren reeds diverse handelaren voor wie de postzegelhandel een belangrijke, of zelfs de enige inkomstenbron was geworden. Een van die eerste handelaren in Parijs was Justin Lallier (1823-1873).

Lallier bedacht dat een album met vakjes om de verschillende zegels in te plakken wel eens bevorderlijk voor zijn handel zou kunnen zijn en bracht in augustus 1862 dan ook het eerste postzegelalbum ter wereld op de markt (in het frans). Inmiddels waren er behoorlijk wat zegels verschenen en in het album is dan ook plaats voor zo’n 1200 zegels. De zegels zijn per land gerangschikt, met omschrijvingen in de kaders en geillustreerd met een landswapen.

dannenfelser2

Op bijgaande foto een afbeelding van de pagina Nederland. Met drie zegels, want de tweede emissie zou pas twee jaar later verschijnen (de vier overige kaders zijn bijgetekend). Het album is een gebonden uitgave met ruimte voor alle tot dan toe verschenen postzegels. Aan supplementen werd nog niet gedacht. Je zegels later overzetten in een ander album was waarschijnlijk ook niet zo eenvoudig, want postzegelplakkertjes bestonden nog niet. De zegels werden gewoon met lijm ingeplakt.

Lallier was waarschijnlijk wel zakelijk. Hij wist licenties van het album te verkopen. Nog in hetzelfde jaar verscheen een engelstalige editie. In de lage landen bleek de uitgever W.F. Dannenfelser te Utrecht belangstelling te hebben om het te vertalen en uit te geven. Zo verscheen in 1863 het eerste nederlandstalige postzegelalbum. Dit is het album dat in de vitrine bij PostBeeld ligt.