Bij het doorbladeren van de Speciale Catalogus van Nederland en overzeese rijksdelen kan men op twee plaatsen de portzegels van Nederland tegenkomen. Vanzelfsprekend bij het hoofdstuk met de Nederlandse postzegels, maar ook bij Nederlands Nieuw Guinea. Hoe kan dat?
Op 27 december 1949 vond de overdracht plaats van het Nederlandse gezag in Nederlandsch-Indië aan Indonesië. De residentie Nieuw-Guinea bleef echter onder Nederlands Bestuur in de vorm van een ´Gouvernement´. De hoofdplaats werd Hollandia.
Gerelateerde artikelen
Al vanaf 2 januari 1950 waren permanente postzegels, de cijferzegels en zegels met afbeelding van koningin Juliana aanwezig, maar nog niet overal bij de postkantoren verkrijgbaar. Men had dus al tijdig rekening gehouden met de gewijzigde politieke situatie. Postzegels dus wel, maar nog geen portzegels.
Wel waren aanwezig de in 1946 in Australië gedrukte portzegels in bonte kleuren. Deze portzegels droegen geen ´landsnaam´, dus konden zonder politieke problemen in Nieuw Guinea worden gebruikt.
De voorraden waren ziet zo groot en het gebruik van deze portzegels eindigde op 31 oktober 1950. Het is heel moeilijk om deze portzegels echt gebruikt in Nieuw Guinea op poststukken te vinden.
Om het gemis aan portzegels op te vangen werd besloten om Nederlandse portzegels naar Nieuw Guinea te sturen.
In de catalogus van de NVPH is een overzicht opgenomen van de aantallen Nederlandse portzegels die echt zijn gebruikt op onvoldoende gefrankeerde poststukken e.d. Maar daarnaast is een aantal series op verzoek van verzamelaars gestempeld met stempels in gebruik op Nieuw Guinea. Deze zegels zijn vooral te herkennen omdat slechts een klein deel van de stempels is afgedrukt, meestal alleen het deel met de kantoornaam, geen datum. Dus bijvoorbeeld alleen de naam HOLLANDIA en een deel van de arcering van het stempel of met stempels van andere kantoren.
Bijvoorbeeld gestempeld met het rubber stempel BIAK. Deze afdruk is afkomstig van het rubber stempel Biak Marinepostkantoor zoals blijkt uit de afdruk op een luchtpostblad.
Een aantal verzamelaars heeft op deze wijze series laten stempelen. Maar ook Nederlandse portzegels in waarden die oorspronkelijk niet voorkwamen! Men liet portzegels vanuit Nederland opsturen die daarna werden gestempeld in Nieuw Guinea. De aantallen Nederlandse portzegels die op verzoek zijn gestempeld in Nieuw Guinea zijn niet opgenomen in het overzicht in de catalogus.
Terug naar het blokje van vier stuks van de 40 cent afgebeeld in de catalogus. Het lijkt mooi, maar ook dit blokje is niet voor een te weinig gefrankeerd poststuk of iets dergelijks gebruikt. Bij nadere bestudering van de afdruk van het stempel is het opvallend, dat gebruik is gemaakt van een zogenoemde openbalkstempel, vervaardigd door de fa. Numerofa te Amsterdam. Het stempel HOLLANDIA 6 werd op 28 oktober 1960 afgeleverd door de stempelfabriek en naar Nieuw Guinea gezonden. Een afdruk van dit stempel komt voor in het stempelboek van Numerofa. Ter vergelijking een afdruk op een zegel van 25 cent met de tekst HOLLANDIA-NOORDWIJK 2. Ook dit stempel werd in 1960 naar Nieuw Guinea gezonden. De afdruk van het stempel op het blokje van vier is aangebracht op 17 september 1962. Later is het cijfer 6 in het jaartal 62 gewijzigd in een cijfer 5, waardoor het lijkt, alsof het blokje correct is gestempeld. De Nederlandse portzegels werden in Nieuw Guinea gebruikt tot en met 31 december 1953. Daarna werden van 1 januari 1954 tot en met 31 juli 1957 permanente postzegels (cijferzegels en Julianazegels) gebruikt als portzegels. Vanaf 1 augustus 1957 tot en met 30 september 1962 werden de ´eigen´ portzegels van Nederlands Nieuw Guinea gebruikt. Daar kom ik een andere keer op terug.
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)