In een poëziealbum vond ik een keer een rijmpje: In de hemel zijn er engelen, op de aarde zijn er geen, maar als er op de aarde waren, was jij er zeker een… Als ik een afdruk van het stempel van Engelen zie, denk ik weer aan dat rijmpje. Maar Engelen bestaat dus op aarde. Het was een dorp vlakbij ‘s-Hertogenbosch.
In 1821 was het dorp Engelen deel van de gemeente Vlijmen en Engelen. Maar na een tijdje werd Engelen een zelfstandige gemeente. Op 1 november 1871 kreeg Engelen een hulppostkantoor, behorende tot het ressort van het postkantoor ‘s-Hertogenbosch. De kantoorhouder kreeg alleen de beschikking over een kantoornaamstempel dat werd verstrekt op de dag voor de opening van het kantoor.
Op 19 maart 1886, 15 jaar na de opening, werd echter ook een dagtekeningstempel verstrekt. Dit was een zogenoemd kleinrondstempel. Verder in april 1897 een nieuw naamstempel.
In 1902 werd geconstateerd dat het kleinrondstempel versleten was en het werd vervangen door een grootrondstempel. Dit stempel ging slechts 10 jaar mee, want op 11 december 1912 werd een geheel nieuw dagtekeningstempel verstrekt, het langebalkstempel.
In het stempelboek van De Munt is dit stempel afgedrukt met de fictieve datum 37 juni 1937! Zulke afdrukken waren in dit stempelboek heel normaal. Want het ging alleen om het inboeken en niet om de datum van verstrekking. Een afdruk van die datum werd aangebracht in het stempelboek van het Staatsbedrijf der PTT.
Vanwege de bezuinigingen werd het hulppostkantoor opgeheven: Mededeelingen No 4746S van 30 april 1924: Het hulppost-, telegraaf- en telefoonkantoor te Engelen wordt met ingang van 1 Mei 1924 vervangen door een station voor den post-, telegraaf- en telefoondienst met telegrambestelling. De postbestelling zal van ’s-Hertogenbosch uit geschieden.
De kantoorhouder moest zijn dagtekeningstempel inleveren. Dit werd ingeboekt op 1 juli 1924. Het stempel werd vernietigd op 4 maart 1925.
De stationhouder kreeg op 28 april 1928 een nieuw dagtekeningstempel dat hij vanaf 1 mei 1928 in gebruik mocht nemen. Het was een kortebalkstempel met volgnummer 1. Op 1 oktober 1941 werd een nieuw naamstempel verstrekt, met de toevoeging (N.B.). Inmiddels was het poststation weer bevorderd tot hulppostkantoor, nog altijd behorende tot het ressort van het postkantoor ‘s-Hertogenbosch.
In verband met het vervangen van alle kortebalkstempels met los jaarkarakters werd een nieuw stempel verstrekt van het type cilinderbalk, vervaardigd door de fa. Braungardt in Duitsland. Maar in 1971 werd Engelen geannexeerd door de stad ‘s-Hertogenbosch. Het dorp werd daardoor een stadsdeel.
De naam Engelen moest uit het stempel verdwijnen. Dat gebeurde in 1973, toen het hulppostkantoor werd opgeheven en vervangen door een stadspostagentschap: Mededelingen No 3 van 23 januari 1973: kantoren, Vestiging enz.
Op 1 januari 1973 is het hulppostkantoor zonder bestelling te Engelen vervangen door een stadspostagentschap, dat wordt aangeduid met de benaming ‘s-Hertogenbosch-St.Lambertusstraat. Voor de postdienst ressorteert het postagentschap onder het postkantoor ‘s-Hertogenbosch.
De Sint Lambertusstraat is een zeer rustige straat met vrij moderne huizen. Geen winkel te bekennen. Waar was dit postagentschap gevestigd? Ik weet het niet! U wel?
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(Breng als eerste je stem uit.)
Laden...
Reacties (8) Schrijf een reactie
De Engelen zijn dus vervangen door een Heilige (Sint Lambertus). Het had minder gekund.
Engelen is geografisch gezien weliswaar nog steeds een dorp, omdat het (net als Bokhoven) nog steeds los ligt van de stad ‘s-Hertogenbosch. Maar als steden een dorp inpikken i.v.m. herindelingen, krijgen ze al snel de neiging om zo’n dorp een wijk te noemen, en omdat gemeente en PTT in de jaren zeventig helaas verzuimen om Engelen (en Bokhoven) een eigen postcode met bijbehorende plaatsnaam te geven, liggen ze nu voor de postadressen ‘in’ ‘s-Hertogenbosch. Maar hoewel de gemeente dat wellicht anders ziet, zijn het wel degelijk nog dorpen en liggen ze in de praktijk nog steeds niet ‘in’ ‘s-Hertogenbosch. Jammer dat een gemeente zo’n plaatsnaam postaal zomaar kan ‘uitpoetsen’. M.i. zou het eigenlijk nog gewoon ‘Engelen-Sint Lambertusstraat’ moeten zijn.
Als ik in een plaats kom met een verdwenen postkantoor, probeer ik ook altijd te ontdekken waar het gestaan heeft of kan hebben. Dit is inderdaad ook zo’n wonderlijke waar het ter plekke kennelijk niet meer te zien is.
Het postkantoor Sint Lambertusstraat in Engelen was gevestigd op nummer 2. Dit postkantoor werd bemenst door Marietje van Boekel in een gebouw achter het huis dat nu een garage is. Behalve het postkantoor was dit ook een winkel voor schildersbenodigdheden. De man van Marietje, Piet van Boekel was schilder.
Nadat dit kantoor is gesloten is de postgeschiedenis van Engelen onduidelijk. Er is een (hulp)postkantoor geweest in het dorpshuis “De Engelenburcht” aan de Heuvel en er is een tijdje een mobiel postkantoor geweest aan de Achterstraat. Sinds mei 2000 is er een postagentschap in de supermarkt aan de Dien van Hemertstraat 1.
Dat is een mooie aanvulling Daan. Jammer vind ik dus dat het huidige agentschap wel een stempel ‘s-Hertogenbosch -Van Hemertstraat’ zal hebben, waardoor je niet meer kunt zien dat het eigenlijk in Engelen ligt. Dat maakt het een stuk lastiger om te traceren welke plaatsen wel of niet nog een postvestiging hebben (bij de paar honderd dorpen die de naam van de buur-stad in hun stempel en postadres hebben staan).
Beste mijnheer Janssen,
Pas sinds een maand of twee ben ik mij gaan interesseren voor stempeltjes, zal ik maar zeggen, op postzegels, kaarten, ed. Dit vanwege mijn interesse voor mijn geboortestreek: de regio tussen Den Bosch en Oss. Ik kon namelijk uit het dorp Geffen. Ik verzamel daar voorwerpen, teskten en objecten over… en ben nu ook op postzegelgebied aan het verzamelen geslagen. Beperkt, want mijn beurs laat geen strapatsen toe. Maar na veertig jaar Amsterdam woon ik nu in Engelen.
Ik kwam op het net uw bijzonder aardige verhalen tegen over Alem en Engelen.
Nu is er in Engelen-Bokhoven een plaatselijk blaadje: de Tweeterp geheten. Het lijkt me erg aardig om uw verhaal over Engelen daarin op te nemen. Ik vermoed dat men het met genoegen zal lezen. Bestaat er een mogelijkheid om uw Engelenverhaal daarin te laten afdrukken. Ik ben overigens niet bij de redactie of zo betrokken, maar ik neem aan dat die redactie geen moment zal twijfelen. Denk er eens over na. Ik vrees dat er geen vergoeding hunnerzijds tegenover zal staan. U weet dat al dat soort activiteiten pro deo gaan. Ik verneem graag van U.
Met groet,
Adrie van Griensven
Na een tijdje speuren heb ik de volgende aanvullingen over de postgeschiedenis van Engelen gevonden.
In 1978 verhuist het postagentschap naar dorpshuis de Engelenburcht aan de Heuvel 18. Ingang aan de Heuvel aan de zijkant van het gebouw. Deze ingang was in die tijd de hoofdingang van het dorpshuis. Via deze ingang kom je in een halletje waar aan de rechterkant een loket is. De bezetting van dit hulppostkantoor gebeurt door medewerkers van de postkantoren uit ’s-Hertogenbosch. In 1985 wordt dit vaste loket gesloten en komt er een mobiel postkantoor op de parkeerplaats op de hoek van de Heuvel en de Achterstraat. Dit postkantoor komt uit Waalwijk en heeft ook een halte aan het Driekoningenplein in Bokhoven. In 1994 komt er opnieuw een vast postagentschap aan de Achterstraat 8 in de winkel van IJselstein. Als in mei 2000 de winkel aan de Achterstaat verhuist naar de Dien van Hemertstraat 1 gaat het postagentschap mee.
Als aanvulling op de reactie van Adrie van Grinsven wil ik aangeven dat ik bezig ben met een artikel voor de Tweeterp.
Beste mijnheer van Os,
Heel mooi dat u een artikel gaat schrijven over de postgeschiedenis van Engelen. Ik, nee men, zie(t) er naar uit. Veel succes met uw onderzoek en het schrijfwerk.
Adrie, uiteraard geen probleem om het artikel over te nemen met vermelding van Postzegelblog. Als de redactie graag losse afbeeldingen gebruikt dan graag een e-mail adres waar ik ze naar toe kan zenden.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)