Voor mensen die langs onze oostgrens wonen en voor hen die regelmatig naar de Duitse televisie kijken is het Sandmänchenn geen onbekende. Al vijftig jaar strooit het kleine mannetje met zijn witte baard, een puntmuts op, en een zak in de hand generaties jongens en meisjes slaapzand in de ogen.
Gerelateerde artikelen
Het was de Ostberliner Deutsche Fernsehfunk (DFF) die op 22 november 1959 Unser Sändmänchenn de huiskamers instuurde; een week later volgde Sändmänchens Gruss für Kinder op de Sender Freies Berlin (SFB). Dertig jaar lang traden de Sändmänchenn naast elkaar op, tot de hereniging van de DDR en de Duitse Bondsrepubliek. Tegenwoordig volgen dagelijks ongeveer 1,5 miljoen kinderen en volwassenen de avonturen van het zandmannetje. Dan in een auto, dan op skies, en dan weer op een boot. Het mannetje had de beschikking over o.a. 38 vliegtuigjes, 37 scheepjes en 30 voertuigjes voor in de winter. Een hoogtepunt in zijn bestaan was in het jaar 1978, toen de astronaut Sigmund Jahn hem als een pop van 34 centimeter meenam in het ruimtevaartuig Sojus 31.
Naar aanleiding van ’50 Jahre Unser Sandmännchen’ is de serie Für die Jugend geheel gewijd aan het zandmannetje. Op vier zegels in de waarden 45+20, 55+25, 55+25 en 145+55 cent, die 13 augustus zullen verschijnen, beleeft hij allerlei avonturen.
In de Middeleeuwen was de zandman een beroep. Hij verzamelde kwartszand dat men gebruikte bij het schuren van houtdelen. De zandlevering gebeurde vaak in de avonduren en tegen de tijd dat men naar bed ging. Naar dit voorbeeld ontstond er in volksverhalen een sprookjesachtig zandmannetje. Dit mannetje bracht Hans Christan Andersen weer op het idee Ole Luköje (1841) te scheppen, die in verhalen kinderen een beetje zoete melk in de ogen druppelde, waardoor ze rustig en moe werden. Andersens Ole stond model voor het Duitse Sandmänchenn.