In 1989 was het dan zover: de Nederlandse Post ging over op een nieuw soort postzegels, de automaatstroken. Maar er ging wel wat aan vooraf! In Duitsland had men al enige ervaring opgedaan met automaatstroken.
Een grote automatenfabrikant, Klüssendorf, leverde voor de Deutsche Bundespost automaten, die van een rol postzegelpapier dat was voorbedrukt met een motief, strookjes kon snijden en een frankeerwaarde aanbrengen. In Rotterdam bij de importeur van de firma Klüssendorf, werd een proefautomaat opgesteld. Een rol papier, voorzien van transportgaatjes, werd in deze automaat geplaatst en men kon beginnen met de proefnemingen. De rol papier was blanco, maar in de automaat bevond zich een printer die de Duitse waardeaanduidingen aanbracht. Een tekst bestaande uit de letters DBP, eventueel een sterretje en dan de waarde in cijfers.
Dus kwamen er strookjes uit op blanco papier voorzien van een waarde voorafgegaan door DBP. Men vond dit niet zo’n succes en besloot de drie letters te vervangen door PTT. De sterretjes waren vrijwel gelijk van uitvoering, maar de letters en cijfers weken af van het Duitse model. Dit is goed te zien aan de letter P en het cijfer 5. De lichter afgedrukte karakters komen van de DBP strook.
Men kon alle mogelijke waarden instellen, waarbij het sterretje verdween, als drie of vier cijfers werden gekozen. Tot een bedrag van 99,95 gulden toe!
De proefnemingen werden als geslaagd beschouwd en men besloot zes grote automaten te bestellen om deze in zes verschillende postkantoren te plaatsen. Ook de afdeling Kunst & Vormgeving van de PTT ging aan de slag. Julius Vermeulen, een van de medewerkers van deze afdeling, mocht het ontwerp maken.
Omdat in het ontwerp de letters ptt post waren opgenomen, was het niet meer noodzakelijk, om de letters PTT ook toe te passen in de waardeaanduiding. Het blauwe patroon van het vlechtwerk werd de plaats waar de waarde zou worden aangebracht.
Opnieuw werd een blanco rol in de automaat gebruikt om proefafdrukken te maken van waardeaanduidingen zonder de letters PTT. Ook nu waren alle mogelijke waarden in te stellen.
De eerste automaat werd op 22 augustus 1989 in gebruik genomen in het postkantoor te ’s-Hertogenbosch aan de Kerkstraat. De automaat was ingesteld op 14 vaste waarden. De inktlinten in de automaat bevatten zwarte inkt.
Maar soms kan men ook afdrukken tegenkomen in een combinatie van zwarte en rode inkt of zelfs blauwe inkt. Dan was het inktlint in de automaat niet meer bruikbaar en bij wijze van nood zette men er een lint in van een typemachine.
En wat is er dan gebeurd met blanco stroken? Deze zijn in omloop gekomen omdat soms resten van een rol niet meer bruikbaar waren bij het verwisselen ervan in de automaat. Zo konden verzamelaars aan blanco delen van een rol komen. Uiteraard was dat niet de bedoeling…..
En soms werd een fout gemaakt door de rol verkeerd in de machine te plaatsen, waardoor de waardeafdruk op de gomzijde terecht kwam. Ook dat was natuurlijk niet de bedoeling….
Op de gomzijde van de rollen komen om de vijf exemplaren telnummers voor. Deze telnummers waren ‘handig’ om na te kunnen gaan, hoeveel stroken nog beschikbaar waren in de automaat. Maar ook hier kan men gaan speuren naar twee soorten. De telnummers werden in de drukkerij van Joh. Enschedé & Zonen aangebracht en afhankelijk van het aanbrengen van de rol in de numeroteur kunnen de telnummers recht staan of kopstaand! Hoe is dat te zien? Als men de automaatstrook op een donkere ondergrond legt of tegen het licht houdt is het rode vlak van de afbeelding óf links, óf rechts te zien. Wilt u meer weten over automaatstroken? Kijk dan eens op de website van de Postzegelvereniging Postaumaat. Veel succes met het zoeken naar de zeldzame kopstaande telnummers!! Weer eens wat anders dan postzegels… Maar het zijn toch ook postzegels? Of niet?
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij Collect Club.
(1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
Reacties (43) Schrijf een reactie
Automaatstroken zijn plakdingen met de FUNCTIE van een postzegel.
@Toon
Wat zijn postzegels anders ???
Het zijn dingen die je opplakt op een zending die je aanbiedt ter verzending; met die plakdingen heb je vooraf betaald voor die service van TNTPost!
Het maakt geen snars uit of die plakdingen nu uit een vel van 200 komen of uit een blokje van 10 of uit een automaat. Het is een postzegel die je gelijk gebruikt omdat je met een enveloppe in de hand staat of die je mee naar huis neemt om daar in alle rust en een kopje koffie op je enveloppe te plakken…
In mijn jeugd haalde ik zegeltjes van 2c en 10c uit zo’n blauwe automaat! Weet je nog wel oudje…
@Cees
Hartstikke leuk verhaal!
“Maar soms kan men ook afdrukken tegenkomen in een combinatie van zwarte en rode inkt of zelfs blauwe inkt. Dan was het inktlint in de automaat niet meer bruikbaar en bij wijze van nood zette men er een lint in van een typemachine.
”
Heb je deze informatie uit je PTT achtergrond of uit het lezen van Postaumaat verhalen? Het grove raster van de waarde aanduiding komt ook voor bij de 2-kleurige afdrukken en dan is die veel te grof voor een schrijfmachine-lint.
Hadden we ze nog maar, dan was bijplakken veel prettiger.
@Jan
Er zijn nog steeds automaten! Ook die waar je zegels van 1c of 2c etc. uit haalt!
Zeker half Nederland doorreizen voor een automaatstrook ? Ik kan ook gewoon TNT Post boycotten wegens het niet beschikbaar stellen van fatsoenlijke bijplakzegels. En wanneer komt eens een eind aan die domme kromme tarieven ?
@Jan
Wanneer moeten de 1c en 2c munten echt worden afgeschaft???
Ik heb een automaatzegel in mijn bezit zonder een waarde opdruk.
Hoe ik eraan kom weet ik niet meer.
Ik heb hem al heel lang in mijn bezit.
Groet, Marc37.
@Marc
Welk type???
Want er zijn er meer dan Cees laat zien!
Ik heb een automaatzegel van het type
klussendorf.
@Marc
ik bedoel dat Cees er misschien niet bij stil staat dat er een nieuwe generatie automaten is geinstalleerd in Nederland waaruit ook weer leuk te verzamelen automaatstroken te halen zijn.
Het “strook” in deze beviel me indertijd al niet, nu nog steeds niet. Het zijn gewoon postzegels!
@Rein
Waar staat de dichtstbijzijndste automaat vanuit postcodegebied 5610 ?
@Jan
http://www.dekapervanaalst.nl/Gunnebo_1.htm
Automaatzegels zijn gewoon ECHTE postzegels en zo worden ze in de beschaafde filatelistische landen (zoals Belgie, Duitsland, Frankrijk, Portugal, Spanje, etc.) ook behandeld. Zo niet in Nederland, waar de catalogusmakers van de NVPH niet gehinderd door enige deskundigheid deze postzegels in nagenoeg volledig negeren. De Klussendorf zegels worden nog wel vermeld, maar er wordt geen enkele melding gemaakt van verschillende drukversies, lintopdrukken en rolnummers. De inmiddels zeer talrijke andere automaatzegels worden niet eens vermeld. Voor echte filatelisten is het dan ook bijna ondoenlijk om alleen al te achterhalen wat er op dit gebied (evenals op vele andere gebieden van de Nederlandse filatelie) aan materiaal is. Vervolgens is het nog de kunst om het ergens te koop te vinden. Voor DIE verzamelaars is wellicht de bovengenoemde website een uitkomst. Hier kunt u kopen wat er echt toe doet in de Nederlandse filatelie. De handel slaapt rustig door bij het geweldige jaren 50 materiaal etc. Welterusten!
@Johan
Nederland is zo langzamerhand het meest achterlijke landje op postzegelgebied geworden van de wereld ;)
Een postzegel is pas een postzegel als de NVPH het in haar S.C. stopt!
Dus tijd voor een schaduwcatalogus…
Want wie snapt het allemaal nog?
gr johan
http://www.postzegelforum.nl
@ JohanW
Gewoon tijd voor een ECHTE catalogus, waarin beschreven wordt welke postzegels er in Nederland zijn verschenen en waarin niet een volstrekt willekeurige selectie wordt gemaakt door lieden die zo arrogant zijn te denken dat zij kunnen bepalen wat een postzegel is en wat verzamelaars zouden moeten/mogen verzamelen. Die benadering getuigt van onkunde gekoppeld aan arrogantie en 19e eeuw paternalisme. Met filatelie (en zelfs met handel) heeft dat helemaal niets te maken.
Hoort zegt het voort!
Johanw@ misschien dat u bij tnt de arrogantie kan verwijderen want de informatie over zegels en alles wat er mee samenhangt is moeilijk zo niet onmogelijk boven water te krijgen .De informatie is voor tnt niet aan de orde het behalen van winst is het oogmerk en niets anders ,het is zeer naief om anders te denken .Dat medewerker Rein in staat is veel bovenwater te krijgen is te bewonderen maar ook hij zal zijn problemen hebben met het bovenwaterhalen van info ,zeker als het gaat over postzegelbraakmachines die her en der in het land verschijnen ,een onmogelijk opgave. Maar ik zal de eerste zijn die bij u een volledige catalogus afneemt ,ik neem zelf genoegen met een stapeltje a4 en wil daar dan ook nog veel geld voor neertellen.
@Aad Beglinger
“medewerker Rein”
Dat ik medewerker van het Nedelrands Maandblad voor Filatelie ben zal iedereen hier langzamerhand wel weten. Inderdaad is het boven tafel krijgen van informatie zeer moeizaam echter niet eens zo zeer vanwege een niet mee willen werken, edoch meer vanwege het niet geheel dezelfde taal spreken.
Informatie is wat je uit bepaalde gegevens kunt destilleren en dat is geheel afhankelijk van je vraagstelling. Zonder een goede vraagstelling kun je kilo’s gegevens op je bord krijgen zonder dat je er iets mee kunt aanvangen. Kortom, 99.9% van je werk is het opbouwen van een goed referentiekader. Als je dat hebt kun je boven tafel krijgen waar generaties filatelisten niet uit kwamen.
Filatelisten in Polen b.v. worstelen al ruim 45 jaar met het probleem van de watermerk-standen van zegels uit de periode 1958-1963. Dankzij een referentiekader dat ik de afgelopen 40 jaar heb opgebouwd kwam ik met een handjevol aan zegelmateriaal er achter dat er niet 1 maar 2 watermerken door elkaar gebruikt waren en dat al het speurwerk in Polen gedaan geheel overnieuw moet worden uitgevoerd….
Rein @ prima maar ik mag aannemen dat een en ander handenvol tijd kost ,wat onbetaalbaar is .Het maken van een volledige catalogus is dan ook een utopie .Al de uren dagen en maanden die je er insteekt is leuk voor de geinteresseerde verzamelaar maar het prijskaartje dat er aan zou hangen is onbetaalbaar .Er moeten keuzes gedaan worden en die worden dan ook gedaan ,met als uitkomst dat niet iedereen tevreden is .Het is prachtig dat u zo veel tijd stopt in het achterhalen van gegevens maar uw opvolger krijgt het veel moeilijker want de referenties worden op zijn minst gehalveerd ,en weg is je netwerk,buiten het feit dat het bij de producent ligt wat men aan info kwijt wil ,ik verwijs daarmee naar de rembrandboekjes waar tot op heden nog geen openbaarheid in gegeven is !
@AadB
Daarom is het onbegrijpelijk dat een organisatie van sterk gemotiveerde hobbyisten – voor wie aan de onbetaalbare tijd geen prijskaartje hangt – niet in staat is geweest zo’n project te faciliteren. Samenwerking met personen die beschikken – vaak beroepsmatig – over veel materiaal ter bestudering is daarin een logische stap.
Ook ten aanzien van de hier zo vermaledijde S.C. is het openstaan voor zinvolle suggesties van de kant van verzamelaars kennelijk een brug te ver…
Als je tijd in geld gaat uitdrukken, en een prijskaartje gaat hangen aan speurwerk, dan begrijp ik nu waarom men zo onvolledig is in Nederland.
Info zoals Rein ons verschaft is onbetaalbaar, helemaal mee eens, maar mag nooit en te nimmer worden gebruikt als argument om dan maar oppervlakkige, onzorgvuldige, en onvolledige catalogi uit te brengen als men de mogelijkheid heeft of kan creeren beter te doen.
En anders gewoon zeggen: dit kunnen wij niet, en de juiste mensen in dienst nemen of raadplegen.
En daarvoor betalen vanzelfsprekend. Er wordt genoeg aan verdiend. Overigens bedoel ik niet Rein, maar er zijn vast mensen die beter speurwerk kunnen verrichten dan nu gedaan wordt.
Ha Rein, we zijn gelijktijdig aan het posten zie ik!:-)
Inderdaad, raadplegen van mensen en openstaan voor suggesties lijkt mij niet duur, en oh zo zinnig!
@Dolores
Dankzij Hallmark hebben we er in Aad B. een modernist bij gekregen! En die moet je koesteren….
@AADB
De vraag is wie er arrogant is, TNT Post of de NVPH. Een organisatie van handelaren die probeert een multinational voor te schrijven wat men aan postzegels mag uitgeven en middels een (over arrogantie en valse pretenties gesproken: “Speciale Catalogus”) meent verzamelaars te kunnen betuttelen op een 19e eeuwse wijze en TNT Post denkt de voet dwars te kunnen zetten in een emissiebeleid, dat noem ik pas echt arrogant. Bovendien hoeft diezelfde club van de NVPH maar op de volgende website te kijken (Je zult hem wel kennen) : http://www.xs4all.nl/~dziewon/fila/ned_hang.htm om kant en klaar alle leemten die de catalogus nu tot een gatenkaas maakt, waarvan het de vraag nog is of het merendeel uit kaas dan wel uit gaten bestaat, in zeer belangrijle mate op te vullen. De bron is dagelijks binnen handbereik, mits je in het bezit van een computer bent. Wellicht dat daar de kneep zit bij de verstokte handelaren die met hun hoofd in de wolken en hun geest in de 19e eeuw lijken te leven.
Voor wie bij de handel het mooie moderne filatelistische materiaal niet kan vinden kijk eens op : http://www.postman600.eu.
MVG
J.S.
@Rein
Ik denk dat je Aad wat tekort doet, want hij is volgens mij al een aanbieder van het eerste uur van zelf vervaardigde persoonlijke postzegels. daar zouden veel collega’s dus een voorbeeld aan kunnen nemen. Bij de NVPH is dat kennelijk echter nog steeds niet doorgedrongen. Het is ook veel gemakkelijker om je af te zetten tegen dat soort nieuwerwetsigheden die met filatelie niets te maken hebben……
Klopt, Aad hoort bij de persoonlijke postzegel-fossielen en mag toetreden tot het loge der gepersonificeerde fanatamodernaditisten. Er staat ene zetel voor hem klaar. Lieden die tegen de stroom inroei(d)en moeten we koesteren. Zijn zegels gingen onlangs als zoete broodjes langs het glasvezel. Overigens zaten daar vellen van mij bij… ; )
gr Johan
http://www.postzegelforum.nl
Ik vind dat de NVPH minstens de informatie moet bieden die in de Michel staat. Toen ik voor de eerste keer een Michel-catalogus zag was ik erover verbaasd dat bij veel langlopende frankeerzegels was aangegeven wanneer ze waren uitgekomen. Ik vind de nummering van de Michel ook logischer.
He ja leuk, wedstrijdje wie is de beste handelaar. @Jan 1964, Ik waardeer het ook erg, goeie informatie. Of het nu van de TNT is of van de NVPH.
Uit ervaring weet ik, dat het soms heel moeilijk is om informatie terug te vinden van zaken die al lang ‘uit beeld’ zijn. Deze ervaring heb ik opgedaan bij het zoeken naar gegevens over de stempels die de Nederlandse Post vanaf 1830 tot heden in gebruik heeft gehad. Vroeger (tot eind 1979) werden de nieuwe stempels afgedrukt in stempelboeken en op stempelkaarten. Maar vanaf 1979 werd dat niet meer centraal bijgehouden en alle gegevens over stempels die daarna werden verstrekt, zijn spoorloos. Dit geldt in mindere mate ook voor postzegels. Archieven zijn uitgedund tot het hoognodige (?) zodat het reconstrueren van opdracht via ontwerp tot uiteindelijke postzegel soms een bijna hopeloze zaak is. Waar moet worden gezocht? In het Nationaal Archief? In oude publicaties in postzegelbladen? Ja, overal moet informatie bij elkaar worden gezocht. Een mooie taak. Wie neemt dat op zich?
@Dolores
Het gaat er niet om “He ja leuk, wedstrijdje wie is de beste handelaar.”
Maar welke handelaar gaat met zijn/haar tijd mee en durft nog te investeren in postzegels van nu. Ik begrijp dat die bedrijfstak het zwaar heeft, maar als ze niets doen zijn ze binnen de kortste tijd uitgefaseerd.
Bloggers van hier springen in het gat en blijven buiten de NVPH de winst opstrijken…
;-) met toch even een ‘leuk’ linkje naar ‘leuke’ handel.
De sport bij filatelie is ook het achterhalen van informatie, maar het is geen wetenschap waar men het jaren met vooronderstellingen en theorieen doet, totdat iemand iets weerlegt en zo na jaren ondezoek een beetje een beeld ontstaat van hoet iets mogelijkerwijs in elkaar heeft kunnen gezeten…(tot de volgende dat weer weerlegt en een nieuwe theorie ontstaat etcetera).
Goede informatie voegt veel toe aan onze hobby.
Vreemde situatie als alleen filatelisten zich nog met deze informatie bezighouden. Net zoiets als de verkoper of producent van kleurpotloden moeten vertellen waarom merk a kleurpotloden anders zijn dan merk b kleurpotloden.
Of zie ik dat nu verkeerd?
@Dolores
Druktechnische geschiedenis heeft veel van een wetenschap weg, waarbij de ontwikkelde theorie voorloopt op het vinden van materiaal. Veel van wat ik gevonden had zou nooit gevonden zijn door anderen omdat die niet de juiste kennis danwel interesse hadden…. Als je niet weet met een puzzel te maken te hebben zul hem ook nooit proberen op te lossen.
De vervreemding slaat ook toe bij verkopende filatelisten als slechts het imago telt. Een scheve slit-tanding spreekt tot de verbeelding, maar stelt niets voor!
Dolores, wat voor soort goede informatie zoek je eigenlijk? Zoals je dat nu verwoordt is dat wat wollig voor me. Rein geeft duidelijk aan over welke informatie hij beschikt. Alles over de druktechniek die is gebruikt voor de zegels. Ik ben toch wel nieuwsgierig.
@Cees
Van het boekje “10 voor Nederland” met de Unox-rookworst blijken nu 3 tekstversies te bestaan. Alle 3 versies moeten apart door TNTPost via een order aan Walsall zijn opgedragen.
Waarom kan TNTPost de filatelistische wereld daarover niet informeren???
Zomaar één voorbeeld!
De hangblokjes van 5x75c met de fiets zijn herdrukt in de loop van dit jaar! Waarom geen info??? Bij toeval zelf ontdekt vóórdat het blokje uit de roulatie gaat [per 01.01.2009]….
Moet ik doorgaan???
@Cees, dat kan heel verschillend zijn. Laatst ging het over de gebruikte kleuren voor een zegel. Rein kan dat zien maar moet de zegel dan in het echt zien.
Veel simpele dingen kan ik niet of moeilijk vinden zoals: wie is de initiatief- nemer geweest van de pro – juventud zegels, alsook de kinderzegels nederland. Waar ging het geld naar toe in die tijd?
En hoe zijn mn de Nederlandse zegels uit de jaren ’20-’30 ontworpen? Eens had ik een boekje daarover in mijn handen….helaas weer teruggelegd, stom!
En verder ben ik gewoon een informatievreter denk ik:
Laatst vond ik een site waar men schreef over de postzegelverzameling van Iain Follet die op intenet verschenen is. In de verzameling zijn veel Nederlandse postzegels terug te vinden van Otto Treuman. Das leuk! Voor de lezer, en ook voor mij, omdat ik die postzegels nooit goed bekeken had, en omdat hier aandacht was voor de postzegels vanuit de grafische wereld. http://www.postzegelforum.nl/artikelen/bericht/1105/
Ook de stukjes van Bate over de mozaiek en de lettertjes in een postzegel, de mogelijkheden die de pc biedt voor ontwerpen zijn eye openers, net als de postzegels die jij laatst liet zien met de tierelantijntjes en de ronde kadertjes. Die mij weer op een site brachten over art deco postzegels.
Kortom, ik wil die postzegels een beetje begrijpen. Doe er zelf geen onderzoek ernaar want dan ga ik mij zelf nu al teveel beperken tot 1 onderwerp terwijl er zoveel is wat ik echt nog niet weet. Dat wordt hinken op 1 been. Er is echt wel eea te vinden maar tis vaak in hapjes, en dan een hoop plakwerk.
Wat ik “zelf” doe ik verzinnen en uitvoeren hoe je je verzamling leuker en interessanter kan krijgen, meer dan alleen maar een aantal mooie plaatjes bij elkaar. Dan merk je dat alle bijdrages eye openeners kunnen zijn!
Zie ook: http://www.myphilately.com/grp_view.php?group_id=151
Het is erg dat je zelf achter de Info moet gaan. En dat je afhankelik moet zijn van “Hobby-isten”.
Ik kon me herrineren aan de Dienstorders van de PTT, waar praktisch alle info stond wat je moest weten als verzamelaar.
@Albert
Hoe naief!
De voorbeelden, die ik hierboven gaf aan Cees, verschenen nooit in de Dienst Orders. Bovendien waren Dienst Orders er voor het PTT personeel.
Het was misschien krap aan dat wat je als vakjesvuller of DAVO-album klant of jaarabonné van de Collect Club diende te weten…. Maar als filatelist heb je toch iet wat ambitie ;)
@Rein, dergelijke info is wel heel prettig als basis, ook als je meer ambitie hebt.
Misschien willen we wel teveel verwonnen worden, maar ik vind sommige sites van buitenlandse post echt wel eens een verademing….
@ Rein, Je hebt gelijk maar toch betere Info van TNT kant is gewenst.
Stel dat jij ons deze informatie niet meer geeft, wat dan?
@Albert
Dan houdt het op ;) ;)
Is mijnheer Cees Janssen ook per persoonlijk e-mail te benaderen? Ik denk dat ik jaren geleden al eens kontakt met hem had, maar weet niet zeker of dat deze Cees Janssen is/was.
Graag a.u.b. uw antwoord.
Bij voorbaat dank.
Wim
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)