Postzegelvel Viktor & Rolf – uitgiftedatum 11 september 2017

Mijn eerste kennismaking

Bij mijn eerste kennismaking komt het postzegelvelletje Viktor & Rolf overweldigend over in het chaotisch onoverzichtelijke en onsamenhangende: “Je verdrinkt als het ware in het postzegelvel!”
Naderhand ben ik wel tot andere inzichten gekomen. Mijn eerste inhoudelijke kennismaking met de Viktor & Rolf-postzegels bestaat uit de feitelijke gegevens, die ik aan het PostNL-persbericht ontleen:

1. Samen doodlen

Middels allerlei schetsen en doodles (ongekleurde lijntekeningen) uiten beide mode-ontwerpers V&R hun creativiteit. De twee werken aan dezelfde tafel en hun ideeën ondersteunen zij door voortdurend te tekenen. Het gebruik van schetsen maakt een essentieel deel uit van hun werk, omdat zij geloven dat ze alleen kunnen maken wat ze kunnen tekenen.
V&R: “We doen zo’n beetje alles samen. Dus ook de schetsen gaan van de een naar de ander. De beste ideeën ontstaan als je in een toestand van relatieve ontspanning, haast verveling verkeert. Tekenen, of zeg maar doodlen, is een middel om die mentale ontspanning te veroorzaken. Op de postzegels hebben we een mix van doodles gezet.”

2. Aan de basis van collecties

Op de kleurrijke postzegels zijn schetsen te zien van trouw- en avondjurken (zegel 4 & 10) en schoenen (zegel 2 & 8), gecombineerd met gezichten (zegel 3, 5, 6 & 10), ogen (zegel 2, 3, 5, 6 en 10), een strik (zegel 4), een logo (zegel 9) en een bloem (zegel 1). Al deze spontaan ontstane schetsen hebben aan de basis van verschillende collecties van de afgelopen jaren van schoenen en jurken gestaan.

3. Werkvelletje

Verstrooide zwarte stippen en krullen zorgen voor verbinding tussen de tekeningen. De stippen lopen door over de velrand, net zoals de twee modeschetsen links- en rechtsonder op het vel.
V&R: “Een postzegel is een serieus ding en dat wilden we een beetje ontkrachten. Daarom hebben we ook de inktvlekken gebruikt. Zo zien onze schetsvellen er nu eenmaal uit, niet te serieus.
We hebben gekozen voor tekeningetjes met een lekker los karakter. We wilden dat het er spontaan, sprankelend en een beetje rommelig uit zou zien om het gevoel van een werkvelletje te benadrukken.”

Aan de her en der aanwezige verdwaalde stippen en romantische krullen, die de tekeningen met elkaar verbinden, zou ook een andere betekenis toegekend kunnen worden, die samenhangt met geuren uit parfumsprays. De zwarte stippen en de krullen zouden ook wel eens kleine parfumdruppeltjes en een zich verplaatsende ‘parfum-wolk’ kunnen voorstellen.

Overzichtelijkheid? Ja en nee

De frankeerwaarde aanduiding ‘1’ staat echter steeds links of onder, of boven de tekst ‘Nederland 2017’. Met andere woorden er is toch sprake van een duidelijke aanwezigheid van een vast en overzichtelijk stramien op dit postzegelvel!

Door het rechthoekige perforatie-raster of naar links of naar rechts, of omhoog of omlaag te schuiven, zijn de meeste schetsen wél in het postzegelvlak te vangen en onder te brengen. Met andere woorden er is in zekere zin toch sprake van overzichtelijkheid. Het ‘ontsporende’ dat zich uit in het grensoverschrijdende en beeld-doorlopende, is dus als vast item per zegelafbeelding steeds aanwezig!
Met deze decentralisatie van afbeeldingen in het perforatie-raster wilden beide mode-ontwerpers een postzegel als een serieus vormgegeven object toch ietsje ontkrachten.

Van dit postzegelvelletje kan gesteld worden dat het geheel meer is dan de som der delen. Zodra er maar één postzegel in beeld komt, verdwijnt er van de expres aangebrachte, overdadige en levendige expressiviteit meteen een groot deel. Er zijn minder van de hoofdzaak afleidende bijzaken per postzegel aanwezig. Het oog ‘bemoeit zich’ slechts met één postzegelafbeelding.
V&R: “De plaatsing van de postzegels is zo gekozen dat iedere zegel afzonderlijk een eigen beeld bezit, maar dat het geheel er ook als een rommelige organische eenheid uitziet.”

Tussen de lijndikte van de vele schetsen valt een duidelijk verschil op. Er is sprake van een dikke en een dunne lijn, die of vastberaden of voorzichtig is aangebracht en die daardoor of fors of fragiel overkomt.
Illustreert dit verschil de instelling van en/of de tegenstelling tussen Viktor en Rolf, die elkaar over en weer (in positieve zin) beïnvloeden en aanvullen? Is hierbij sprake van kruisbestuiving?

Is de tegenstelling tussen beide ontwerpers ook aanwezig middels de ‘verschillend ogende ogen’ (overigens raak getroffen) in de vijfde postzegelafbeelding, waaronder het ‘&-koppelteken’ staat? Of verbeeldt dit tekende ‘lopende benen’ van het ontwerpers-duo, waarmee ze opgewekt, origineel en innovatief door modeland lopen?

Verbeeldt de ‘dubbel-puntige’ pijl (verwijzen rood en blauw in combinatie met achtergrondkleur wit naar de Nederlandse vlag?) naar beide heren, samengevat in het roodgekleurde, lakzegel-logo ‘V&R’ ?

Tussen de postzegels zijn relationele betrekkingen en overeenkomsten aan te wijzen, maar toch met opvallende verschillen:

• de schoenen op postzegels 2 (met alziend-kijkend oog???) en 8, die tweedimensionaal en driedimensionaal zijn afgebeeld.

• een rijk en een weinig behaard meisjesgezicht op de postzegels 3 en 6 of voorzien van hals en schouders, of van hals, schouders en borstpartij.

Hebben Viktor en Rolf beiden een deel van de tekeningen getekend? Wie van beide ontwerpers heeft het dun getekende, trillende spiraaluiteinde van de jurk getekend? De meeste lijnen van deze zijn behoorlijk dikker uitgevoerd.

• jurken (in meer of minder overdadige uitvoering en [gekleurde] detaillering) op de postzegels 4 (met strik-decoratie op de voorgrond), 7 en 10 zijn wel of niet van een schetsmatige aanduiding van een persoon voorzien.

Behalve postzegel 6 (in bleke uitvoering [doodles]) is op iedere postzegel een kleurtje aangebracht met het doel de tekening aantrekkelijker te maken. De kleur is met een viltstift (merendeels) of kleurpotlood (deels postzegels 1 en 10) uitgevoerd.
Alle postzegels bezitten een witte achtergrond. Als frankeerzegel op een blanco envelop zullen de schetstekeningen dan stuk voor stuk in het oog vallen.

De roos op de openingspostzegel dekt de lading met gepassioneerde liefde, romantiek, verleiding, hartstocht, schoonheid, warmte en/of verlangen.

Met het beelddoorlopende of het grensoverschrijdende zeggen de mode-ontwerpers: “Alles wat wij ontwerpen aan jurken, schoenen en parfums heeft met elkaar te maken. Al onze producten ondersteunen elkaar over en weer. Ze geven een vrouw aanzien, uitstraling en elegance!”
Met het beelddoorlopende en grensoverschrijdende verbeelden (mode)ontwerpers Viktor & Rolf de al maar toenemende waardigheid van de vrouw.

Tot slot

Bij de vele vraagtekens in mijn analyse kun je je wel eens afvragen: “Is dit postzegelvel een open of een gesloten boek?’ Een antwoord daarop ontvangen, is niet noodzakelijk: “Laat het bij raadselachtige veronderstellingen blijven. De aantrekkelijkheid van dit V&R-postzegelvel (aangeduid als Mode II) zit ‘m in het onbekende en mysterieuze in tegenstelling tot het Doutzen-postzegelvel (aangeduid als Mode I, Doutzen mode & muze).”

De aanleiding van de uitgifte van het V&R-postzegelvel is het 25-jarige samenwerkingsjubileum van het mode-ontwerpersduo Viktor & Rolf.

Foto’s door PostNL en B. Hylkema

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(6 stemmen, gemiddeld: 3,83 uit 5)

Laden...