In 1945 was Nederland totaal ontwricht. De oorlogsschade was enorm, veel bruggen, wegen, spoorwegen, woningen en fabrieken moesten worden herbouwd. Ook verrees er veel nieuwbouw,waar-onder scholen, banken en overheidsgebouwen. In de provincie overheersten daarbij de traditionele hoofdvormen: hoge, schuine, met pannen gedekte daken, kleine overstekken en gesloten bakstenen gevels. In de grote steden was de functie van het gebouw grotendeels bepalend voor de vorm: platte daken en witgepleisterde gevels, terwijl decoratieve elementen ontbraken. In totaal werden tussen 1940 en 1965 ongeveer 2,5 miljoen bouwwerken neergezet.

Onmogelijke taak

Voor het nieuwe postzegelvel stond ontwerper Ariënne Boelens voor de bijna onmogelijke taak tien iconen uit de Nederlandse wederopbouwarchitectuurte selecteren. Hierbij kreeg ze hulp van Behrang Mousavi en Alfred Marks van Het Nieuwe Instituut, dat naast de eigen collectie ook het Rijksarchief voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw beheert.
De keus viel op

• • het ventilatiegebouw van de Velsertunnel (Velsen, 1957),
  • het benzinestation Purfina (Arnhem, 1957),
  • het Industriegebouw (Rotterdam, 1951),
  • het kantoor van Van Leer’s Vatenfabriek (Amstelveen, 1958),
  • de woonwijk het Soesterkwartier (Amersfoort, 1957),
  • de Gemeenteflat (Maastricht, 1950),
  • Weverij de Ploeg (Bergeijk, 1958),
  • de Hoogovens (IJmuiden, 1951), de faculteit voor Geodesie(Wageningen, 1953) en
  • het Tweede VrijzinnigChristelijkLyceum (Den Haag, 1954).

Kenmerkend detail

Voor ze ook maar een schets op papier zette, verdiepte Boelens zich uitputtend in de inhoud. De eerste vijftien jaar na de oorlog waren in haar ogen bepalend voor de wederopbouw. “De tijd van ontzuiling, Drees met zijn sociale programma, ruimte voor kunst en veel groen rondom gebouwen en in de openbare ruimte.” Boven aan het postzegelvel staan de infrastructuurgebouwen, gevolgd door de woningen, kantoren, fabrieken en tot slot de onderwijsinstellingen. Van elk gebouw is steeds een overzichtsfoto plus een kenmerkend detail afgebeeld.

Visuele kracht

Bij de selectie koos Boelens voor architecten van naam en faam. “Willem Dudok natuurlijk. Huig Maaskant, Jacobus Oud en Gerrit Rietveld. Maar ook een minder bekende als Sybold van Ravesteyn, de ‘banketbakker’ onder de architecten, van wie helaas al veel is gesloopt.” Daarnaast liet de Rotterdamse ontwerper zich leiden door de visuele kracht endetaillering van de gebouwen zelf. “Neem die prachtige ventilatietorens van de Velsertunnel. Dat lijken wel bloemen. Of het kantoor van Van Leer, metbetonnen details als de entree met de grote overstekendeluifel. En de glazen brug van het Hoogovensgebouwis visueel ook heel sterk.”

Ingetogen hoop

Voor het ontwerp van de postzegels bewerkte Boelens de originele zwart-witfoto’s. “Eerst heb ik ze naar zuiver zwart-wit teruggebracht. Vervolgens heb ik een klein beetje geel toegevoegd, anders zou het veel te koud worden”, verklaart ze. “Elk thema heeft verder een eigen pastelkleur gekregen die de ingetogen hoop van die periode weerspiegelt, maarook de nauwkeurigheid en de netheid uit die tijd. Een verticale kleurenbalk verbindt de twee foto’s,waarmee ook de rust en frisheid van die periode tot uiting komen. Tot slot heb ik met contourlijnen in dezelfde kleur de details benadrukt.” En dan lachend:“Ik zie al voor mij hoe een verzamelaar met een loep die precieze detaillering bekijkt.”

Technische gegevens:

Postzegelformaat: 36 x 25 mm
Velformaat: 108 x 150 mm
Papier: normaal met fosforopdruk
Gomming:synthetisch
Druktechniek:off set
Drukkleuren:cyaan, magenta, geel en zwart
Oplage:130.000 vellen
Verschijningsvorm:vel van 10 postzegels in
10 verschillende ontwerpen
Ontwerp: Ariënne Boelens, Rotterdam
Drukkerij:Joh. Enschedé Security Print, Haarlem

Klik hier om het postzegelvelletje “De wederopbouw in tien architecturale hoogtepunten” te bestellen bij Collect club.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Architectuur • Tweede wereldoorlog

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 4,67 uit 5)

Laden...